بررسی مهارتهای ارتباطی دستیاران تخصصی دندانپزشکی و تاثیر آن بر رضایتمندی بیماران در دانشگاه علوم پزشکی مشهد (1383)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی

2 عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

3 کارشناس ارشد آموزش بهداشت

چکیده

مقدمه  :
برقراری ارتباط موثر بین پزشک و بیمار بر جنبه های مختلف پزشکی تاثیر مثبت داشته وموجب افزایش رضایتمندی بیماران می شود. امروزه در آموزش پزشکی بر آموزش مهارتهای ارتباطی به کادر پزشکی به منظور تقویت دانش، نگرش و مهارتهای ارتباطی آنها تاکید می گردد. در حال حاضر تمرکز بر مراقبت های فنی و محدوده وسیع آن سبب شده است که پزشکان بطور سنتی از روشهای ارتباطی غیر مؤثر استفاده نموده و در نتیجه مشکلات کلیدی و عمده بیماران به روشنی مشخص نمی گردد.این مطالعه به منظور بررسی و تحلیل مهارتهای ارتباطی دستیاران تخصصی دندانپزشکی و تاثیر مهارتهای آنان بر رضایتمندی بیماران انجام شده است.
مواد و روشها  :
برای انجام این پژوهش 30 نفر دستیار سال اول دانشکده دندانپزشکی مشهد و 30 نفر از بیماران آنها که به طور تصادفی انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به مهارتهای ارتباطی دستیاران با استفاده از روش فیلم برداری و سیستم *IAS، چک لیست مشاهده ای تکمیل گردید. اطلاعات مربوط به رضایتمندی بیماران از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. برای تعیین روایی ابزارهای جمع آوری اطلاعات از روش اعتبار محتوا استفاده گردید و پایایی ابزارها نیز به وسیله آزمون آلفاکرانباخ تایید شد. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم افزار SPSS موردتجزیه و تحلیل قرارگرفتند.
یافته ها  :
در زمینه  مهارتهای ارتباطی در کل3/43%، در حیطه مهارتهای روانی- اجتماعی3/63% ، در حیطه مهارتهای تشخیصی20% ودر حیطه مهارتهای مشاوره و آموزش7/ 26% دستیاران از وضعیت مطلوب برخوردار بوده اند. درکلیه حیطه های موردبررسی با بهبود وضعیت مهارتی دستیاران میانگین نمره رضایتمندی افزایش یافته است. آزمون آماری ANOVA در کل و در سه حیطه اختلاف معنی داری را بین میانگین نمره رضایت  بیماران بر حسب وضعیت مهارت ارتباطی دستیاران نشان داد (05/0P<). آزمون همبستگی نیز وجود رابطه خطی بین مهارت ارتباطی و رضایتمندی را نشان داد. ضریب همبستگی برای مهارتهای ارتباطی در کل و حیطه روانی - اجتماعی در سطح 01/0 و در حیطه تشخیصی و مشاوره  در سطح 05/0 معنی دار بود. معادله خط محاسبه شده نیز وجود همبستگی را تائید کرد.
نتیجه گیری : 
مهارتهای ارتباطی جزء جدایی ناپذیر مهارتهای بالینی پزشکان است. آنها می توانند با بکار گیری صحیح مهارتهای ارتباطی کلامی و غیر کلامی مؤثر نظیر احترام به بیمار، توجه و همدلی با بیمار، پرسیدن سؤالات باز، گوش کردن فعال و استفاده از کلمات قابل فهم برای بیماران اثر بخشی فرآیند مصاحبه پزشکی و درمان و همچنین میزان رضایتمندی بیماران  را افزایش دهند. بدیهی است دست اندر کاران آموزش پزشکی بایستی دوره های آموزشی لازم برای تقویت مهارتهای ارتباطی دانشجویان و کادر پزشکی را طراحی و اجرا نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of dental graduate students’ communication skills on patients’ satisfaction in Mashhad University of Medical Sciences in 1383

نویسندگان [English]

  • Ali Emadzadeh 1
  • Mehri Yavari 2
  • Saeed Ebrahimzadeh 2
  • Nahid Ahmadian 3
1 Senior Educational Expert, Education Development Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
2 Faculty Member of Nursing & Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
3 M.S in Health education
چکیده [English]

Introduction:
Effective communication between physician and patient has a positive effect on different aspects of medicine and increases patient's satisfaction. Nowadays, communicative skills training to medical professionals in order to foster knowledge, attitude and communicative skills is emphasized. Now, overfocusing on technical cares and its expansion leads to use of ineffective communication methods traditionally, therefore key problems and main patient’s issues remain unclear. This study was done in order to assess and analyze dental graduate students' communicative skills and the related effect on patients’ satisfaction.
Materials and Methods:
30 first year graduate students of dentistry and 30 patients of them were selected randomly. Film taking, interaction analysis system (IAS) and observation checklist were used for gathering data. A questionnaire was used for patient’s satisfaction. Content validity was used for validity and Alfa test for reliability. Data were analysed by descriptive, analytical statistics using SPSS software.
Results:
According to results, 43% of students in all of the communication skills fields, 63% in the socio-emotional skills, 20% in diagnostic field and 27% in the consultation & education field were in a desired level. In all of the assessment fields, by increasing communication skills, the patients’ satisfaction increased. ANOVA test showed significant difference between mean of patients’ satisfaction by communication skills leveling the all of fields. ANOVA in all the fields and in every 3 fields showed significant difference between mean of patients’ satisfaction score (P<0.05). Correlation test also showed linear correlation between communication skills and satisfaction. Correlation coefficient for communication skills in all of the fields and socio-emotional field was 0.01 and in the other two fields of diagnosis and consultation was 0.05 and significant. The linear equation supported this correlation too.
Conclusion:
Communication skills are integral parts of physicians’ clinical skills. We can increase the patients’ satisfaction by proper use of verbal and nonverbal communication skills such as respect to patients, sympathy, using open-ended questions, active listening and using understandable vocabulary. These skills can also increase effectiveness of medical interview and treatment too. It is obvious that medical education administrators and instructors should plan training courses for fostering communication skills for medical students and staff.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interpersonal communication
  • Communication skills
  • patients' satisfaction