Comparison of the Effects of Celecoxib, Naproxen and Ibuprofen on Pain Control after Periodontal Surgeries

Document Type : original article

Authors

1 Assistance Professor, Dept of Periodontology, School of Dentistry, Ghazvin University of Medical Science, Ghazvin, Iran

2 Dentistry Student, Ghazvin University of Medical Science, Ghazvin, Iran

Abstract

Introduction: Effective pain management after dental surgeries is one of the most common problems in dentistry. Ibuprofen is the most common non selective non steroidal anti-inflammatory drug (NSAID), which inhibits both COX-1 and COX-2. Celecoxib is a COX-2 specific NSAID and also the only COX-2 specific drug available in Iran. Naproxen is a non selective NSAID that is often used for postoperative pain management all around the world; however, it is not the first choice in our country. The purpose of this study was to compare the effectiveness of Celecoxib, Naproxen, and Ibuprofen in pain control after periodontal surgery.
Materials & Methods: This double-blind clinical trial study included a total of 30 patients who presented with chronic periodontitis ,  and who underwent surgical procedures on the anterior sextant of the mandible. They were  randomly assigned to 3 groups of 10 patients. Each group received one of the following medications protocols: Group A: 400 mg Ibuprofen, group B: 200 mg Celecoxib , Group C: 250 mg Naproxen. Patients reported their pain levels  using a VAS (visual analog scale) at 1, 3, 6, 12, 24, and 48 hours after periodontal surgery. All data were analyzed by SPSS Ver 15 program. Data were analyzed using Kruskal-Wallis and Mann-Whitney tests, respectively.
Results: Statistical analysis of the data showed  no significant differences between Ibuprofen, Celecoxib, and Naproxen after 1, 6, 12, 24, or 48 hours after the surgery. Significant differences were seen only at the third hour after surgery between Celecoxib,  and Naproxen and between Ibuprofen,  and Naproxen.
Conclusion: Considering the lower rate of side effects of Celecoxib,  its similar degree of pain reduction as Ibuprofen, and its better efficiency than Naproxen, Celecoxib can be considered an appropriate drug for pain control after periodontal surgeries.

Keywords

Full Text

مقدمه

درد‏های پس از جراحی پریودنتال یک پدیده معمول و رایج می‏باشد. بسیاری از فاکتور‏ها نظیر طبیعت فرد، طول مدت، نوع و وسعت جراحی، جنبه‏های سایکولوژیک نظیر استرس و هیجان، ممکن است روی شدت درد تاثیرگذار باشند.(2و1) بسیاری از مدیاتورهای التهابی به دنبال تروما و آسیب وارده به بافت‏های پریودنتال آزاد می‏شود.(1) دو نوع آنزیم سیکلواکسیژناز که شامل سیکلواکسیژناز 1 و 2 می‏باشد شناسایی شده‏اند.(3و1) COX- 1 در بیشتر بافت‏های بدن نظیر معده، روده، کلیه و پلاکت‏ها آزاد می‏شود(1) و وظیفه سنتز پروستانوییدهای محافظ سلول را بر عهده دارد. این ترکیبات در حفظ فیزیولوژی نرمال مخاط گوارشی، تنظیم جریان خون کلیوی و تجمع پلاکتی نقش دارند.(7-3) آنزیم COX- 2 به طور معمول در بافت‏ها وجود ندارد (به جز کلیه‏ها) و تنها در هنگام صدمه بافتی و التهاب وارد عمل می‏شود(3) و مسئول اولیه تولید پروستاگلاندین‏هایی است که باعث تسریع وازودیلاسیون، افزایش نفوذپذیری عروق و کاهش آستانه درد می‏شوند.(1) بسیاری از ترکیبات NSAID متداول نظیر Ketoprofen، Ibuprofen، Aspirin و Naproxen هر دو آنزیم Cox1 و Cox2 را مهار می‏کنند(4و3)، اگرچه این داروها در بهبود تورم و درد اثرات قابل توجهی دارند اما استفاده طولانی مدت آن‏ها عوارضی مثل خونریزی، زخم معده، اختلال عملکرد کلیه و مهار تجمع پلاکتی را به دنبال دارند.(8و5و4)

شاخه جدیدی از ترکیبات NSAID معرفی شدند که به طور انتخابی آنزیم Cox-2 را مهار می‏کند، در عین اثرات ضددرد، ضدالتهاب و ضدتب، از بروز عوارض گوارشی (تحریک معدی و روده‏ای) و مشکلات پلاکتی پیشگیری می‏کند.(9و5و3و1)

Celecoxib یکی از داروهای NSAID مهارکننده
Cox-2 است که در سال 1998 توسط انجمن دارویی امریکا مورد تایید قرار گرفت.(3) این دارو دارای خواص ضددردی، ضدالتهاب و ضدتب بوده و معمولاً در درمان آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت و دیس منوره مورد استفاده قرار می‏گیرد.(5و3) این دارو به علت دارا بودن خصوصیت مطلوب نظیر نیمه عمر پلاسمایی طولانی 11 ساعت در مقایسه با NSAID‏های معمولی که نیمه عمری حدود 4 تا 6 ساعت دارند، تجویز حداکثر 2 دوز در روز و اثرات جانبی مختصر در کنترل درد‏های دندانی موثر است.(10و3)

مطالعات اندکی وجود دارند که اثرات ضددردی سلکوکسیب و ناپروکسن را بعد از جراحی‏های پریودنتال بررسی کرده‏اند. در مطالعه‏ای که توسط Popova و همکاران انجام شد میزان اثرات ضددردی Ibuprofen و Aulin (مهارکننده اختصاصی Cox-2) بعد از روش‏های پیوند لثه‏ای (Gingival graft) مورد بررسی قرار گرفت. در 8 ساعت اول بعد از جراحی Ibuprofen اثرات ضددردی بیشتری نسبت به Aulin داشت. اما در روز اول و دوم بعد از جراحی اثرات ضددردی Aulin بیشتر از Ibuprofen بود. اگرچه هیچ تفاوت معنی‏داری بین دو گروه مشاهده نشد.(11)در مطالعه‏ای که توسط Polatو همکاران انجام شده بود، اثرات ضددردی ناپروکسن در ساعات 2، 6، 24 بعد از تنظیم آرچ وایر‏های ارتودنتیک بیشتر از ایبوپروفن و Placebo بود.(12) در مطالعه Gopikrishnan و همکاران، روفکوکسیب (مهارکننده اختصاصی Cox-2) به طور معنی‏داری اثر ضددردی بهتری را نسبت به ایبوپروفن بعد از درمان ریشه نشان داد.(13)

بنابراین ضرورت انجام این مطالعه پاسخ به این پرسش بود که آیا داروهای ضددرد و ضدالتهاب مهارکننده اختصاصی Cox-2 می‏توانند دردهای بعد از عمل را بهتر کنترل نموده و جایگزین NSAIDهای مهارکننده غیرانتخابی Cox-1 و Cox-2 در تمامی افراد و یا حداقل در افرادی با مشکلات گوارشی شوند.

مواد و روش‏ها

در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور، 30 بیمار (16 مرد و 14 زن در گروه سنی 20 تا 60 سال) مبتلا به پریودنتیت مزمن متوسط جنرالیزه مراجعه‏کننده به یک مطب خصوصی متخصص جراحی‏های لثه) در شهرستان قزوین بین سال‏های 90-89 انتخاب شدند. بیماران در سه گروه مصرف‏کننده Celecoxib، Naproxen و Ibuprofen تقسیم بندی شدند که در هر گروه تعداد 10 بیمار انتخاب شد. نمونه‏ها به صورت تصادفی و به روش Sequential (مراجعه مستمر) و Simple Random Sampling انتخاب گردیدند.

بیمارانی که دارای هر کدام از موارد زیر بودند از مطالعه حذف شدند:

1- افرادی که هر گونه حساسیت به این 3 دارو و یا سایر داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی داشتند.

2- بیماران آسمی

3- افرادی با سابقه بیماری‏های قلبی

4- افراد حامله

5- افراد با سابقه آنژیوادم

6- افرادی با بیماری‏های دستگاه گوارش نظیر زخم پپتیک

7- افرادی با بیماری‏های کلیوی یا کبدی

8- افراد با اختلالات انعقادی

9- بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک

10- بیماران با هرگونه سابقه جراحی پریودنتال در 6 ماه گذشته

11- بیماران با ترس و اضطراب شدید هنگام مراجعه به دندانپزشک

12- بیمارانی که طی 48 ساعت گذشته هر گونه داروی ضددرد مصرف کرده باشند.

230 عدد کپسول ژلاتینی مشابه تهیه گردید. محتویات 50 عدد کپسول سلکوکسیب mg200 (شرکت داروپخش ایران) (هر دوز به صورت 1 کپسول یا همان mg200) داخل 50 کپسول ژلاتینی جدید قرار گرفت. 90 عدد قرص ایبوپروفن mg400 (شرکت داروسازی لقمان، ایران) نیز پس از خرد شدن داخل کپسول‏های ژلاتینی مشابه قرار داده شد، (هر دوز به صورت یک قرص یا همان mg400) و همچنین محتویات 90 عدد کپسول ناپروکسن mg250 (شرکت داروپخش ایران) (هر دوز به صورت 1 کپسول یا همان mg250) داخل 90کپسول ژلاتینی مشابه قرار گرفت. کپسول‏ها توسط شخص سومی آماده و کد گذاری گردید و در اختیار فرد عمل‏کننده (یک نفر متخصص جراحی‏های پریودنتال) قرار گرفت.

بیماران پس از تکمیل پرسشنامه و امضا فرم رضایت نامه و پس از گوش فرا دادن به توضیحات درمانگر وارد مطالعه شدند. بیماران هر گروه توسط یک متخصص جراحی لثه و به صورت Sextant و به روش Conventional undisplaced Full thickness flap  (بدون جراحی استخوان) و تحت بی‏حسی لیدوکایین 2% با اپی‏نفرین 100000/1 (برای هر بیمار 1 عدد کارپول) مورد درمان قرار گرفتند. جهت یکسان نمودن و کاهش سوءنگری در نتایج به دست آمده و حذف اختلافات احتمالی در جراحی نواحی مختلف دهان، تمامی جراحی‏ها در قسمت قدام مندیبل به انجام رسید. با توجه به عصب گیری متقابل ناحیه قدام مندیبل و توجه به این امر که اصولاً درد پس از جراحی لثه در ناحیه قدام مندیبل نسبت به دیگر نواحی دهان، بیشتر می‏باشد، چنانچه دارو در این ناحیه به طور مناسبی درد را کنترل کند، انتظار می‏رود درد پس از جراحی در نواحی دیگر دهان را نیز به نحو مطلوبی کنترل کند. با توجه به زمان شروع اثر داروی مورد نظر {Celecoxib (1 ساعت)، Naproxen (1 ساعت)، Ibuprofen (نیم ساعت)}، نیم ساعت یا یک ساعت قبل از شروع جراحی از بیماران خواسته شد تا داروی تجویز شده را مصرف کرده و بعد از جراحی نیز Ibuprofen  و Naproxen را هر 6 ساعت و Celecoxib را هر 12 ساعت مصرف نمایند و در ساعت‏های 1، 3، 6، 12، 24 و 48 پس از گذشت جراحی میزان درد را در فرم تحویل داده شده علامت بزنند. این فرم به روش VAS (Visual analogue scale) طراحی شده بود که شامل نموداری با طول cm10 دارای 2 نقطه ابتدایی (بی دردی کامل) و نقطه انتهایی (بیشترین میزین درد قابل تصور) بود.

تمامی نتایج با استفاده از نرم‏افزار SPSS با ویرایش 15 رسید. آمارهای توصیفی استخراج شده و پس از آن نرمال بودن داده‏ها بررسی شد. به علت غیرنرمال شدن داده‏ها از آزمون ناپارامتری استفاده شد. در مقایسه داروها در گروه‏های 3‏ تایی از آزمون Kruskal-Wallis و در مقایسه داروها به صورت 2 به 2 (به علت معنی‏دار شدن نتایج در ساعت سوم بعد از جراحی) از آزمون Mann-Whitney استفاده شد. 05/0>P معنی‏دار اعلام شد.

یافته‏ها

جهت انجام این مطالعه 30 بیمار انتخاب گردیدند و به طور تصادفی در 3 گروه درمان ضددردی ایبوپروفن، سلکوکسیب و ناپروکسن قرار گرفتند، به طوری که در هر گروه 10 بیمار شرکت داده شد. در این مطالعه جراحی پریو تنها در قسمت قدام مندیبل صورت گرفت.

میانگین درد در گروه‏های مورد مطالعه با توجه به مقیاس VAS، در زمان‏های 1 ، 3 ، 6، 12، 24 و 48 ساعت بعد از جراحی پریودنتال به دست آمد. (جدول 1)

3 ساعت بعد از جراحی اختلاف معنی‏دار بین 3 گروه مشاهده شد. (042/0P=) با توجه به اینکه اختلاف معنی‏دار بین 3 گروه در ساعت سوم مشاهده شد، گروه‏های ایبوپروفن-سلکوکسیب، ایبوپروفن-ناپروکسن، سلکوکسیب- ناپروکسن به تفکیک مورد بررسی قرار گرفتند.

بین دو گروه ایبوپروفن و سلکوکسیب اختلاف معنی‏داری در ساعت 3 بعد از جراحی مشاهده نشد (12/0P=) بین دو گروه ایبوپروفن و ناپروکسن اختلاف معنی‏داری در ساعت 3 بعد از جراحی مشاهده شد (039/0P=). همچنین بین دو گروه سلکوکسیب و ناپـروکسن هم اخـتلاف مـعنی‏داری در سـاعت 3 بعد از

جراحی مشاهده شد (031/0P=).

میانگین شدت درد در 6، 12، 24 و 48 ساعت پس از جراحی در سه گروه تفاوت معنی‏داری با یکدیگر نداشت. این تغییرات در نمودار 1 به صورت شماتیک نشان داده شده است.


 

جدول 1 : میانگین میزان درد به تفکیک زمان در سه گروه درمانی

 

 

میانگین درد

1 ساعت

بعد از عمل

میانگین درد

3 ساعت

بعد از عمل

میانگین درد

6 ساعت

بعد از عمل

میانگین درد

12 ساعت

بعد از عمل

میانگین درد

24 ساعت

بعد از عمل

میانگین درد

48 ساعت

بعد از عمل

 

 ایبوپروفن

2/1±3/1

1/2±9/2

5/1±5/1

9/0±6/0

3/0±1/0

0

 ناپروکسن

4/2±6/2

3/2±4/5

1/2±3

5/1±4/1

4/0±2/0

1/0

 

 سلکوکسیب

2/1±2/1

4/2±8/2

8/1±3/1

6/0±3/0

3/0±1/0

0

 

 

 

 

نمودار 1 : مقایسه میانگین نمره درد پس از مصرف داروهای مورد استفاده در ساعت های مختلف پس از جراحی پریودنتال


بحث

درد پس از جراحی یکی از مشکلات و عوارضی است که عمدتاً تجربه ناخوشایندی را برای بیماران به همراه می­آورد.(2) پس از جراحی به دلیل ترومای بافتی و ترمیم پس از آن، التهاب در بافت‏های نگهدارنده دندان رخ خواهد داد و صدمه بافتی باعث آسیب به جداره سلول‏ها خواهد شد.(2) این امر با کمک آنزیم فسفولیپاز باعث پارگی غشای سلولی و آزاد شدن فسفولیپیدهای غشا می‏شود که به نوبه خود توسط آنزیم­های COX-1 و COX-2 تبدیل به پروستاگلاندین­ها و ترومبوکسان و دیگر متابولیت­ها خواهد شد و باعث ایجاد درد می‏گردند.(6و4و2) مطالعات گذشته نشان دادند که داروهای اختصاصی مهارکننده COX-2 باعث کاهش معنی­دار تراکم سلول­های التهابی، ادم و دیلاتاسیون عروقی پس از ایجاد التهاب می‏شود، کاهش التهاب و تراکم سلول‏های التهابی بدین معناست که متابولیت­های ایجادکننده درد کمتر آزاد شده و به همین دلیل در ساعت­های اولیه پس از آسیب بافتی باعث کاهش معنی­دار درد می‏شوند.(6) در اکثر مطالعات روش ثبت میزان درد بر اساس یکی از متدهای متداول VAS، NRS-101 و VRS-4 صورت می‏پذیرد و نشان داده شده است که همبستگی خطی و مثبت بین این سه متد دیده می­شود.(1) لذا می­توان تا حدودی مقادیر به دست آمده از این سه روش را با یکدیگر قیاس نمود. شدت درد بستگی به عوامل متعددی، نظیر نوع درمان­های دندانپزشکی (جراحی، اندودنتیک، پریودنتال)، نوع جراحی پریودنتال (موکوجینجیوال سرجری، فلپ پریودنتال، جراحی استخوان)، شرایط روحی بیمار، جنسیت فرد، مدت زمان جراحی، میزان ترومای وارده به بافت، مدت ابتلا به بیماری لثه، نوع داروهای بی‏حسی به کار رفته (بی‏حسی با طول اثر زیاد، متوسط و کوتاه) دارد(2و1) که این امر مقایسه دقیق بین مطالعات صورت پذیرفته شده در این زمینه را مشکل خواهد ساخت. داروی بی‏حسی متداول به کار رفته در درمان­های جراحی، کارپول‏های لیدوکائین 2% با وازوکانستریکتور، اپی نفرین 100000/1 می­باشد(14) که ما نیز در این مطالعه از این نوع بی‏حسی استفاده کردیم. در این مطالعه در تمامی ساعات پس از جراحی، ایبوپروفن و سلکوکسیب اثرات ضددردی بیشتری را نسبت به ناپروکسن نشان دادند. هرچند در ساعات 1، 6، 12، 24 و 48 پس از جراحی تفاوت معنی‏داری بین سه گروه مشاهده نشد. تنها در ساعت سوم پس از جراحی بین گروه‏های مصرف‏کننده ایبوپروفن و ناپروکسن، سلکوکسیب و ناپروکسن اختلاف از لحاظ آماری معنی­دار بود، هرچند از لحاظ کلینیکی معنی­دار نبود. می­توان اینگونه فرض کرد که ممکن است در صورت افزایش تعداد نمونه­ها و یا تغییر شرایط جراحی، این اختلاف از لحاظ آماری نیز معنی‏دار نشود. در 6 ساعت اول پس از جراحی کمترین میزان درد در ساعت اول مشاهده شد که این امر تا حدودی به باقی ماندن اثر داروی بی‏حسی موضعی نسبت داده می­شود که در دیگر مطالعات نیز این موضوع دیده شده است. در مطالعه­ای که توسط Pillati انجام شد تفاوتی در میزان درد تا 3 ساعت پس از جراحی بین گروه­های مصرف‏‏کننده سلکوکسیب و دگزامتازون مشاهده نشد و جالب‏تر اینکه در ساعات اول و دوم پس از جراحی هیچ­گونه اختلاف معنی‏داری بین گروه­های مصرف­کننده دگزامتازون با گروه کنترل که دارونما مصرف کردند، دیده نشد.(1) در مطالعه Steffen، در 3 ساعت اول پس از جراحی بین 3 گروه مصرف‏کننده Dexamethasone، Etoricoxeb و Placebo هیچ تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد و همچنین در این زمان هیچ داروی ضددرد مکملی (750 میلی گرم استامینوفن) نیز مصرف نگردید.(15)Pollat، اثرات ضددردی ناپروکسن در ساعات 2، 6 و 24 بعد از تنظیم آرچ‏وایر‏های ارتودنتیک بیشتر از ایبوپروفن و Placebo بود.(12) که احتمالاً تفاوت نتایج مطالعه فوق با مطالعه حاضر به علت ماهیت متفاوت درمان و نوع درد ایجاد شده بعد از درمان‏های ارتودنسی در مقایسه با دردهای پس از جراحی‏ها از جمله جراحی‏های پریودنتال می‏باشد. در مطالعه Frike، اثرات ضددردی ناپروکسن سدیم mg550 و رفکوکسیب mg50 و 25 بعد از جراحی‏های دهان مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه اثرات ضددردی رفکوکسیب (مهار‏کننده اختصاصی Cox-2) بیشتر از ناپروکسن سدیم بود، هرچند اختلاف معنی‏داری بین دو گروه مشاهده نشد.(16) در مطالعه حاضر هیچ گونه مشکل گوارشی در سه گروه ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب مشاهده نشد، علت این امر احتمالاً به این خاطر است که بیماران فقط به مدت 48 ساعت بعد از مصرف داروها مورد بررسی قرار گرفتند. در حالی که اگر بیماران با ادامه مصرف دارو، در زمان طولانی‏تری مورد بررسی قرار می‏گرفتند، احتمال بروز مشکلات گوارشی وجود داشت. در مطالعه‏ای که توسط Azouble و همکاران انجام شد، علاوه بر مقایسه اثرات درمانی دو داروی  Etoricoxib و Indomethacin بر روی پریودنتیت، اثرات جانبی گوارشی این دو دارو نیز بعد از 11 روز با یکدیگر مقایسه شد. مطالعات میکروسکوپی و هیستوپاتولوژی بر روی مخاط معده‏ای و روده‏ای موش‏ها نشان داد که Etoricoxib آسیب کمتری را نسبت به Indomethacin وارد می‏کند. موش‏هایی که Indomethacin دریافت می‏کردند کاهش وزن را از روز 7 نشان دادند و همچنین آنها میزان مرگ‏و‏میر بیشتری را نسبت به گروه Etoricoxib نشان دادند.(17) همچنین در مطالعه حقیقت و همکاران، در گروه مصرف‏کننده سلکوکسیب، از بین 14 نفر 1 نفر دچار مشکل گوارشی شد در حالی که در گروه مصرف‏کننده ایبوپروفن، 3 نفر دچار مشکل گوارشی شدند، که البته این اختلاف از لحاظ آماری معنی‏دار نبود.(8)

نتیجه گیری

نتایج مطالعه حاضر بیانگر این نکته است که کنترل درد توسط گرو‏های ایبوپروفن و سلکوکسیب پس از 48 ساعت از جراحی‏های پریودنتال بیشتر از ناپروکسن بوده و اثرات ضددردی ایبوپروفن و سلکوکسیب بسیار مشابه بوده است. از این رو به علت عوارض ایبوپروفن نظیر اختلالات معدی روده‏ای، اختلال در تجمع پلاکتی و اختلال در عملکرد کلیوی، توصیه می‏شود در تمامی بیماران و یا حداقل در بیماران با مشکلات گوارشی، انعقادی یا کلیوی از داروی سلکوکسیب به عنوان داروی انتخابی کنترل‏کننده درد استفاده شود. از طرفی به علت اینکه Interval مصرف داروی سلکوکسیب 2 بار در روز (هر 12 ساعت)، در مقابل مصرف 4 بار در روز ایبوپروفن (هر 6 ساعت) می‏باشد، مصرف سلکوکسیب توسط بیماران راحت‏تر می‏باشد.

پیشنهاد می‏شود در صورت امکان مطالعه بر روی تعداد بیشتری از بیماران انجام شود، در این صورت نتایج دقیق‏تری بدست خواهد آمد.

تشکر و قدردانی

با تشکر از بیمارانی که اینجانب را در انجام این تحقیق یاری نمودند و با تشکر از خانم دکتر زهرا جعفری  که زحمات بسیاری را در انجام این تحقیق متحمل شدند.

References

  1. Pilatti GL, Santos FAD, Bianchi A, Cavassim R, Tozetto C. The use of celecoxib and dexamethasone for the prevention and control of postoperative pain after periodontal surgery. J Periodontol 2006; 77(11): 1809-14.
  2. Rashwan W. The efficacy of Acetaminophen-Caffeine compared to Ibuprofen in the control of post operative pain after periodontal surgery. J Periodontol 2009; 80(6): 945-52.
  3. Gheshlaghiazar N, Kheradmand R. Comparison the effect of Celecoxib (Cox-2 inhibitor) and Ibuprofen in the pain control because of acute apical periodontitis. Journal of Shahid Dental School Beheshti University of Medical Science 1385; 24(3): 363-5. (Persian)
  4. Hass D. An update on analgesics for the management of acute postoperative dental pain. J Can Dent Assoc 2002; 68(8): 476-82.
  5. Khan AA. Cox-2 inhibitors for endodontic pain. Endodontic Topics 2002; 3(1): 31-40.
  6. Saatchi M, Razavi M. Histological evaluation of Celecoxib effectiveness in acute apical inflammation after root canal therapy in cat. Journal of Isfehan University of Medical Science 1385; 2(4): 28-34. (Persian)
  7. Hargreaves KM, Milan SP. Mechanism of Orofacial Pain and Analgesia Isted. Philadelphia: W.B.Saunders Co; 2002. P. 19.
  8. Haghighat A, Kaviany N, Moshrefyfar M, The effect of Celecoxib in reducing the use of Ibuprofen after impacted third molar surgery. Journal of Esfehan University of Medical Science, 1385; 2(1): 29-33.
  9. Malmstrom K, Frike J, Kotey P, Kress B, Morrison B. A comparison of Refecoxib versus Celecoxib in treating pain after dental surgery. Clinical Therapeutics 2002; 24(10): 1549-60.
  10. Martindale. The Complete Drug Refrences. 35th ed. Chicago: Elsevier; 2002. P. 22.
  11. Popova Chr, Mlachkova A, Emilor D. Effectiveness of NSAID Aulin and Iboprofen on the postoperative pain at gingival graft procedures-A preliminary study. Journal of IMAB; 2008; 2(4): 30-4.
  12. Polat O, Karaman A, Durmus E. Effects of preoperative Ibuprofen and Naproxen on orthodontic pain. Angle Orthod 2005; 75(5): 791-6.
  13. Gopakrishna V, Parameswaran A. Effectiveness of prophylactic use of Refecoxib in comparison with Ibuprofen on postendodentic pain. J Endod 2002; 29(1): 62-5.
  14. Roda RS. Pharmacology and dental therapeutics. J Can Dent 1992; 58(5): 401-5.
  15. Steffen J, Santos F, Sartori R. Preemptive Dexamethasone and Etoricoxib for pain and discomfort prevention after periodontal surgery. J Periodontol 2010; 81(10): 1153-60.
  16. Frike J, Morrison MW, Fite S. MMK-966 versus Naproxen Sodium 550 mg in post surgical dental pain. Clin Pharmacol 1999; 65(5): 119-25.
  17. Azouble MCF, Menezes AMA, Riberio RA. Comparison of Etoricoxib and Indomethacin for the treatment of experimental priodontitis in rats. Braz J Med Bio Res 2007; 40(2): 117-25.
Journal of Mashhad Dental School
Volume 35, Issue 4 - Serial Number 4
January 2012
Pages 306-314

Files

History

  • Receive Date: 13 July 2013
  • Accept Date: 13 July 2013

Share

How to cite

Statistics