Multiple Supernumerary Teeth in a Non-Syndromic Patient: A Case Report

Document Type : Case report

Authors

Assistant Professor, Dept of Oral & Maxillofacial Surgery, School of Dentistry, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

Abstract

Introduction: Multiple supernumerary teeth are a rare phenomenon. It occurs more often in patients with syndromes such as Gardner's syndrome,cleidocranial dysplasia and so on. This phenomenon in absence of such syndromes is rare. The purpose of this report was to introduce a case ofnon-syndromic multiple supernumerary impacted teeth.
Case Report: A 29-year-old woman with no skeletal, metabolic, systemic and mental disorder was referred to oral and maxillofacial department ofMashhad dental school. In clinical evaluation, seven Permanent teeth were missing. In radiographic evaluation, there were a total of 15 impacted teeth which 7 of themwere supernumerary.
Conclusion: Missing or Excess of one or more teeth usually leads to occlusal and functional problems. In these cases, a complete clinical and radiographicexamination accompanieal by a precise history should be performed to plan a suitable surgical-orthodontic-prosthetic treatment.

Keywords

Full Text

مقدمه

هایپردونشیا یا دندان اضافه به وجود دندان مازاد بر تعداد نرمال دندان‏ها، در مرحله شیری و یا دائمی اطلاق می‏شود که می‏توانند روئیده یا نهفته باشند.

دندان اضافه می‏تواند به صورت منفرد، متعدد، یک طرفه یا دوطرفه دیده شود. طبقه‏بندی این دندان‏ها در جدول 1 نشان داده شده است.(1)

 

جدول 1 : طبقه بندی دندان‏های اضافه

طبقه بندی براساس موقعیت دندان اضافه

طبقه بندی براساس شکل دندان اضافه

Mesiodens

Conical supernumerary

Paramolar

Tuberculate type

Distomolar

Supplemental type

Parapremolar

Odontom

 

با آن که وجود یک دندان اضافه غیرمعمول نیست، ولی دندان‏های اضافه متعدد کمیاب بوده و معمولاً همراه سندروم‏ها یا آنومالی‏های تکاملی نظیر کلیدوکرانیال دیسپلازی، سندرم گاردنر (Gardner,s Syndrome) Trichorhino phalagic syndrome، Ehler danlos syndrome و Fabry-Anderson syndrome، شکاف آلوئول و نظایر آنها دیده می‏شود.(2) وجود دندان‏های اضافه متعدد در افراد غیرسندرمیک پدیده‏ای نادرتر است و کمتر گزارش شده است. حضور این دندان‏ها می‏تواند باعث تغییرات دندانی نظیر نهفتگی، تأخیر رویش، رویش نابجا، چرخش، دیاستم و در نهایت مال‏اکلوژن شود. اتیولوژی دقیق دندان‏های اضافه ناشناخته است ولی تئوری‏های زیادی جهت توجیه این اتفاق ارائه شده‏اند؛ که واکنش‏های غیرمعمول به تروما، فاکتور‏های محیطی، تئوری فیلوژنیک و بازگشت به دوره تکاملی که تعداد بیشتری دندان در دهان وجود داشته، انشعاب جسم دندانی، فعالیت بیش از حد دنتال لامینا، توارث اتوزوم غالب و یا وابسته به کروموزوم X از آن جمله می‏باشد.(3)

از نظر شیوع، اکثر موارد شامل یک یا دو دندان اضافه در قدام فک بالا و به دنبال آن ناحیه پره‏مولر فک پایین می‏باشد. شیوع آن 8/0%-2/0% در دندان‏های شیری و 3/5%-5/0% در دندان‏های دائمی گزارش شده است. علاوه بر آن در مردان بیش از زنان با نسبت 2 به 1 دیده می‏شود. موارد مربوط به دندان‏های اضافه متعدد در بیماران غیرسندرومیک بسیار کمتر بوده و بیشتر در ناحیه پره‏مولر فک پایین دیده می‏شود. این پدیده تاکنون در مورد دندان‏های شیری گزارش نشده است.(4)

گزارش مورد

خانمی 29 ساله جهت بررسی بی‏نظمی و غیبت تعدادی از دندان‏های دائمی، به بخش جراحی فک و صورت دانشکده دندانپزشکی مشهد ارجاع شد. در معاینه کلینیکی، بیمار فاقد 8 دندان دائمی بود (تصویر 1). بیمار فاقد آسیمتری و تورم غیرطبیعی در صورت بود، همه دندان‏های نیش شیری در دهان بیمار باقی مانده و دندان مولر اول فک پایین در سمت راست قبلاً به دلیل پوسیدگی خارج شده بود. در بررسی رادیوگرافیک، مجموعاً 15 دندان نهفته شامل 9 دندان در قدام فک پایین، 4 دندان در قدام فک بالا، 2 مورد در خلف فک بالا سمت راست و یک دندان عقل در سمت چپ فک پایین وجود داشت. در اطراف دندان‏های نهفته و سایر نقاط فک، شواهدی مبنی بر تغییرات پاتولوژیک مشهود نبود. بیمار فاقد مشکلات اسکلتال و ذهنی بود و در بررسی کامل بیوشیمی خون شامل کلسیم، فسفر و آلکالین فسفاتاز، مورد خاصی مشاهده نشد (ALP: 84 U/L; Calcium: 9.9mg/dl; Inorganic Phosphorus: 3.5mg/dl). تاریخچه خانوادگی نشان‏دهنده عدم وجود بیماری‏های مادرزادی و یا مشکلات جسمی در سایر اعضاء خانواده بود. بیمار دارای دو برادر کوچکتر 26 ساله و 20 ساله بود که به جز کمی کراودینگ، مشکل دندانی دیگری نداشتند. در بررسی رادیوگرافیک برادرهای بیمار، به جز نهفتگی دندان‏های عقل، نهفتگی سایر دندان‏ها و یا دندان‏های اضافه مشاهده نشد. طرح درمان در نظر گرفته شده برای بیمار، خارج کردن مرحله به مرحله کلیه دندان‏های نهفته و پر کردن حفره‏‏های استخوانی باقی مانده توسط استخوان آلوگرفت بود (تصویر 2 و 3).

بحث و نتیجه گیری

با وجود تئوری‏های گوناگون، علت ‏هایپردونشیا هنوز به طور کامل شناخته شده نیست. در حقیقت فاکتورهای خارجی زیادی می توانند در روند تشکیل دندان‏ها تأثیر بگذارند. برخی محققین این پدیده را تأثیر متقابل فاکتور‏های ژنتیک و فرایند‏های تکاملی می‏دانند. یکی از مورد قبول‏ترین تئوری‏های موجود در این زمینه به نقش دنتال لامینا و هایپراکتیویتی مستقل آن اشاره دارد. در مواردی نیز این پدیده به صورت ژنتیکی با توارث اتوزومال غالب گزارش شده است.(5)

دندان‏های متعدد نهفته پدیده کمیابی است که معمولاً همراه با بیماری‏هایی نظیر سندرم گاردنر، دیسپلازی کلیدوکرانیال و نظایر آنها دیده می‏شود. موارد گزارش شده این حالت در بیماران غیرسندرومیک نادرتر است.


 

 

 

تصویر 1 : نمای پانورامیک بیمار

 

 

 

 

تصویر 2 : دندان‏های خارج شده از قدام فک پایین

 

تصویر 3 : پر کردن حفرات استخوانی توسط الوگرفت

Acikgoz و همکاران(6)، در یک مطالعه گذشته‏نگر ضمن بررسی 9550 بیمار، تنها 6 بیمار دارای دندان‏های اضافه متعدد غیرسندرومیک پیدا کردند؛ که همگی مرد بودند و از بین 37 دندان اضافه، 30 مورد نهفته بودند. از نظر مکانی، ناحیه پرمولرهای فک پایین و به دنبال آن قدام فک پایین، بیشترین محل شیوع بود. در مطالعه مشابهی، Yague-Garcia و همکاران(4) در بررسی 16384 بیمار، تنها 8 مورد بیمار غیرسندرومیک دارای دندان‏های اضافه متعدد پیدا کردند (6 مرد و 2 زن) که از بین آنها، فقط 2 نفر دارای تعداد بیش از 5 دندان اضافه بودند. در مطالعه آنها بیشترین محل شیوع در فک بالا گزارش شده بود. در بررسی مقالات موجود مواردی از گزارش خانواده‏هایی که حداقل 2 نفر از اعضای آنها دارای دندان‏های اضافه متعدد بودند یافت شد که نشان‏دهنده وجود الگوی ژنتیکی در برخی موارد بوده و اهمیت گرفتن تاریخچه کامل خانوادگی را نشان می‏دهد.(7و3)

در یک بررسی متا آنالیز توسط Alvira-Gonzalez  و همکاران(8)، مجموعاً 46 مورد گزارش شده، یافت شد که نشان‏دهنده شیوع بیشتر در مردان (1 : 4/2) بود و تعداد دندان‏های نهفته در مجموع در فک پایین بیش از فک بالا بود.

مهمترین چالش پیش رو در این بیماران نحوه برخورد با این دندان‏ها می‏باشد. با توجه به مشکلات مختلفی مانند جلوگیری از حرکات ارتودنتیک دندان‏های اصلی، تداخل با درمان‏هایی مانند قرار دادن ایمپلنت‏های دندانی، احتمال عفونت، تحلیل ریشه دندان‏های اصلی و پتانسیل ایجاد ضایعات پاتولوژیک توسط فولیکول دندانی، جراحی و خارج کردن مرحله به مرحله این دندان‏‏ها همراه با بازسازی نقایص استخوانی ایجاد شده توسط مواد جایگزین استخوان، درمانی منطقی به نظر می‏رسد. در کنار این طرح، درمان ارتودنتیک دندان‏های نهفته که دارای مورفولوژی، زاویه و ساپورت‏‏های استخوانی مناسب هستند، را نیز باید در نظر داشت.

با توجه به آن که وجود دندان‏های اضافه متعدد علاوه بر ایجاد مشکلات اکلوژن و فانکشنال می‏تواند نشان‏دهنده برخی سندرم‏ها باشد، تهیه تاریخچه دقیق و معاینات کامل بالینی و رادیوگرافیک، جهت برنامه‏ریزی طرح درمان مناسب لازم می‏باشد.

References

  1. Ramsaran AS, Barclay S, Scipio E, Ogunsalu C. Non-syndromal multiple buried supernumerary teeth: Report of two cases from the English-speaking Caribbean and a review of the literature. West Indian Med J 2005;54(5):334-6.
  2. Yusof WZ. Non-syndrome multiple supernumerary teeth: literature review. J Can Dent Assoc 1990; 56(2): 147-9.
  3. Batra P, Duggal R, Parkash H. Non-syndromic multiple supernumerary teeth transmitted as an autosomal dominant trait. J Oral Pathol Med 2005; 34(10): 621-5.
  4. Yagüe-García J, Berini-Aytés L, Gay-Escoda C. Multiple supernumerary teeth not associated with complex syndromes: A retrospective study. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2009; 14(7): E331-6.
  5. Inchingolo F, Tatullo M, Abenavoli FM, Marrelli M, Inchingolo AD, Gentile M, et al. Non-syndromic multiple supernumerary teeth in a family unit with a normal karyotype: Case report. Int J Med Sci 2010; 7(6): 378-84.
  6. Açikgöz A, Açikgöz G, Tunga U, Otan F. Characteristics and prevalence of non-syndrome multiple supernumerary teeth: A retrospective study. Dentomaxillofac Radiol 2006; 35(3): 185-90.
  7. Wang XX, Zhang J, Wei FC. Autosomal dominant inherence of multiple supernumerary teeth. Int J Oral Maxillofac Surg 2007; 36(8): 756-8.
  8. Alvira-González J, Gay-Escoda C. Non-syndromic multiple supernumerary teeth: Meta-analysis. J Oral Pathol Med 2012; 41(5): 361-6.
Journal of Mashhad Dental School
Volume 37, Issue 1 - Serial Number 84
Spring 2013
April 2013
Pages 81-84

Files

History

  • Receive Date: 13 March 2013
  • Accept Date: 13 March 2013

Share

How to cite

Statistics