مقایسه اثر ضد‏باکتریایی Diapasteبا زینک اکساید اوژنول و Sealapex بر روی باکتری انتروکوک فکالیس: یک مطالعه آزمایشگاهی

خرمیان طوسی, سمیه; باقریان, علی; بهرام آبادی, رضا; زینلی, بهنام

doi:10.22038/jmds.2013.589

مقایسه اثر ضد‏باکتریایی Diapasteبا زینک اکساید اوژنول و Sealapex بر روی باکتری انتروکوک فکالیس: یک مطالعه آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه دندانپزشکی کودکان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

² دانشیار گروه دندانپزشکی کودکان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

³ کارشناس گروه میکروب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

⁴ کارشناس ارشد علوم کامپیوتر

10.22038/jmds.2013.589

چکیده

مقدمه: اثر ضدمیکروبی مواد پرکننده کانال در طی درمان پالپکتومی به منظور حذف پاتوژن‏های باقیمانده در کانال ریشه مهم و ضروری به نظر می‏رسد. هدف از این مطالعه مقایسه میزان فعالیت ضد‏باکتریایی علیه باکتری انتروکوک فکالیس بین یک خمیر جدید از پیش آماده شده جهت پرکردن کانال دندان‏های شیری از خانواده کلسیم هیدروکساید (Diapaste) با زینک اکساید اوژنول و Sealapex بود.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، جهت ارزیابی فعالیت ضدباکتریایی از تست مهاری انتشار در آگار استفاده گردید. برای این منظور از 10 پلیت به قطر 10 سانتیمتر که محتوی آگاری به ضخامت چهار میلی‏متر و حاوی باکتری انتروکوک فکالیس بود٬ استفاده گردید. در هر ظرف، چهار حفره با فواصل یکسان از هم و به قطر پنج میلی‏متر در آگار ایجاد گردید. در سه حفره، مواد مورد آزمایش (Diapaste، Sealapex و ZOE) و در یک حفره، آب مقطر به عنوان کنترل منفی ریخته شد. پلیت‏ها در دمای 37 درجه سانتی گراد و به مدت 48 ساعت انکوبه شدند. سپس قطر هاله عدم رشد توسط کولیس، برحسب میلی‏متر اندازه‏گیری شد. داده‏ها توسط آزمون های Kruskal-Wallis و Mann-Whitney مورد آنالیز قرار گرفتند.
یافته‏ها: اختلاف معنی‏داری بین میانه قطر هاله عدم رشد سه ماده مورد مشاهده شد (001/0P<). میانگین قطر منطقه ممانعت از رشد باکتریایی به طور معنی‏داری در Diapaste بیشتر از (001/0P<)Sealapex و(001/0P<) ZOEبود.
نتیجه گیری: با در نظر گرفتن محدودیت‏های یک مطالعه آزمایشگاهی، به نظر می‏رسد که Diapaste از خاصیت ضدباکتریایی بیشتری نسبت به Sealapex و ZOE برخوردار باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Antibacterial Effect Between Diapaste with Sealapex and ZOE Against Enterococcus Faecalis: A Laboratory Study

نویسندگان [English]

Somayeh Khoramian Tusi ¹
Ali Bagherian ²
Reza Bahram Abadi ³
Behnam Zeynali ⁴

¹ Assistant Professor, Dept of Pediatric Dentistry, School of Dentistry, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran

² Associate Professor, Dept of Pediatric Dentistry, School of Dentistry, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran

³ B.Sc in Microbiology, Dept of Microbiology, School of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran

⁴ Master of Computer Science

چکیده [English]

Introduction: The antiseptic characteristic of root canal filling materials seems very critical in pulpectomy procedure to eliminate residual pathogens of root canals. The aim of this laboratory study was to compare the antibacterial activity of a newly introduced premixed calcium hydroxide root canal filling paste of deciduous teeth (Diapaste) with Zinc Oxide-Eugenol (ZOE) and Sealapex on Enterococcus faecalis.
Materials & Methods: In this study, agar diffusion inhibitory test was used to assess antibacterial activity. Ten 10-cm-diameter dishes with 4.0mm thickness of agar inoculated with Enterococcus faecalis were used and four 5-mm-diameter wells per dish at equidistant points were filled with the three test root canal filling materials (Diapaste, ZOE and Sealapex) and distilled water as a negative control was used to fill the fourth well. After incubation of the plates at 37^oC for 48 hours, the diameter of the zones of bacterial growth inhibition produced around the wells was measured (in mm) with a caliper. Data were analyzed by Kruskall-Wallis test and Mann-Whitney U test.
Results: Kruskall-Wallis test indicated that there were statistically significant differences (P<0.001) among median of the zones of bacterial growth inhibition produced by the three different materials. Mean diameter of inhibition zones of bacterial growth was significantly higher in Diapaste than Sealapex (P<0.001) and ZOE (P<0.001).
Conclusion: With respect to the limitations of an in vitro study, it appears that Diapaste has more antibacterial activity than ZOE and Sealapex.

کلیدواژه‌ها [English]

Pulpectomy
Enterococcus faecalis
root canal filling materials

اصل مقاله

مقدمه

پوسیدگی دندان و تروما دو عامل اصلی درگیری پالپ دندان‏های شیری می‏باشند. علیرغم پیشرفتهای نوین در پیشگیری از پوسیدگی دندانی و افزایش درک اهمیت نگهداری دندانهای شیری، هنوز هم بسیاری از دندانها، زودتر از موقع از دست میروند. حفظ دندان‏های شیری جهت جلوگیری از مال‏اکلوژن، مشکلات زیبایی، تکلمی یا فانکشنال ضروری به نظر می‏رسد. درمان پالپکتومی برای دندانهای با شواهد التهاب غیرقابل برگشت یا نکروز پالپ ریشهای با ساپورت استخوانی مناسب تجویز میشود و هدف آن، حفظ دندانهای شیری است که در غیر این صورت از دست میروند.^(2و1)

عفونت کانال ریشه دندانهای شیری طبیعت پلی‏میکروبیال داشته و باکتریهای بیهوازی گونه غالب آن میباشند. این میکروارگانیسمها در طول کانال ریشه منتشر شده و پالپکتومی با هدف حذف نسوج آلوده به آنها انجام می‏گردد؛⁽³⁾با این وجود چون این میکروارگانیسمها ممکن است حتی پس از آمادهسازی بیومکانیکی کانالها و کاربرد مواد شوینده، داخل کانالها باقی بمانند، مواد پرکننده کانال باید توانایی حذف پاتوژنهای باقیمانده و خنثی کردن محصولات سمی آنها و جلوگیری از عفونت مجدد کانال را داشته باشند؛ بنابراین فعالیت ضدمیکروبی مواد پرکننده کانال بسیار مهم و ضروری بنظر می‏رسد.^(4و3)

انتروکوک فکالیس یکی از باکتریهای مقاوم پس از درمان کانال ریشه دندان‏های شیری و دائمی است و مطالعات متعدد نشان دادهاند که این باکتری یکی از شایع‏ترین گونه‏های جدا شده از دندانهای عفونی یا درمان ریشه شده است.^(8-5)

روش‏های مختلفی جهت ارزیابی خاصیت ضد‏باکتریایی مواد پرکننده کانال دندان استفاده شده‏اند که شایع‏ترین آنها تست مهاری انتشار در آگار (Agar Diffusion Inhibitory Test)، تست تماس مستقیم (Direct Contact Test) و تست نفوذ در توبول عاجی (Dentinal tubule penetrating test) می‏باشند. علیرغم محدودیت‏هایی که تست مهاری انتشار در آگار دارد، این روش به دلیل سهولت بیشتر در انجام کار، شایع‏ترین تکنیک مورد استفاده در گذشته و حال بوده است.^(11-9)

خمیر زینک اکساید اوژنول (ZOE)، خمیرهای با بیس یدوفرم و خمیرهای با بیس کلسیم هیدروکساید سه دسته اصلی مواد مورد استفاده جهت پرکردن کانال ریشه دندان‏های شیری می‏باشند که از بین آنها خمیر زینک‏اکساید اوژنول، شایع‏ترین ماده مورد استفاده جهت پرکردن ریشه دندان‏های شیری در آمریکا می‏باشد.⁽¹²⁾ باتوجه به اثر ضد‏باکتریایی اندک زینک اکساید اوژنول و سرعت جذب کندتر آن در مقایسه با ریشه دندان‏های شیری^(14و13)، ایده‏آل بودن این ماده به عنوان یک پرکننده کانال در دندان‏های شیری زیر سوال رفته است و جستجو برای یافتن ماده‏ای ایده‏آل‏تر و با خواص ضد‏میکروبی بیشتر ادامه دارد.⁽¹⁾

خواص ضد‏میکروبی مواد با بیس کلسیم هیدروکساید ناشی از تجزیه این ماده به دو یون هیدروکسیل و کلسیم و فراهم نمودن شرایط قلیایی در محیط پیرامونی می‏باشد و هر چه این مواد محلولتر در آب باشند با سهولت بیشتری به این دو یون تجزیه می‏گردند.⁽¹⁵⁾ Diapaste یک خمیر از پیش آماده با بیس کلسیم هیدروکساید است که جدیداً وارد بازار گردیده و احتمال می‏رود که به واسطه خاصیت محلول در آب بودنش بتواند اثر ضد‏میکروبی بهتری از خود به نمایش بگذارد.⁽¹⁶⁾ Sealapex یک سمان نامحلول در آب با بیس کلسیم هیدروکساید می‏باشد که در مطالعات متعدد اثر ضد‏باکتریایی متفاوتی برای آن گزارش شده است.^(19-17)

لذا هدف از این مطالعه، مقایسه آزمایشگاهی فعالیت ضدباکتریایی خمیر Diapaste با خمیر زینک اکساید اوژنـول و سـمان Sealapex بـر روی باکتری انتـروکوک فکالیس بود.

مواد و روش‏ها

جهت انجام این مطالعه آزمایشگاهی، باکتری انتروکوک فکالیس به صورت ویالهای لیوفلیزه از مرکز پژوهشهای علمی و صنعتی ایران با PTCC: 1394 تهیه شده و بعد از شکستن ویال به داخل محیط مایع Brain (Heart Infusion Broth (Merck, Darmstadt, Germany ریخته شده و به مدت 48 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد انکوبه گردید. پس از آن بر روی محیط جامد Triptic Soy Agar (Merck) به مدت 48 ساعت برای ایجاد کلونی کشت داده شد. سپس با استفاده از این کلونی‏ها و با کمک سرم فیزیولوژی، سوسپانسیونی با غلظت تقریبی 5/0 واحد مک فارلند (1/5×10⁸cells/mL) تهیه گردید که غلظت آن بااسپکتروفوتومتر (Sartoriuste, Goettingen, Germany) مورد تایید قرار گرفت. برای تهیه محیط کشت آگار حاوی باکتری، محیط MullerHinton Agar (Merck) را حرارت داده و زمانی که دمای آن به 50-45 درجه سانتیگراد رسیده و مایع گردید به آن cc1 از سوسپانسیون حاوی باکتری اضافه شد. سپس این ترکیب داخل 10 پلیت یک بار مصرف استریل به قطر cm10 به گونهای ریخته شد که آگار ضخامتی چهار میلی‏متری پیدا نمود. پس از سرد شدن مخلوط، در هر ظرف توسط پانچ استریل، چهار حفره با فواصل یکسان از هم و به قطر پنج میلی‏متر در آگار ایجاد گردید. در هر کدام از حفرات یک پلیت بترتیب Zinc oxide eugenol (ZOE) (Sultan, Englewood, NJ, USA)، Diapaste (DiaDent, Choongchong Buk-do, Korea)و Sealapex (Kerr, Salerno, Italy) با وزن یکسان که با استفاده از ترازوی دیجیتال (Genova Diagnostics, New Malden, UK) به دست آمده بود، ریخته شد. برای تهیه خمیر ZOE و Sealapex مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده عمل گردید. به عنوان کنترل منفی، در حفره چهارم پلیت آب مقطر ریخته شد. سپس پلیتها در دمای 37 درجه سانتی‏گراد در انکوباتور (Gallenkamp, Loughborough, UK) انکوبه شده و پس از 48 ساعت با استفاده از کولیس، قطر منطقه مهار رشد مربوط به هر ماده بر حسب میلی‏متر اندازهگیری شد. نمونه‏ای از هاله‏های عدم رشد در اطراف مواد مورد آزمایش در یک پلیت در تصویر 1 نشان داده شده است. یافتههای حاصل از هر نمونه در چک لیست مربوطه ثبت و سپس وارد نرم‏افزار آماری SPSS با ویرایش 17 گردیدند و با آزمون‏های Kruskal-Wallis و Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آن جایی که واریانس قطر هاله عدم رشد باکتری در مواد پرکننده کانال مورد بررسی، بر طبق آزمون لون (Levene's Test) اختلاف معنیداری با یکدیگر داشتند (010/0P=)، لذا شرایط انجام آزمون ANOVA یک طرفه به منظور مقایسه میانگین قطر هاله عدم رشد برقرار نبود و بنابراین از آزمون ناپارامتری معادل Kruskal-Wallis به منظور مقایسه میانه قطر هاله عدم رشد در مواد پرکننده کانال مورد بررسی، استفاده گردید.

یافته‏ها

در تمام گروه‏های مورد آزمایش، منطقه عدم رشد باکتری دیده شد در حالی که در گروه کنترل منفی (آب مقطر) هیچ هاله عدم رشدی مشاهده نگردید. از گروه کنترل منفی (آب مقطر) صرفاً به منظور تأیید وجود باکتری انتروکوک فکالیس در محیط کشت، استفاده شد و هدف از آوردن این گروه، مقایسه با سایر گروهها نبود.

با استفاده از آزمون ناپارامتری Kruskal-Wallis، میانه مواد پرکننده کانال مورد بررسی اختلاف معنی‏داری با یکدیگر نشان دادند (جدول 1). به طوری که Diapaste بیشترین و ZOE کمترین قطر را داشتند.

همچنین با کاربرد آزمون من‏ویتنی مشخص گردید که میانه قطر هاله عدم رشد در تمام زوج سیلرهای مورد بررسی با در نظر گرفتن اصلاح بن-فرنی از نظر آماری اختلاف معنی‏داری داشتند (جدول 2).

تصویر 1 : هاله عدم رشد باکتری در مواد مورد آزمایش (1: آب مقطر، 2: Sealapex، 3: ZOE، 4: Diapaste)

جدول 1 : میانه، چارک اول و سوم قطر هاله عدم رشد در مواد پرکننده کانال مورد بررسی

نام سیلر	تعداد	انحراف معیار ± میانگین	(چارک سوم- چارک اول) میانه (mm)	Kruskall-Wallis	P-value
ZOE	10	12/0 ± 07/10	(16/10 - 99/9) 05/10	735/25	001/0 >
Sealapex	10	57/0 ± 99/11	(38/12 - 61/11) 78/11
Diapaste	10	32/0 ± 90/13	(18/14 - 75/13) 90/13

جدول 2 : مقایسه میانه قطر هاله عدم رشد در هر یک از زوج مواد پرکننده کانال مورد بررسی

نام سیلر	تعداد	(چارک سوم- چارک اول) میانه	Z	P-value
ZOE	10	(16/10 – 99/9) 05/10	791/3-	001/0 >
Diapaste	10	(18/14- 75/13) 90/13	791/3-	001/0 >
Diapaste	10	(18/14- 75/13) 90/13	749/3-	001/0 >
Sealapex	10	(38/12- 61/11) 78/11	749/3-	001/0 >
ZOE	10	(16/10 – 99/9) 05/10	788/3-	001/0 >
Sealapex	10	(38/12- 61/11) 78/11	788/3-	001/0 >

بحث

علی‏رغم افزایش اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‏ها در دهه‏های اخیر نظیر استفاده از فلوراید و فیشورسیلانت، پوسیدگی دندان‏های شیری که به درگیری پالپ دندان منجر می‏گردند همچنان به عنوان یک مشکل سلامت وجود دارد. در راستای حفظ این دندان‏ها، درمان پالپ به صورت گسترده‏ای در کودکان مورد تجویز قرار می‏گیرد.⁽¹²⁾ به دلیل مورفولوژی پیچیده کانال ریشه در دندان‏های شیری، پاک‏سازی کامل کانال‏ها به روش مکانیکی امکانپذیر نمی‏باشد. بدین سبب جهت افزایش موفقیت درمان، از مواد با خاصیت ضدمیکروبی جهت پرکردن کانال‏ها استفاده می‏شود.^(21و20)

یافته‏های حاصل از این مطالعه نشان داد که خمیر Diapaste خاصیت ضد‏باکتریایی بیشتری را نسبت به Sealapex و ZOE دارا می‏باشد. مواد پرکننده کانال با بیس کلسیم هیدروکساید، با آزاد سازی یون هیدروکسیل، خاصیت ضد‏باکتریایی از خود نشان می‏دهند. یون هیدروکسیل، باعث دناتوره شدن پروتئین‏ها و تخریب DNA باکتری می‏گردد. همچنین pH قلیایی این مواد می‏تواند آنزیم‏های غشاء سلولی باکتری‏ها را غیرفعال کند و باعث مرگ باکتری شود.^(20و15) از آنجایی که خمیر Diapaste و سمان Sealapex هر دو بیس کلسیم هیدروکساید دارند، شاید بتوان بالاتر بودن خاصیت ضد‏باکتریایی Diapaste را به حلالیت بیشتر این ماده در آب نسبت داد که با سهولت بیشتری در محیط آگار حرکت نموده و تاثیر ضد‏میکروبی خود را ایفا می‏نماید. با توجه به اینکه در داخل کانال ریشه، توبول‏های عاجی و کانال‏های فرعی هم مقداری رطوبت به دنبال آماده‏سازی و شستشوی کانال‏ها باقی می‏ماند شاید بتوان گفت که حلال بودن ماده پرکننده کانال در آب در شرایط طبیعی دندان‏ها هم به لحاظ ایفای اثر ضد‏باکتریایی آن مفید فایده باشد. اگرچه که در شرایط محیط دهان شاید این حلالیت به پاک شدن زودتر از موعد این خمیر از کانال ریشه منجر گردد. Diapaste که خمیر از پیش آماده شده‏ای می‏باشد، با توجه به عدم نیاز به مخلوط نمودن نیز منجر به صرفه‏جویی زمانی در پروسه پالپکتومی می‏گردد. همچنین از لحاظ قیمت به صرفه می‏باشد.⁽¹⁶⁾

در مطالعه حاضر، مواد با بیس کلسیم هیدروکساید (Diapaste و Sealapex) خاصیت ضد‏باکتریایی بیشتری نسبت به ZOE نشان دادند. مطالعات گذشته نشان داده‏اند که ZOE خاصیت ضدباکتریایی ضعیفی دارد و سرعت جذب آن در مقایسه با ریشه دندان‏های شیری کندتر است.⁽²⁰⁾

Queiroz و همکاران⁽³⁾ در مطالعه خود که به منظور مقایسه خاصیت ضدباکتریایی مواد پرکننده کانال دندان انجام دادند، مشاهده نمودند که ZOE خاصیت ضدباکتریایی قویتری نسبت به Sealapex دارد؛ در حالی که در مطالعه حاضر خاصیت ضدباکتریایی Sealapex بیشتر از ZOE بود. از آنجایی که در هر دو مطالعه، جهت بررسی خاصیت ضد‏باکتریایی مواد پرکننده کانال، از روش Agar diffusion استفاده شده است شاید بتوان علت تفاوت در نتایج را به محدودیت‏های این روش نسبت داد. قطر هاله عدم رشد در این تکنیک میزان دقیق خاصیت ضد‏باکتریایی مواد را نشان نمی‏دهد، زیرا می‏تواند تحت تاثیر حلالیت و دانسیته مواد مورد بررسی مدت زمان انکوباسیون پلیت‏ها و شرایط محیط از جمله دمای محیط قرار گیرد. با وجودی که روش Agar diffusion به دلیل سهولت کاربرد شایع‏ترین تکنیک کاربردی می‏باشد، جهت تعمیم نتایج آن به شرایط کلینیکی باید محدودیت‏های این تکنیک را مدنظر قرار داد. به طور مثال در این تکنیک نمی‏توان باکتریسید بودن یا باکتریوستاتیک بودن مواد را تعیین نمود. قابلیت زیست و حیات میکروارگانیسم‏ها در این تکنیک قابل بررسی و مقایسه نمی‏باشد. همچنین جهت به دست آوردن نتایج دقیق، نیاز به استاندارد کردن و کنترل فاکتورهای بسیاری است.⁽⁹⁾ از محدودیت‏های مطالعه حاضر، استفاده از تنها یک تکنیک (Agar diffusion) جهت تعیین میزان خاصیت ضدباکتریایی مواد بود. لذا توصیه می‏شود در مطالعات آینده از چند روش متفاوت استفاده گردد و همچنین قطر هاله عدم رشد مواد در چند بازه زمانی اندازه‏گیری شده و اثر ضدمیکروبی این مواد بر روی میکروارگانیسم‏های دیگری که احتمال باقی ماندن آنها پس از درمان اندودانتیکس وجود دارد، نیز بررسی گردد.

نتیجه گیری

با در نظر گرفتن محدودیت‏های یک مطالعه آزمایشگاهی، به نظر می‏رسد خاصیت ضدباکتریایی Diapaste بیشتر از Sealapex و ZOE است و شاید بتواند به عنوان یک ماده جایگزین مناسب برای پرکردن کانال ریشه دندان‏های شیری معرفی گردد.

تشکر و قدردانی

بدین وسیله از زحمات معاونت محترم پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجانجهت تامین هزینه‏های این طرح تقدیر و تشکر می‏گردد.

مراجع

Fuks AB. Pulp therapy in primary teeth. In: Pinkham JR, Casamassimo PS, Mc Tigue DJ, Fields HW, Nowak AJ. Pediatric Dentistry: Infancy through Adolescence. 4^th ed. St. Louis: W.B.Saunders Co; 2005. P. 375-93.
Reddy S, Ramakrishna Y. Evaluation of antimicrobial efficacy of various root canal filling materials used in primary teeth: A microbiological study. J Clin Pediatr Dent 2007; 31(3): 195-9.
Queiroz AM, Nelson-filho P, da Silva LA, Assed S, Silva RA, Ito IY. Antibacterial activity of root canal filling materials for primary teeth: Zinc oxide and eugenol cement, calen paste thickened with zinc oxide, sealapex and endorez. Braz Dent J 2009; 20(4): 290-6.
Cerqueira DF, Volpi Mello-Moura AC, Santos EM, Guedes-Pinto AC. Cytotoxicity, histopathological, microbiological and clinicalaspects of an endodontic iodoform-based paste used inpediatric dentistry: A review. J Clin Pediatr Dent 2007; 32(2): 105-10.
Harini Priya M, Sham SB, Sundeep Hegde K. Comparative evaluation of bactericidal potential of four root canal filling materials against microflora of infected non vital primary teeth. J Clin Pediatr Dent 2010; 35(1): 23-30.
Siqueira JF, Rocas R. Microbiology and treatment of endodontic infections. In: Hargreaves KM, Cohen S. Cohen’s Pathwayes of the Pulp. 10^th ed. St. Louis: Mosby Co; 2011. P. 559-600.
Siqueira JF, Rocas IN. Endodontic microbiology. In: Torabinejad M, Walton RE. Endodontics: Principles and Practice. 4^th ed. St. Louis: Saunders Co; 2008. P. 38-48.
Baumgartner JC, Siqueira JF, Sedgley CM, Kishen A. Microbiology of endodontic disease. In: Ingle JI, Bakland LK, Baumgartner JC. Ingle’s Endodontics. 6^th ed. London: B.C. Decker Inc; 2008. P. 221-308.
Al-shwaimi E. Evaluation of antimicrobial effect of root canal sealers. Pakistan Oral Dent J 2011; 31(2): 432-5.
Saha S, Samadi F, Jaiswal JN, Ghoshal U. Antimicrobial activity of different endodonticsealers: An in vitro evaluation. J Indian Soc Pedod Prev Dent 2010; 28(4): 251-7.
Lai CC, Huang FM, Yang HW, Chan YC, Huang MSH, Chou MY, et al. Antimicrobial activity of four root canal sealersagainst endodontic pathogens. Clin Oral Invest 2001; 5: 236-9.
Praveen P, Anantharaj A, Venkataragahavan K, Prathibha S, Sudhir R, Jaya AR. A review of obturating materials for primary teeth. Streamdent 2011; 2(1): 42-4.
Mortazavi M, Mesbahi M. Comparison of zinc oxide and eugenol, and Vitapex for root canal treatment of necrotic primary teeth. Int J Paediatr Dent 2004; 14(6): 417-24.
Ozalp N, Saroglu I, Sonmez H. Evaluation of various root canal filling materials in primary molar pulpectomies: An in vivo study. Am J Dent 2005; 18(6): 347-50.
Desai SH, Chandler N. Calcium hydroxide-based root canal sealers: A review. J Endod 2009; 35(7): 475-80.
Diapaste (Calcium Hydroxide Paste with Barium Sulfate). 2012; [3 screens] Available at: http://www. diadenteurope. com/producten/DiaPaste/Brochures/DiaPaste_MSDS. pdf. Accessed January 21, 2013.
Fuss Z, Weiss E, Shalhav M. Antimicrobial activity of calcium hydroxide containing endodontic sealers on Enterococcus faecalis in vitro. Int Endod J 1997; 30(6): 397-402.
Mickel A, Nguyen T, Chogle S. Antimicrobial activity of endodontic sealers on Enterococcus faecalis. J Endod 2003; 29(4): 257-8.
Sipert CR, Hussne RP, Nishiyama CK, Torres SA. In vitro antimicrobial activity of Fill Canal, Sealapex, Mineral Trioxide Aggregate, Portland cement and EndoRez. Int Endod J 2005; 38(8): 539-43.
Borja-Fidalgo FB, Moutinho-Ribeiro MM, Oliveira MA, de Oliveira BH. A systematic review of root canal filling materials for deciduous teeth: Is there an alternative for zinc oxide-eugenol?. ISRN Dent 2011; 2011: 367318.
Kayaoglu G, Erten H, Alacam T¸ Ørstavik D. Short-term antibacterial activity of root canal sealers towards Enterococcus faecalis. Int Endod J 2005; 38(7): 483-8.