Effect of Disinfection Procedures of Condensation Silicone Materials on the Dimensional Stability of Gypsum Dye

Document Type : original article

Authors

1 Assistant Professor, Department of Prosthodontics, School of Dentistry, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

2 Dentist, Birjand, Iran

Abstract

Introduction: The present study aimed to determine the effect of different disinfection procedures on the dimensional stability of condensational silicone impression materials.
Materials and Methods: In this laboratory study, 84 impressions of an aluminum die were made with condensation silicone impression materials. The impressions were assigned to four groups of 21 based on the disinfection procedures: immersion in the 5.25% sodium hypochlorite, immersion in 2% glutaraldehyde solution, and the use of spray deconex. The impressions which were not disinfected served as controls. After treatments, impressions were poured, and respective stone casts were measured and compared with the aluminum die at three dimensions of mesiodistal, occlusogingival, and buccolingual, as well as the space between two dies. The obtained results were reported by ANOVA.
Results: Based on the results, 5.25% Sodium hypochlorite and deconex showed the most significant dimensional changes in terms of increasing die height. Moreover, in terms of the distance between the two dies, sodium hypochlorite demonstrated the least dimensional changes and did not differ from the control group. Sodium hypochlorite solution led to a significant increase in buccolingual and mesiodistal dimensions of die. Nonetheless, the glutaraldehyde solution reduced these dimensions. The dimensional changes of the deconex group and the control groups were not significantly different.
Conclusion: The impressions of the control group showed the least dimensional changes of buccolingual, mesiodistal, and height, and also there was no significant difference between control and sodium hypochlorite groups in terms of the distance between the two dies. The use of glutaraldehyde in clinical practice is recommended for the disinfection of impressions that have been fabricated for the fixed single crowns.

Keywords

Full Text

مقدمه

قالب­گیری از جمله اعمالی است که به طور مکرر در مطب دندانپزشکی انجام می­شود. انتخاب یک مادۀ مناسب جهت قالبگیری به سلیقه شخصی دندانپزشک، راحتی کار و تا حدی مسائل اقتصادی بستگی دارد. رایج ترین مواد مورد استفاده، هیدروکلوئید برگشت ناپذیر، پلی سولفاید، سیلیکون تراکمی، پلی­وینیل سایلوکسان و پلی­اتر می­باشند. سیلیکون­ها با واکنش تراکمی به دلیل ماهیت واکنش پلیمریزه شدن آن­ها به این صورت نامگذاری شده­اند. واکنش تراکمی با آزادسازی اتیل یا متیل الکل صورت می­گیرد. تبخیر این الکل را مسئول انقباض ماده و در نتیجه ثبات حجمی ضعیف آن می دانند. قالب هایی که به وسیله سیلیکون تراکمی گرفته می­شوند، بخاطر تبخیر محصولات جانبی فرار، ساختار شیمیایی ناپایداری دارند و بایستی بلافاصله پس از خارج کردن از دهان ریخته شوند.(1)

عوامل مختلفی در تهیه یک قالب خوب و ثبت دقیق جزئیات بافت های داخل دهان موثرند که عبارتند از کشش سطحی ماده قالبگیری، انرژی سطحی بافت ها، ضدعفونی کردن قالب، ویسکوزیتی یا قوام ماده قالبگیری، تکنیک مخلوط کردن ماده قالبگیری، تزریق یا عدم تزریق ماده قالبگیری روی ناحیه مورد نظر، خشک بودن ناحیه، تمیز بودن بافت ها و نوع عاملی که برای متوقف کردن خونریزی استفاده می شود.(2)

در علم دندانپزشکی کنترل و پیشگیری از عفونت دارای اهمیت فراوان است. قالب­های ست شده منبع پاتوژن­هایی هستند که حاوی میکروارگانیسم­ها (باکتری، قارچ و ویروس­ها) است که از دهان بیمار منتقل شده­اند. این میکروارگانیسم­ها به گچ پلاستر یا استون هنگام ریخته شدن کست ها منتقل می­شوند.(3) قالب های دندانپزشکی به طور یقین یکی از راه های انتقال پاتوژن ها از محل کار به خارج می باشند، لذا همه این قالب ها باید قبل از ریختن با گچ به منظور تهیه کست، ضدعفونی گردند.(4)

در ضد عفونی کردن قالب­ها دو فاکتور مهم است : تاثیر آنتی باکتریال روش ضدعفونی و اثر این روش روی ثبات ابعادی و خصوصیات مادۀ قالب­گیری.

ضد عفونی کردن می­تواند به روش غوطه­وری و یا اسپری کردن قالب ها انجام شود که از بین این دو روش غوطه وری موثرتر و قابل اعتمادتر شناسایی شده است؛ زیرا محلول ضدعفونی با کل سطوح ماده قالب­گیری و تری تماس دارد و خطر استنشاق توسط اپراتور کم است.(5) تأثیر غوطه­ورسازی روی ثبات ابعادی، عامل مهمی در انتخاب روش مناسب در خصوص بعضی مواد قالبگیری است. از نظر عده­ای، غوطه­ورسازی در خصوص مواد قالب­گیری هیدروکلوئیدی روش مناسبی نیست، چون این مواد هیدروفیلیک هستند و جذب آب باعث ایجاد تغییر ابعادی می شود.(6) رایج ترین محلول ضدعفونی کننده برای غوطه ورسازی، هیپوکلریت سدیم 25/5 درصد است. روش­های جایگزین غوطه­وری نیز پیشنهاد شده اند که عبارتند از ضدعفونی کردن به روش اسپری، اتوکلاو، اوزون، میکروویو، اشعه فرابنفش و ... .(7) ضدعفونی کننده­های مختلفی برای ضدعفونی کردن مواد قالبگیری پیشنهاد شده­اند مانند هیپوکلریت سدیم، گلوتارآلدهید، یدوفور و فنول. مدت زمان تماس با ضدعفونی­کننده­ها، 10 تا 15 دقیقه توصیه شده­است و این مواد شیمیایی می­توانند باکتری ها را از بین ببرند.(8)

دای مدلی از دندان تراش خورده است که روی آن، مارژین الگوی مومی تکمیل می شود. از آن جایی که ثبات ابعادی دای برای ما اهمیت دارد، روش ضدعفونی کردنی که کمترین میزان تغییر ابعادی را ایجاد کند، قابل توجه است. با توجه به کمبود تحقیقات در ارتباط با سیلیکون­های تراکمی، مطالعه حاضر سعی دارد به بررسی اثرات سه روش مختلف ضدعفونی قالب­های سیلیکون­ تراکمی شامل غوطه­وری با هیپوکلریت سدیم، اسپری با دکونکس و اسپری با گلوتارآلدهید 2% بر میزان تغییرات ابعادی دای پرداخته و مناسب ترین مادۀ ضدعفونی با کمترین تغییرات ابعادی را انتخاب کند.

مواد و روش ها

در این تحقیق آزمایشگاهی، 84 عدد قالب از یک مدل آلومینیومی ساخته شده به روش تراشکاری که وانمود کننده دندان تراش خورده می­باشد، گرفته شد (شکل 1). قالب­ها به 4 گروه 21تایی تقسیم شدند. یک گروه به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. در سه گروه به سه روش متفاوت (غوطه ورسازی در هیپوکلریت سدیم 25/5%، اسپری کردن با دکونکس، اسپری کردن با محلول گلوترآلدئید 2%) ضدعفونی انجام شد (شکل 2). گروه شاهد بعد از 15 دقیقه قرار گرفتن در دمای اتاق و سه گروه دیگر بعد از 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض مواد ضد عفونی کننده با روش های ذکر شده با گچ تایپ VI ریخته­ شد. ابعاد دای­ها در سه بعد مزیودیستال، اکلوزوجینجیوال و باکولینگوال و نیز فاصله بین دو دای توسط کولیس دیجیتال (شکل3 ) اندازه­گیری و نتایج با آزمون آماری One Way ANOVA  گزارش شد.

 

شکل 1 : (A) مدل آلومینیومی وانمودکننده دندان تراش خورده (B) موم گذاری جهت ساخت تری اختصاصی (C) تری های اختصاصی ساخته شده، (D) قالب های سیلیکون تراکمی

 

 

شکل 2 : محلولهای ضدعفونی استفاده شده در تحقیق

 

 

شکل 3 : کولیس دیجیتال

یافته ها

بر اساس آزمون توکی، هیپوکلریت سدیم 25/5% و دکونکس به­طور معنی داری  بیشترین تغییرات ابعادی را از نظرافزایش ارتفاع دای نشان دادند. از سوی دیگر، از نظر فاصلۀ بین دو دای، هیپوکلریت سدیم 25/5% کمترین تغییرات ابعادی را نشان داده و تفاوت واضحی با گروه کنترل نداشت. محلول هیپوکلریت سدیم بطور معنی داری منجر به افزایش ابعاد باکولینگوال و مزیودیستالی دای شد. درحالیکه محلول گلوتارآلدئید منجر به کاهش این ابعاد گردید. تغییرات ابعادی دکونکس و گروه کنترل  تفاوت واضحی با یکدیگر نداشتند.

 

 

جدول 1 : مقایسه تغییرات ابعادی دای گچی پس از قرارگیری قالب ها در معرض مواد ضدعفونی مختلف

شرایط

ارتفاع دای

فاصله دو دای

باکولینگوال

مزیودیستال

میانگین±انحراف معیار

میانگین±انحراف معیار

میانگین±انحراف معیار

میانگین±انحراف معیار

دمای اتاق (کنترل)

0019/0-b±00402/0

0095/0b±01359/0

0005/0  b ±  00805/0

0010/0-  b  ± 00625/0

هیپوکلریت سدیم 25/5 %

0214/0 a± 0198/0

0019/0  b    ±   02943/0

0243/0  a ±   01886/0

0171/0  a  ±  01309/0

دکونکس

0181/0  a ±  0169/0

0405/0  a  ±  02247/0

0090/0 b  ±  01609/0

0005/0-  b ± 01532/0

محلول گلوتارآلدئید2%

0010/0-  b ± 02427/0

0476/0  a  ±   02211/0

0233/0-  c ± 00966/0

0248/0-  c ± 00873/0

P value

001/0<

001/0<

001/0<

001/0<

 P value : حاصل از آزمون One way Anova

a,b,c... گروه بندی توکی برای انواع مواد (حروف یکسان نشان دهنده ی عدم معنی داری می باشد)

 

نمودار 1 : مقایسه تغییرات ابعادی دای، قبل و بعد از قرار گرفتن در سه نوع محلول

a,b,c. گروه بندی توکی برای مقایسه انواع مواد در هر بعد (حروف یکسان نشان دهنده ی عدم معنی داری می باشد)

 

بحث

بر اساس یافته­های این مطالعه، استفاده از اسپری دکونکس جهت ضدعفونی کردن قالب­های سیلیکون تراکمی در مقایسه  با اسپری گلوتارآلدئید 2% کارایی نامناسبی از خود نشان داد؛ به طوریکه اسپری دکونکس در مقایسه با سایر ضدعفونی کننده ها منجر به بیشترین تغییرات انقباضی ارتفاع دای گردید. از طرف دیگر اسپری گلوتارآلدئید 2% در تمام ابعاد مورد بررسی به جز فاصله دو دای، عملکرد مناسبی از خود نشان داد. بر اساس نتایج این مطالعه، استفاده از اسپری گلوتارآلدئید 2% جهت ضدعفونی کردن قالب­های سیلیکون تراکمی با هدف نیل به ایجاد کمترین تغییرات ابعادی در مورد تک کراون­ها پیشنهاد می شود. با توجه به اینکه کمترین تغییرات ابعادی در فاصله بین دو دای مربوط به هیپوکلریت سدیم 25/5% می­باشد، بنابراین استفاده از آن برای ضدعفونی قالب­ها در ساخت بریج پیشنهاد می­شود.

چندین فاکتور، ثبات ابعادی مواد قالبگیری الاستومریک را تحت تأثیر قرار می دهند از جمله انقباض طی پلیمریزاسیون به علت کراس لینک شدن و تبخیر حلال الکل که مختص مواد سیلیکون تراکمی است. فاکتور دیگری که می تواند ثبات ابعادی الاستومرها را تغییر دهد انبساط است که بعد از غوطه ور سازی در محلول های ضدعفونی کننده رخ می دهد. بعلاوه الاستیک ریکاوری ناکامل این مواد نیز می تواند منجر به تغییرات ابعادی گردد. تغییرات ابعادی مواد قالبگیری الاستومریک پس از غوطه ورسازی در محلول های ضدعفونی مختلف پیچیده بوده و مرتبط به ترکیب شیمیایی آنها می باشد. اگرچه اجزاء اصلی هر ماده شناخته شده است مقادیر هر کدام از این اجزاء رازهای هر سازنده بوده و به راحتی فاش نمی شوند. اجزاء مشخصی مانند سورفاکتانت ها ممکن است در مقادیر زیاد وجود داشته یا بسته به فرمول حتی غایب باشند. بنابراین ارتباط دادن رفتار یک ماده به ترکیب شیمیایی آن مشکل است.(9) برخی مطالعات در مورد اثر ضدعفونی کننده ها بر روی ثبات ابعادی الاستومرها بیان می کنند که روند ضدعفونی سازی تأثیر جانبی بر روی ثبات ابعادی قالب ها ندارد. Minagi و همکاران(10) مشاهده کردند که مواد قالبگیری سیلیکونی نسبت به غوطه ورسازی در گلوترآلدهید حساس نبوده و کمتر ا ز 03/0% دچار تغییرات ابعادی شدند. Johansen و همکاران(11) نیز تغییرات ابعادی مواد قالبگیری را در مقایسه با نمونۀ اولیه پس از غوطه ور سازی در گلوترآلدهید مورد بررسی قرار داده و هیچ تفاوت واضح آماری برای مواد سیلیکون تراکمی و افزایشی مشاهده نکردند. هرچند دیگران عکس این مطلب را گزارش داده اند.(13-12)

تغییرات ابعادی مواد قالبگیری در سه جهت رخ می دهند. مطالعات پیشین نقاط مرجع و فواصلی را برای اندازه گیری سه بعدی توصیف نمودند که بروز تغییرات به صورت سه بعدی را تأیید می کنند و مطابق با نتایج مطالعۀ حاضر می باشند.(14و1) در مطالعۀ حاضر نقاط باکولینگوال، مزیودیستال و اکلوزوجنجیوال به عنوان نقاط رفرنس جهت ارزیابی تغییرات ابعادی مورد استفاده قرار گرفتند. با توجه به نتایج مطالعۀ حاضر می توان اینگونه استنباط نمود که تغییرات ابعادی مواد قالبگیری سیلیکون تراکمی در هر سه جهت قابل رخ دادن است.

در مطالعه ای، Carvalhal و همکاران(15) تأثیر مدت غوطه ورسازی در محلول ضدعفونی کننده را بر روی تغییرات ابعادی الاستومرها مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که در کوتاه ترین زمان غوطه ور سازی، محلول هیپوکلریت سدیم در مقایسه با گلوترآلدهید منجر به تغییرات ابعادی بیشتری در سیلیکون تراکمی شد که موافق با نتایج مطالعۀ حاضر می باشد.

در مطالعۀ دیگری نیز ثبات ابعادی سیلیکون های تراکمی و افزایشی پس از غوطه ور سازی در محلول هیپوکلریت سدیم به مدت 30 دقیقه مورد بررسی قرار گرفت. این محققان بیان نمودند که از آنجایی که این محلول در طی زمان بی ثبات است جهت اطمینان از کارآمدی آن بایستی روزانه محلول تازه ساخته شود. کلرین یک عنصر با واکنش پذیری بالا است و در غلظت 25/5%  می تواند بر روی مادۀ قالبگیری فیکس شود. در صورت استفاده از سیلیکون تراکمی بایستی این قالبها هرچه زودتر ریخته شوند. این نتایج مطالعۀ حاضر را تأیید می کند.(1) از سوی دیگر ضدعفونی زودهنگام منجر به بیشترین تغییرات در مادۀ قالبگیری می گردد. در حقیقت نیمی از تغییرات ابعادی طی چند دقیقۀ ابتدایی رخ می دهد. یافته های مطالعات پیشین بیان می کنند که همیشه غوطه ورسازی فوری منجر به انبساط واضح مادۀ قالبگیری می شود، در حالیکه اگر ضدعفونی نمودن چند ساعت به تأخیر افتد، سبب هیچ تغییر ابعادی نمی گردد؛ که احتمالاً به دلیل ثبات شیمیایی ماده می باشد.(16)

طبق استانداردSpecification ADA  شمارۀ 19، حداکثر تغییرات مجاز برای پلی سولفاید 40/0% و سیلیکونها 60/0% ذکر شده است. هرگونه تغییر در ابعاد منجر به نشستن ناکامل کراون ها و بریج های پروتزی می گردد. تغییرات واضح در فاصلۀ بین دو دای که با ضدعفونی نمودن با دکونکس و گلوترآلدهید رخ داد سبب بدشکلی و ثبت غیردقیق دندانهای تراش خورده مجاور می گردد. این تغییرات می تواند منجر به نشستن ناکامل پروتز بر روی برخی یا تمام پایه ها گردد.

تغییر در ارتفاع دای نیز می تواند منجر به ارتفاع روکش غیردقیق شود. این نتیجه در گروه های دکونکس و هیپوکلریت ثبت شد که منجر به افزایش ارتفاع دای گردیدند. در صورت رخ دادن چنین اتفاقی، ارتفاع بیش از حد دای سبب تداخل در اکلوژن شده و نیاز بیشتری به تنظیمات اکلوژنی خواهد داشت، بنابراین خطر بروز فرکچر در ترمیم را افزایش می دهد. عرض باکولینگوالی و مزیودیستالی دای نیز در نمونه های ضدعفونی شده با هیپوکلریت سدیم دچار انبساط و در گروه گلوترآلدهید دچار انقباض شدند. این انقباض می تواند منجر به نشستن ناکامل ترمیم شده و در ادامه سبب به هم خوردن تماسهای اکلوزالی و پروگزیمالی خواهد شد. تشریح این مسأله که چرا یک الاستومر گاهی انبساط یافته و در برخی مواقع منقبض می شود، آسان نمی باشد. این موضوع می تواند به دلیل طبیعت شیمیایی مادۀ ضدعفونی کننده و واکنش آن با مادۀ قالبگیری باشد. اهمیت شیمی محلول ضدعفونی کننده توسط مطالعات پیشین ساپورت شده است که گزارش نمودند گلوترآلدهید باعث حداقل تغییرات ابعادی می شود.(18و17)

نتیجه گیری

یافته های این مطالعه نشان داد که بدون ضدعفونی کردن (گروه کنترل)، قالب های ارزیابی شده کمترین تغییرات ابعادی باکولینگوالی، مزیودیستالی و ارتفاع دای را تجربه کردند و از نظر فاصلۀ بین دو دای نیز تفاوت واضحی با گروه هیپوکلریت سدیم نداشتند.

بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد استفاده از گلوترآلدهید در کار بالینی برای ضدعفونی قالبهای گرفته شده به منظور ساخت تک کراون ثابت قابل پیشنهاد باشد. همچنین با توجه به یافته های این مطالعه مزایایی برای انتخاب هیپوکریت سدیم 25/5% وجود دارد از جمله ثبات ابعادی فاصلۀ بین دو دای که در ساخت بریج مفید خواهد بود به دلیل ثبات ضعیف هیپوکلریت سدیم در طی زمان بایستی محلول جدید به صورت روزانه آماده شود تا از کارآمدی مناسب آن اطمینان یابیم.

 تشکر و قدردانی

این مقاله برگرفته از پایان نامه دانشجویی خانم مرجان رحیمی  با کد تصویب 455742 و به شماره اخلاق IR.BUMS.Rec.1398.024.455742  می باشد. نویسندگان، مراتب سپاسگزاری خود را از واحد توسعه تحقیقات بالینی دانشکده دندانپزشکی بیرجند اعلام می دارند. هزینه طرح توسط معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تامین شده است و نویسندگان دارای هیچگونه تعارض منافعی نمی باشند.

References

  1. Saleh Saber F, Abolfazli N, Kohsoltani M. The Effect of Disinfection by Spray Atomization on Dimensional Accuracy of Condensation Silicone Impressions. J Dent Res Dent Clin Dent Prospects 2010;4(4):124-129.
  2. Sabooni MR, Rajati Haghi HR, Moraditalab A, Khajehnasiri N, Orafai H. Experimental Evaluation of Wettability of Condensational Silicon’s Used with Various Surfactants. J Mashhad Dent 2015;39(3):239-246. (Persian)
  3. Kiran KT, Sujana J, Rajyalakshmi R, Suchita T. A comparative evaluation of the dimensional stability of three different elastomeric impression materials after autoclaving. J Clin Diagn Res 2014;8(10):48-50.
  4. HamediRad F, Ghaffari T. Evaluation of Wear of Type III Stone Casts Made From Alginate Impressions after Being Disinfected. J Mashhad Dent 2011;35(2):65-72. (Persian)
  5. Dario M, Antonio R, Angelo C, Giuseppe P. The effect of immersion disinfection procedures on dimensional stability of two elastomeric impression materials. J Oral Sci 2008;50(4):441-446.
  6. Vojdani M, Derafshi R. Evaluation of dimensional stability of Iralgin and Alginoplast alginates after disinfection by sodium hypochlorite (5.2%) with immersion and spraying methods. Int J Dent Med 2005;18(4):87-94.
  7. Poulis N, Prombonas A, Yannikakis S, Karmpotsos T, Katsarou MS, Drakoulis N, et al. Preliminary SEM Observations on the Surface of Elastomeric Impression Materials after Immersion or Ozone Disinfection. J Clin Diagn Res 2016;10(12):1-5.
  8. Kamble SS ,Khandeparker RV, Somasundaram p, Raghav S, Babaji RP, Varghese TJ, et al. Comparative Evaluation of Dimensional Accuracy of Elastomeric Impression Materials when Treated with Autoclave, Microwave, and Chemical Disinfection. J Int Oral Health 2015;7(9):22-24.
  9. Sinobad T, Obradović-Đuričić K, Nikolić Z, Dodić S, Lazić V, Sinobad V, Jesenko-Rokvić A, et al. The effect of disinfectants on dimensional stability of addition and condensation silicone impressions. Vojnosanit Pregl 2014;71(3):251-8.
  10. Minagi S, Kohada A, Akagawa Y, Tsuru H. Prevention of acquired immunodeficiency syndrome and hepatitis B. Part III: disinfection of hydrophilic silicone rubber impression materials. J Prosthet Dent 1990;64:463-5.
  11. Johnson GH, Drennon DG, Powell GL. Accuracy of elastomeric impressions disinfected by immersion. J Am Dent Assoc 1988;116(4):525-30.
  12. Michalakis K, Bakopoulou A, Hirayama H, Garefis D, Garefi P. Pre- and post-set hydrophilicity of elastomeric impression materials. J Prosthodont 2007;16(4):238-48.
  13. Thouati A, Deveaux E, Iost A, Behin P. Dimensional stability of seven elastomeric impression materials immersed in disinfectants. J Prosthet Dent 1996;76(1):8-14.
  14. Kronstrom MH, Johnson GH, Hompesch RW. Accuracy of a new ring-opening metathesis elastomeric dental impression material with spray and immersion disinfection. J Prosthet Dent 2010;103(1):23-30.
  15. Carvalhal C, Mello J, Sobrinho L, Correr A, Sinhoreti M. Dimensional change of elastomeric materials after immersion in disinfectant solutions for different times. J Contemp Dent Pract 2011;12(4):252-8.
  16. Melilli D, Rallo A, Cassaro A, Pizzo G. The effect of immersiondisinfection procedures on dimensional stability of two elastomericimpression materials. J Oral Sci 2008;50(4):441-6.
  17. Johnson GH, Chellis KD, Gordon GE, Lepe X. Dimensional stability and detail reproduction of irreversible hydrocolloid and elastomeric impressions disinfected by immersion. J Prosthet Dent 1998;79(4):446-53.
  18. del Pilar Rios M, Morgano SM, Stein RS, Rose L. Effects of chemical disinfectant solutions on the stability and accuracy of the dental impression complex. J Prosthet Dent 1996;76(4):356-62.
Journal of Mashhad Dental School
Volume 46, Issue 1
April 2022
Pages 58-64

Files

History

  • Receive Date: 10 June 2021
  • Revise Date: 25 July 2021
  • Accept Date: 13 February 2022

Share

How to cite

Statistics