بررسی اثر ضدباکتریال غلظت‏های مختلف عصاره گیاه مورد بر برخی از باکتری‏های حفره دهان در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه پریودانتیکس، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

2 استادیار گروه بیماری‏های دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

3 استادیار گروه میکروبیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان

4 دانشیار گروه بیماری‏های دهان، فک و صورت ، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان

5 استادیار گروه بیماری‏های دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات پزشکی مولکولی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان

6 استادیار گروه آسیب شناسی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

مقدمه: میکروارگانسیم‏ها از جمله عوامل اصلی بیماری‏های پریودنتال و پوسیدگی دندانی می‏باشند. در سال‏های اخیر، استفاده از گیاهان داروئی به عنوان درمان کمکی در کنار حذف عوامل باکتریال به روش مکانیکی در نظر گرفته شده است. از این رو، هدف از انجام این مطالعه بررسی ضد باکتریال عصاره گیاه مورد بر روی باکتری‏های شایع موجود در دهان بود.
مواد و روش‏ها: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی 9 سوش باکتری انجام شد. هر سوش در محیط‏های آگار خوندار و Mular Hintone کشت داده شد. دیسک‏های کاغذی به قطر mm6 آغشته به عصاره گیاه مورد با 4 غلظت‏ مختلف بر روی محیط کشت هر یک از باکتری‏ها قرار داده شدند و بعد از 24 ساعت قطر هاله عدم رشد اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون‏های آماری ANOVA و Tukey HSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‏ها: نتایج این مطالعه نشان داد که قطر هاله عدم رشد برای باکتری‏های استرپتوکوکوس سالیواریس و استافیلوکوکوس اپیدرمیس در غلظت‏های مختلف عصاره گیاه مورد از نظر آماری تفاوت معنی‏داری نداشت. بزرگترین قطر هاله عدم رشد برای استرپتوکوکوس سانگوئیس، استرپتوکوکوس موتانس و دیفتروئید، در غلظت 5/2% و برای لاکتوباسیل در غلظت 1% و برای استافیلوکوکوس آرئوس در غلظت‏های 1% و 5/2% و برای سودوموناس آئروژنوزا در غلظت 5/2% مشاهده گردید و کمترین قطر هاله عدم رشد مربوط بهلاکتوباسیل در غلظت 5% بود. بیشترین حساسیت به عصاره گیاه مورد در غلظت 5/2% و کمترین حساسیت در غلظت‏های 5/0% و 5% مشاهده شد.
نتیجه گیری: عصاره مورد با غلظت‏های مختلف دارای اثرات متفاوت برروی باکتری‏های تحت مطالعه بود. بیشترین اثربخشی عصاره گیاه مورد بر باکتری‏های سودوموناس آئروژینوزا در غلظت 5/2% با قطر هاله عدم رشد حدود 16 میلی‏متر و همچنین کمترین اثربخشی عصاره گیاه مورد در غلظت 5% بر لاکتوباسیل با قطر هاله عدم رشد حدود 6 میلی‏متر بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

In Vitro Evaluation of Antibacterial Effect of Myrtus Extract with Different Concentrations on Some Oral Bacteria

نویسندگان [English]

  • Behzad Houshmand 1
  • Hamed Mortazavi 2
  • Yousef Alikhani 3
  • HamidReza Abdolsamadi 4
  • Fatemeh AhmadiMotemayel 5
  • Reza ZareMahmoudabadi 6
1 Associate Profesoor, Dept of Periodontics, School of Dentistry, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Assistant Profesoor, Dept of Oral Medicine, School of Dentistry, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Assistance Profesoor, Dept of Microbiology, School of Medicine, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
4 Associate Profesoor, Dept of Oral Medicine, School of Dentistry, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
5 Assistant Profesoor, Dept of Oral Medicine, School of Dentistry, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
6 Assistant Profesoor, Dept of Oral & Maxillofacial Pathology, School of Dentistry, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Introduction: Microorganisms are the main etiologic factors of periodontal diseases and dental caries. Recently, the use of herbal medications has been considered as an alternative method in elimination of oral microbial agents. Therefore, the aim of this study was to determine the antibacterial effects of Myrtus extract on some common oral bacteria.
Materials & Methods: This experimental trial study was performed on nine strains of some oral bacteria. Each strain was cultured in blood agar and Muler-Hintone media. Paper disks 6mm in diameter containing different concentrations of Myrtus extract were placed on the selected media and then inhibition zone (IZ) was measured after 24 hours. Data analysis was carried out using ANOVA and Tukey HSD test.
Results: The results of this study showed that, there were no statistically significant differences in IZ between S.Salivarius and S. epidermis in different Myrtus concentrations. The widest IZ was presented in concentration of 2.5% for S.Sanguis, S.Mutans and diphteroid and in concentration of 1% for lactobacillus and in concentration of 1% and 2.5% for S.aureus and finally, in concentration of 2.5% for P.aeruginosa. The narrowest IZ was presented in concentration of 5% for Lactobacillus. The highest sensitivity to Myrtus extract was observed in concentration of 2.5% and the lowest sensitivity in concentrations of 0.5% and 5%.
Conclusion: Myrtus extract had different effects in different concentrations and on different bacteria in this study. The widest IZ (16 milimeter) was presented in concentration of 2.5% for P. aeruginosa and the narrowest IZ (6mm) was presented in concentration of 5% for Lactobacillus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Myrtus
  • aerobic-anaerobic bacteria
  • Plant extract

مقدمه

امروزه مقاومت باکتریال نسبت به آنتی بیوتیک‏ها به صورت یک معضل جهانی در امر درمان بیماری‏ها در آمده است. از این جهت در سالیان اخیر استفاده از گیاهان داروئی (Medicinal Plants) به علت عوارض کمتر آنها بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که 25% کل داروهای موجود در آمریکا مشتق از گیاهان داروئی می‏باشد و می‏توانند در بعضی موارد جانشین مناسبی برای فراورده‏های داروئی باشند. از آنجا که منابع طبیعی گیاهان معمولاً پایدار، فراوان و سالم هستند، راه تحقیق بر روی گیاهان دارویی هموار بوده و بررسی گیاهان داروئی یا به کاربری درمانی یک گیاه جدید منجر شده و یا موجب کشف یک ماده شیمیایی مؤثر مشتق از گیاهان گردیده است.(4-1) یکی از این گیاهان، گیاه مورد یا مورت Myrtle (Myrtus Communis, Myrtaceae) می‏باشد که دارای خاصیت ضدباکتریال، ضدقارچ، ضدالتهاب و ضددرد بوده و در کنترل بیماری‏هایی از جمله دیابت قندی، بیماری‏های ریوی، انواع سرطان بسیار مؤثر می‏باشد و به عنوان یک آنتی اکسیدان نیز مطرح می‏باشد. این گیاه دارای خاصیت باکتریواستاتیکی بوده و در غلظت‏های بالاتر اثرات باکتریوسیدی دارد.(7-5) این مسئله از آنجا اهمیت پیدا می‏کند که عوامل باکتریال به عنوان یک عامل اتیولوژیک اصلی در شروع بیماری‏های لثه و پوسیدگی دندان‏ها مطرح می‏باشند. برداشت مکانیکال پلاک باکتریال درمان اصلی در نظر گرفته می‏شود. با این حال درمان‏های مکانیکال که به منظور حذف کامل میکروارگانیسم‏‏ها انجام می‏شود به علت هجوم آنها به داخل بافت نرم و عدم اینسترومنتیشن کافی شاید همیشه مؤثر نباشد. لذا جهت تکمیل دبریدمان مکانیکی پلاک، علاوه بر دهانشویه‏های آنتی‏باکتریال شیمیایی که بعضاً واکنش‏های نامناسبی از خود بر جای می‏گذارند، می‏توان از اثرات گیاهان داروئی که دارای کمترین اثرات جانبی می‏باشند نیز استفاده نمود.(9و8) Rotstein اثرات آنتی باکتریال ترکیبات موجود در عصاره گیاه مورد را بر باکتری‏های گرم مثبت و گرم منفی بررسی نمود و نشان داد که عصاره گیاه مورد بر باکتری‏های گرم منفی تأثیر چندانی ندارد.(10) Aridogan در یک مطالعه آزمایشگاهی اثر اسانس عصاره محلول در آب، عصاره محلول در روغن ذرت و عصاره محلول در دی کلرومتان گیاه مورد را بر روی انواعی از باکتری‏ها بررسی نمود و بیان داشت که اسانس مورد می‏تواند مانع رشد استافیلوکوکوس آرئوس، پسودوموناس آئروژینوزا و اشریشیاکولی گردد.(11) از آنجائی که محیط دهان حاوی گونه‏های باکتریال متعددی است و در ضمن استفاده از داروهای شیمیائی در حفره دهان با عوارضی از جمله تغییر در فلور طبیعی همراه است، ما بر آن شدیم تا در یک مطالعه آزمایشگاهی، طیف تأثیر ضد میکروبی عصاره گیاه مورد با غلظت‏های مختلف را بر روی تعدادی از میکروارگانیسم‏های شایع هوازی و بی‏هوازی اختیاری دهان مورد بررسی قرار دهیم. چراکه استفاده از داروهای گیاهی همیشه با اثرات جانبی کمتری همراه بوده و در ضمن پایه شیمیایی متفاوت (عصاره الکلی گیاه مورد) و غلظت‏های متنوع مورد استفاده در این مطالعه می‏تواند تکمیل کننده مطالعات مشابه باشد.

مواد و روش‏ها

این مطالعه آزمایشگاهی، بر روی گونه‏های میکروبی استرپتوکوکوس سالیواریس (PTCC[1] 1448)، استرپتوکوکوس سانگوئیس (Ptcc 1449)، استر پتوکوکس موتانس (Ptcc 1683)، لاکتوباسیل (Ptcc 1608)، دیفتروئید (Atcc 373)، استافیلوکوکوس آرئوس (Ptcc 1431)، استافیلوکوکوس اپیدرمیس (Ptcc 1436)، نایسریاسیکا (Atcc 9913)، سودوموناس آئروژینوزا (Ptcc 1620)، با همکاری بخش میکروبیولوژی دانشکده پزشکی همدان، سازمان پژوهش‏های علمی-صنعتی ایران و مرکز کلکسیون قارچ‏ها و باکتری‏های صنعتی و عفونی تهران انجام گرفت. در این مطالعه ابتدا عصاره 5% گیاه مورد در پایه اتانول (قطره میرتکس ساخت شرکت باریج اسانس کاشان- ایران) تهیه گردید. این قطره حاوی عصاره 5% گیاه مورد می‏باشد. عصاره 5% مورد با استفاده از آب مقطر استریل به غلظت‏های 5/0% تهیه گردید. سپس چند کلونی از باکتری‏های خالص را به طور جداگانه در محیط تریپتون برات (Tryptone-Broth) کشت داده و با توجه به ساعات تکثیر آنها (تا چند ساعت بعد) از انکوباتور °C35 خارج شد و کدورت لوله حاوی کشت باکتری پس از انکوباسیون با لوله نیم ماک فارلند مقایسه و یکسان شد. جهت آنتی بیوگرام استرپتوکوکوس‏هایی که روی بلاد آگار رشد کردند، از محیط کشت مولر هینتون (Mueller Hinton) استفاده شد. سپس یک سوآب استریل را در تریپتون برات رشد یافته وارد کرده و بعد سوآب خیس شده را در چند جهت روی محیط بلاد آگار یا مولر هینتون کشیده، به طوری که تمام سطح پلیت پر از باکتری شود. سپس با پنس استریل هر بار یک بلانک پیپر
(Blank Papar) - دیسکی از جنس استات سلولز برداشته و درون غلظت‏های 5/0، 1، 5/2 و 5 درصد وارد کرده و با فاصله cm2 روی پلیت گذاشته و این کار به تعداد باکتری‏ها در پلیت‏های جداگانه انجام گردید. بعد از 24 ساعت انکوباسیون در انکوباتور °C35، پلیت‏ها خارج و قطر هاله عدم رشد توسط خط کش شفاف اندازه‏گیری گردید. بدین صورت که لبه صفر خط کش کنار یک قطر هاله عدم رشد قرار گرفت و هر کجا که انتهای هاله عدم رشد روی خط کش قرار گرفته بود به صورت میلی‏متر گزارش شد. قطر هاله‏های عدم رشد در ضمن آزمایشات، بر روی هر باکتری بطور جداگانه طی3 روز تکرار و توسط یک میکروبیولوژیست انجام می‏گردید. در نهایت آنالیز داده‏ها توسط برنامه آماری SPSS ویرایش 13 و با استفاده از آزمون‏های آماری واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون‏های تکمیلی (Tukey HSD) با سطح معنی‏دار 05/0P< انجام گرفت.

یافته‏‏ها

همانطور که در جدول 1 مشاهده می‏شود، بیشترین اثربخشی عصاره گیاه مورد بر باکتری‏‏های سودوموناس آئروژینوزا در غلظت 5/2% با قطر هاله عدم رشد حدود 16 میلی‏متر و همچنین کمترین اثربخشی عصاره گیاه مورد در غلظت 5% بر لاکتوباسیل با قطر هاله عدم رشد حدود 6 میلی‏متر بوده است.

قطرهای هاله عدم رشد در خصوص استرپتوکوکوس سالیواریوس از نظر آماری متفاوت از یکدیگر نبودند و خاصیت ضدباکتریال غلظت‏های مختلف عصاره گیاه مورد بر روی این باکتری نیز تقریباً مشابه بود (052/0P=). نتایج مشابهی در خصوص استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس نیز به دست آمد (98/0P=). قطر‏های هاله عدم رشد در بقیه باکتری‏ها از نظر آماری تفاوت معنی داری داشتند (05/0P<) در نتیجه غلظت‏های مختلف عصاره گیاه مورد اثرات متفاوتی بر روی باکتری‏ها داشتند. میانگین قطر هاله عدم رشد باکتری‏ها بر حسب میلی‏متر در غلظت‏‏های مختلف عصاره گیاه مورد، در جدول 1 به تفصیل بیان شده است.


 

 

 

جدول 1 : میانگین قطر هاله عدم رشد باکتری‏ها در غلظت‏های مختلف عصاره گیاه مورد

نام باکتری

قطر هاله عدم رشد

در غلظت 5/0% (mm)

قطر هاله عدم رشد

در غلظت 1%

(mm)

قطر هاله عدم رشد

در غلظت 5/2% (mm)

قطر هاله عدم رشد

در غلظت 5% (mm)

* P-value

S.Salivarius

58/0±67/8

58/0±33/9

0/0±10

53/1±67/7

052/0

S.Sanguis

58/0±67/7

58/0±33/9

0/1±11

58/0±67/6

001/0>

S.mutans

58/0±67/7

0/0±8

58/0±67/9

58/0±33/6

001/0>

Lactobacillus

0/1±9

58/0±67/9

0/1±9

0/0±6

002/0

Diphteroides

58/0±33/7

58/0±67/7

58/0±33/9

0/1±8

037/0

Staph.aureus

58/0±33/6

0/0±8

0/1±8

58/0±33/6

014/0

Staph. epidermidis

0/1±7

03/6±33/7

0/1±7

58/0±33/6

98/0

Neisseria sicca

0/0±9

0/0±9

0/0±9

0/0±7

04/0

Pesudomonas aeruginosa

58/0±33/9

0/1±8

0/1±16

53/1±33/10

001/0>

P-value

007/0

84/0

005/0

007/0

 

* One way ANOVA

 


نتایج مقایسه دو به دوئی تاثیر غلظت های مختلف عصاره مورد بر هر باکتری بر اساس آزمون توکی نشان داد که بر باکتری استرپتوکوکوس سانگویس تاثیر غلظت 5/2% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5/0% بود (001/0P<)، به علاوه خاصیت آنتی باکتریال غلظت 1% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5% بود (007/0=P)، همچنین خاصیت آنتی باکتریال غلظت 5/2% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5% بود (001/0P<). در باکتری استرپتوکوکوس موتانس فقط غلظت‏‏های 5/0% و 1% عصاره گیاه مورد متفاوت از یکدیگر نبود. در باکتری لاکتو باسیلوس، تاثیر غلظت 5/2% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5/0% بود (006/0P=) خاصیت آنتی باکتریال غلظت 1% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5% بود (003/0P=)، از طرفی خاصیت آنتی باکتریال غلظت 5/0% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5% بود (006/0P=). در باکتری دیفترویید خاصیت آنتی‏باکتریال غلظت 5/2% عصاره گیاه مورد به طور معنی‏داری بیش از غلظت 5% بود (035/0P=). در باکتری استافیلوکوکوس آرئوس خاصیت آنتی‏باکتریال غلظت‏‏های 5/0% و 5% عصاره گیاه مورد متفاوت از یکدیگر نبودند (1/0P=). در این باکتری کوکوس خاصیت آنتی‏باکتریال غلظت‏‏های 1% و 5/2% عصاره گیاه مورد متفاوت از یکدیگر نبودند (1/0P=) ولی در بقیه غلظت‏‏ها تفاوت آماری معنی‏داری مشاهده گردید. در باکتری نایسریا سیکا بین غلظت‏‏های 5/0، 1% (1/0P=) و 5/0، 5/2% (1P=) و 1، 5/2% (1P=) تفاوت معنی‏داری وجود نداشت ولی در سایر غلظت‏‏ها تفاوت معنی‏دار آماری مشاهده شد. در باکتری سودوموناس آئرو‍‍ژینوزا در غلظت‏های 5/0، 5/2% (001/0P<)، 1، 5/2% (001/0P<) و 5، 5/2% (001/0P<) تفاوت معنی‏داری مشاهده شد. در ضمن نتایج مقایسه میانگین قطر هاله عدم رشد در بین کل باکتری‏ها در غلظت‏های مختلف در جدول 1 نشان می‏دهد که خاصیت آنتی‏‎‏باکتریال در غلظت‏های 5/0% (007/0P=)، 5/2% (005/0P=) و 5% (007/0P=) در بین باکتری‏ها تفاوت معنی‏داری مشاهده شد. در غلظت 1%، تفاوت معنی‏دار وجود نداشت (084/0P=). همچنین با استفاده از آزمون توکی مقایسه دو به دویی عصاره مورد در غلظت‏های مختلف در بین باکتری‏ها انجام شد و نتایج به دست آمده نشان داد که در غلظت 5/0%، 1%، 5% همه باکتری‏ها دو به دو با هم تفاوتی نداشتند ولی در غلظت 5/2% باکتری سودوموناس آئروژینوزا با بقیه باکتری‏ها متفاوت بود.

بحث

در این تحقیق اثر عصاره گیاه مورد در غلظت‏های مختلف بر روی تعدادی از میکروارگانیسم‏های هوازی و بی‏هوازی اختیاری مورد بررسی قرار گرفته است. ترکیبات بیولوژیک با منشأ گیاهی به عنوان یک شاخه مهم از درمان داروئی بیماری‏ها محسوب می‏گردند و در بسیاری از موارد داروهای گیاهی ارزان‏تر و با عوارض جانبی کمتر نسبت به داروهای شیمیایی می‏باشند.(12) اسانس گیاه مورد دارای اثرات آنتی باکتریال بوده و از رشد بعضی باکتری‏ها ممانعت به عمل می‏آورد. این گیاه بصورت درختچه‏ای بوده و برگ‏های آن همیشه سبز و دارای خواص دارویی نیز می‏باشد، همچنین میوه آن تحت عنوان Mursins در خاورمیانه به عنوان چاشنی مورد استفاده قرار می‏گیرد. این گیاه در نواحی خشک و استپی ایران از جمله کرمان، خراسان و کازرون یافت می‏شود.(3) با وجود مشخص بودن مکانسیم اثر بسیاری از دارو‏های ضدباکتریال، هنوز مکانیسم اثر ضدمیکروبی گیاه مورد به درستی و به طور کامل شناخته نشده است.(13) با این حال بیان شده است که اثرات ضدمیکروبی عصاره مورد مربوط به ترکیبی به نام Polyphenolic است که اغلب ضدباکتری بوده و 2 ماده مهم بنام میرتوکومولون A و B از آن جدا می‏شود که دارای اثرات ضدمیکروبی به خصوص بر روی باکتری‏های گرم مثبت می‏باشند.(14) Rotstein نیز اثرات ضدباکتریال عصاره گیاه مورد را به ویژه در باکتری‏های گرم مثبت مربوط به میرتوکومولون A دانسته و قطر هاله عدم رشد در خصوص استافیلوکوکوس آرئوس را 35 میلی‏متر نشان داد.(10) در حالی که در این مطالعه قطر ‏هاله عدم رشد در ارتباط با این میکروارگانیسم 8 میلی لیتر و در غلظت 5/2% بوده که علت این تفاوت می‏تواند ناشی از مصرف غلظت‏‏های متفاوت و اثرات آن روی میکروارگانیسم باشد. لازم به ذکر است که Rotstein از ترکیب خالص میرتوکومولون A استفاده نموده بود، اما در این مطالعه از عصاره گیاه مورد استفاده گردید نه ترکیب خالص میرتوکومولون A، همچنین عصاره مورد استفاده در مطالعه حاضر از نوع الکلی بوده است در حالی که Rotstein از نوع آبی آن استفاده نمود. در مطالعه Kilani و همکارانش در بررسی تأثیر عصاره 10% گیاه مورد، قطر ‏هاله عدم رشد بر روی استافیلوکوکوس آرئوس 35 میلی‏متر و بر روی پسودوموناس آئروژینوزا 18 میلی‏متر بوده(15)، در حالی که مقادیر به دست آمده در این مطالعه به ترتیب 8 و 9 میلی‏متر بوده که این اختلاف ممکن است ناشی از عدم استفاده از غلظت 10% گیاه مورد در این تحقیق باشد. AL-Saimary و همکارانش(16) نیز در یک مطالعه اثرات ضدباکتریال عصاره متانولی گیاه مورد را بر روی استافیلوکوکوس آرئوس و پسودوموناس آئروژینوزا، استرپتوکوکوس‏‏ سالیواریوس، سانگوئیس، موتانس و دیفتروئید‏ها بررسی نمود، که نتایج آن با مطالعه حاضر مطابقت داشت و اظهار نمود که این اثرات ضدمیکروبی ناشی از افزایش رادیکال‏های آزاد اکسیژن و افزایش پراکسیداسیون لیپیدی می‏باشد که باعث آسیب دیواره میکروارگانیسم می‏شود. Moleyer نیز در یک مطالعه غلظت 10% عصاره گیاه مورد را بر نیسریا و استرپتوکوکوس سانگوئیس بررسی نمود که نتایج آن موید عدم تأثیر عصاره گیاه مورد بر نیسریا و حساسیت استرپتوکوکوس سانگوئیس به آن بود.(17) نتیجه این مطالعه در مورد نیسریاسیکا با مطالعه حاضر همخوانی ندارد که این تفاوت می‏تواند ناشی از بالا بودن میزان نفوذپذیری مواد ضدباکتریال عصاره گیاه مورد به درون باکتری‏ها در برخی غلظت‏‏ها باشد. شاید این یافته بدین دلیل باشد که با افزایش غلظت، میزان نفوذپذیری عوامل ضدباکتریال به داخل دیواره سلولی باکتری کاهش پیدا می‏کند که نیاز به مطالعات بیشتر و با غلظت‏‏های متفاوت عصاره گیاه مورد دارد. در پایان، در خصوص دلیل اثر بیشتر عصاره گیاه مورد در غلظت پایین‏تر باید گفت که در بعضی موارد غلظت کمتر یک ماده به دلیل داشتن آب بیشتر و انجام بهتر واکنش‏های بیوشیمیایی که منجر به مرگ باکتری‏ها می‏شود، موثرتر است. به عنوان مثال الکل 70% اثر ضدمیکروبی بیشتری نسبت به الکل 90% دارد.

 

نتیجه گیری

نتایج این پژوهش نشان داد که خاصیت آنتی باکتریال عصاره گیاه مورد در غلظت‏‏های مختلف بر روی فلور باکتریال د‏هان متفاوت از یکدیگر است، به طوری که غلظت 5% عصاره که دارای بالاترین غلظت به کار رفته است، در ممانعت از رشد باکتری‏ها اثرات کمتری دارد. بیشترین اثربخشی عصاره گیاه مورد بر باکتری‏‏های سودوموناس آئروژینوزا در غلظت 5/2% با قطر ‏هاله عدم رشـد حـدود 16 میلی‏متر و هـمچنین کمترین اثـربخشی

عصـاره گیاه مورد بر لاکـتوباسیل با قـطر ‏هاله عدم رشد

حدود 6 میلی‏متر بوده است.

تشکر و قدردانی

نویسندگان این مطالعه برخود لازم می‏دانند از زحمات معاونت مـحترم پژوهشی دانشگاه تشکر و قدردانی نمایند.

هزینه انجام این پایان نامه از محل اعتبارات حمایت از پایان نامه دانشکده دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان تامین شده است که از همکاری مسئولین امر تشکر می‏نماییم.



[1] . Persian Type Culture Collection

  1. Yadegarinia D, Gachkar L, Rezaei MB, Taghizadeh M, Astaneh SA, Rasooli I. Biochemical activities of Iranian Mentha piperita L. and Myrtus communis L. essential oils. Phytochemistry 2006; 67(12): 1249-55.
  2. Romani A, Coinu R, Carta S, Pinelli P, Galardi C, Vincieri FF, et al. Evaluation of antioxidant effect of different extract of Myrtus communis L. Free Radic Res 2004; 38(1): 97-103.
  3. Hines T, Hill T. Encyclopedia of medicinal plants. 15th ed. London: Dorsley Kinderseley; 1996. P. 2360.
  4. Hayder N, Abdewahed A, Kilani S, Ammar RB, Mahmoud A, Ghedira K, et al. Anti-genotoxic and free-radical scavenging activities of extracts from (Tunisian) Myrtus communis. Mutat Res 2004; 564(1): 89-95.
  5. Feisst C, Franke L, Appendino G, Werz O. Identification of molecular targets of the oligomeric nonprenylated acylphlorolucinols from Myrtus communis and their implication as anti-inflammatory compounds. J Pharmacol Exp Ther 2005; 315(1): 389-96.
  6. Domaracky M, Rehak P, Juhas S, Koppel J. Effects of selected plant essential oils on the growth and development of mouse preimplantation embryos in vitro. Physiol Res 2007; 56(1): 97-104.
  7. Burt SA, Reinders RD, Antibacterial activity of selected plant essential oils against Escherichia coli O157: H7. Lett Appl Microbial 2003; 36(3): 162-6.
  8. Jorgensen MG, Solts J. Practical antimicrobial periodontal therapy. Compend Contin Educ Dent 2000; 21(2): 111-4, 116, 118-20.
  9. Proestos C, Chorianopoulos N, Nychas GJ, Komaitis M. RP-HPLC analysis of the phenolic compounds of plant extracts. Investigation of their antioxidant capacity and antimicrobial activity. J Agric Food Chem 2005; 53(4): 1190-5.
  10. Rotstein A, Lifshitz A, Kashman Y. Isolation and antibacterial activity of acylphloroglucinols from Myrtus communis. Antimicrob Agents Chemother 1974; 6(5): 539-42.
  11. Aridogan BC, Baydar H, Kava S, Demirci M, Ozbasar D, Mumcu E. Antimicrobial activity and chemical composition of some essential Oils. Arch Pharm Res 2002; 25(6): 860-4.
  12. Dip EC, Pereira NA, Fernandes PD. Ability of eugenol to reduce tongue edema induced by Dieffenbachia picta Schott in mice. Toxicon 2004; 43(6): 729-35.
  13. Burits M, Bucar F. Antioxidant activity of Nigella sativa essential oli. Phytother Res 2000; 14(5): 323-8.
  14. Montoro P, Braca A, Pizza C, De Tommasi N. Structure antioxidant activity relationships of flavonoids isolated from different plants species. Food Chemistry 2005; 92: 349-55.
  15. Kilani S, Abdelwahed A, Chraief I, Ben Ammar R, Hayder N, Hammami M, et al. Chemical Composition, antibacterial and anti mutagenic activities of essential oil from (Tunisian) Cyperus rotundus. J Essent Oil Res 2005; 17(6): 695-700.
  16. AL-Saimary IE, Bakr SS, Jaffar T, Al-Saimary AE, Salim H, Al-Muosawi R. Effects of some plant extracts and antibiotics on pseudomonas aeruginosa isolated from various burn cases. Saudi Med J 2002; 23(7): 802-5.
  17. Moleyar V, Narasimham P. Antibacterial activity of essential oil components. Int J Food Microbiol 1992; 16(4): 337-42.