Validity of Willems Method Based on Molar and Premolar Development in 3-18 year old Individuals in the City of Isfahan

Document Type : original article

Authors

1 Assisstant Professor, Dept of Paediatric Dentistry, School of Dentistry, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.

2 Assisstant Professor, Dept of Oral & Maxillofacial Radiology, School of Dentistry, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.

3 Dentist

4 Postgraduate Student, Dept of Paediatric Dentistry, School of Dentistry, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.

Abstract

Introduction: The accuracy of Willems and Demirjian’s methods can be affected by different patterns of calcifications of molars and premolars.
Materials & Methods: In this descriptive-cross sectional study, 152 panoramic radiographs of 47 boys and 105 girls aged 3 to 18 were used. The dental age of samples was determined by Willems and Demirjian’s methods. Based on the developmental of first and second premolars and second molar the following ranking was made: 1. The development stage of the first premolar and the second premolar is the same. 2. The development stage of the first premolar is earlier than the second premolar. 3. The development stage of the second premolar and the second molar is the same. 4. The development stage of the second premolar is earlier than the second molar. Data were entered into SPSS 17 software and analysed by paired t-test.
Results: Demirjianʼs method overestimated the age of the teeth (0.5 years) and Willmsʼ method under estimated the age of the teeth (0.2 years) that shows the higher accuracy of the Wilelmsʼ method. The Willems method in the first group of the whole population,in the girls of the first group and in the boys of the second group showed the highest accuracy. Demirjian’s method in the whole population and in the girls of the second group and in the boys of the third group showed the highest accuracy.
Discussion: This research showed that the accuracy of Willemʼs method is higher than Demirjianʼs, and different patterns of tooth development affect the accuracy of these methods and will help the forensic dentist to be more ensured.

Keywords

Full Text

مقدمه

سن تقویمی به مدت زمان سپری شده از تولد فرد اتلاق می‏گردد. سن تقویمی در بسیاری از جوامع برای شرکت کردن در مدرسه، کار، استفاده از مزایای اجتماعی و ازدواج اهمیت ویژه دارد.(1)

تعیین سن، در دندانپزشکی قانونی و موارد پزشکی قانونی کاربرد دارد و از این طریق می‎توان سن شخص را در زمان مرگ تعیین کرد. هم چنین تخمین سن در علم باستان شناسی بسیار مفید است و می‎تواند اطلاعات مهمی را در ارتباط با نسل‏ها و مردم گذشته به ما بدهد.(2)

یکی از دقیق‎ترین، مورد اعتماد‎ترین و سریع‏ترین روش‎های تخمین سن مخصوصاً در کودکان در حال رشد استفاده از روش تخمین سن دندانی است. بسیاری از روش‏هایی که برای تخمین سن دندانی مورد استفاده قرار می‏گیرند بر اساس مقایسه رادیوگرافی دندان‏ها با مطالعات هدفمند استاندارد بر روی تعداد زیادی از انسان‏ها می‏باشد.(3)

هدف از یک روش تخمین سن دندانی ایده آل، رسیدن نزدیک‏ترین سن به سن تقویمی می‏باشد.

سن دندانی از اهمیت ویژه‏ای برای متخصصان دندان پزشکی کودکان و متخصصان ارتودنسی که نیازمند به مدیریت اکلوژن در حال رشد، در ارتباط با رشد استخوانی صورت هستند، برخوردار می‏باشد.(3)

سن دندانی یا توسط رویش دندان‎‏ها یا بررسی پیشرفت کلسیفیکاسیون دندان‎ها انجام می‎شود. کلسیفیکاسیون دندان بسیار زودتر از رویش دندان می‎باشد زیرا رویش دندان یک اتفاق گذرا است و تعیین زمان دقیق آن بسیار دشوار است و این در حالی است که کلسیفیکاسیون دندان یک فرایند مداوم و قابل بررسی است و بوسیله ثبت‏های دائم مانند فیلم‏های رادیوگرافی قابل پیگیری است.(4)

این مطلب قابل قبول است که رویش دندانی به شدت تحت تأثیر عوامل محیطی مانند عدم وجود فضای کافی در قوس دندانی، از دست دادن زود هنگام دندان شیری، تیپینگ یا نهفتگی دندان و ... می‌باشد. برعکس، استفاده از مراحل تکاملی دندان برای تعیین سن دندانی، تحت تأثیر فاکتورهای محیطی نیست.

همچنین رویش دندان یک دوره کوتاه مدت است که به وسیله زمان رویش یک دندان در دهان تعیین می‏گردد(5) و می‏تواند بوسیله عوامل موضعی(6) و عوامل سیستمیک مانند شرایط تغذیه قابل تغییر باشد.(7) روش استفاده از شروع زمان رویش، در بین سنین 3 تا 6 سال یا پس از گذراندن 13 سالگی قابل استفاده نیست.(8) این به این دلیل است که دقت تشخیص به طور همزمان با تکامل رشد دندان در یک شخص کاهش می‏یابد.(9) در عوض دندان‎ها در چندین مرحله‎ ساده‎ قابل توضیح، کلسیفیه می‎گردند. کلسیفیکاسیون دندان حساسیت پایین‎تری را نسبت به تغییر در طول قرن‎ها داشته است و کمترین اثرپذیری را از محیط دارد(11و10) و از رشد جسمی، مجزا و جدا است(12) بنابراین این راه دقیق‎ترین راه تخمین سن دندان می‎باشد.(13) و در ضمن مزایای استفاده از کلسیفیکاسیون دندان برای تعیین سن در موارد قانونی زیاد است. دندان‎های کلسیفیه اغلب در شرایطی که همه بافت‎های دیگر بدن انسان از بین می‎رود، باقی می‎ماند.(8) ازاین طریق می‏توان در علم باستان شناسی از میزان تغییرات در یک دندان، سن یک جسد را تخمین زد. کلسیفیکاسیون دندان می‏تواند به صورت دقیق و سریع سن شخص را برای اهداف پزشکی قانونی تعیین کند.(8)

در بین روش‎هایی که از کلسیفیکاسیون دندان‎ها برای تعیین سن استفاده می‎شود، رایج‎ترین روشی که در سراسر دنیا استفاده می‎شود، روش Demirjian است. این روش بر اساس کلسیفیکاسیون 7 دندان دائمی سمت چپ فک پایین در رادیوگرافی پانورامیک است. ولی این روش دارای محدودیت‏ها و ضعف‏هایی است؛ از جمله این که نیاز به صرف وقت و دقت زیاد برای انجام محاسبات و استفاده از نمودارها دارد و نیز در اصل برای افراد با نژاد کانادایی تهیه و تبیین شده است.(14و9) به علاوه در تحقیقاتی که در کشور‏های مختلف انجام شده، این روش موجب تخمین بیش از حد شده است. از زمان انتشار گزارش‏های تعیین سن دندان توسط  Demirjian و همکارانش(9)، روش‏های دیگری توسط Nolla(15)، Haavikko(16)، Willems(17) و Cameriere(18) ارائه گردیده است.

Willems و همکاران برای تطابق این روش با نژاد سفید قفقازی به مطالعه‏ای پرداختند. در این روش که براساس رادیوگرافی دندان‏های در حال تکامل، سن شخص تعیین می‏گردد، همانند روش Demirjian از هفت دندان دائمی سمت چپ فک پایین در رادیوگرافی پانورامیک استفاده می‏شود. با این تفاوت که کد مربوط به هر مرحله در این روش با روش Demirjian متفاوت است و مجموع این اعداد مستقیماً سن دندانی افراد را تعیین می‏کند.(17) مطالعات جدید نشان داده است که دقت این روش بر اساس تقدم و تاخر کلسیفیکاسیون دندان‏های مولر و پر مولر متفاوت است.(19) در واقع الگوی رویشی فرد می‎تواند دقت این روش را تحت تاثیر قرار دهد. به دلیل اینکه تاثیر الگوی رویش و تقدم و تاخر کلسیفیکاسیون دندان‏های مولر و پرمولر جدیداً مطرح شده، نیاز به بررسی بیشتر این موضوع وجود دارد به ویژه این که مطالعات دندان پزشکی طرح‏های متفاوتی از بلوغ دندانی و رویش را در جمعیت‏های مختلف نشان داده است.(20)

مواد و روش‏ها

در این مطالعه توصیفی-مقطعی 152 رادیوگرافی پانورامیک مربوط به 47 پسر و 105 دختر استفاده شد. این رادیوگرافی‏ها به مقاصد تشخیصی به درخواست دندان پزشکان سطح شهر اصفهان تهیه شده بود. رادیوگرافی‏های پانورامیکی در این مطالعه منظور شدند که دارای خصوصیات زیر بودند:

1- فرد در محدوده سنی 3 تا18 سال قرار داشته باشد.

2- فرد فاقد هر گونه بیماری سیستمیک، تولد زودرس و ابنورمالیتی باشد.

3- رادیوگرافی مورد نظر دارای هفت دندان دائمی یا جوانه آن‏ها در سمت چپ فک پایین باشد.

4- تاریخ دقیق تولد فرد و تاریخ دقیق رادیوگرافی قابل دسترس باشد تا بتوانیم سن فرد را در زمان تهیه رادیوگرافی به دست آوریم.

رادیوگرافی‏ها‏ی پانورامیک دیجیتال با استفاده از دستگاه پانورامیک Soredex ساخت کشور فنلاند گرفته شدند. برای هر فرد فرمی تهیه شد که در بالای آن نام فرد، تاریخ دقیق تولد و تاریخ دقیق تهیه رادیوگرافی ثبت شد و سن تقویمی فرد بر اساس آن به دست می‏آمد. در پایین فرم شماره مربوط به هر دندان سمت چپ فک پایین از 1 تا 7 قرار داشت که تمامی این دندان‏ها از تشکیل اولین نقاط کلسیفیه تا بسته شدن آپکس از A تا H طبقه‏بندی شدند. سپس هر شخص بر اساس توالی تکاملی دندان‏های مولر و پرمولر می‏توانست در هر کدام از چهار گروه تعریف شده زیر قرار گیرد:

گروه اول:‌ مرحله تکاملی پرمولر اول و دوم همزمان است. PM1=PM2

گروه دوم:‌ مرحله تکاملی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم است. PM1 > PM2

گروه سوم:‌ مرحله تکاملی پرمولر دوم با مولر دوم همزمان است. PM2=M2

گروه چهارم:‌ مرحله تکاملی پرمولر دوم جلوتر از مولر دوم است. PM2>M2

سن واقعی، سن دندانی Demirjian و سن دندانی Willems برای هر کدام از این چهار گروه تعیین شد و با یکدیگر مقایسه شد.

در روش Willems با توجه به جنسیت افراد برای هر کدام از حروف، شاخص خاصی در نظر گرفته شد و از جمع تمامی آن‏ها سن دندانی فرد به روش Willems به دست آمد.(17)

در روش Demirjian نیز برای 7 دندان سمت چپ فک پایین که مورد بررسی قرار گرفته بودند با توجه به جنسیت فرد، شاخص عددی خاص در نظر گرفته شد و از جمع تمامی شاخص‏ها یک شاخص بلوغ دندانی برای هر فرد به دست آمد. سپس برای هر جنس به طور جداگانه با توجه به شاخص بلوغ دندانی با استفاده از نمودار‏ها، سن فرد با استفاده از روش Demirjian به دست آمد. (نمودار 1و2).

 

 

 

Age (years)

نمودار 1 : نمودارهای درصدی بلوغ دندانی در دختران

 

 

 

Age (years)

 

نمودار 2 : نمودارهای درصدی بلوغ دندانی در پسران

 

برای از میان بردن خطای اندازه گیری و افزایش قابلیت اعتماد یافته‏ها، داده‏های پرتو نگاری یک بار به وسیله مجری طرح و سپس به وسیله یک متخصص رادیولوژی و یک متخصص دندانپزشکی کودکان بازخوانی شد وسن دندانی تعیین گردید. بازخوانی پرتونگاری‏ها تا زمانی تکرار شد که همه مشاهده کنندگان به توافق رسیدند.

سپس داده‏ها وارد نرم افزار SPSS با ویرایش 17 شد و آزمون t زوج برای آنالیز داده‏ها استفاده شد (05/0P<) از نظر آماری معنی‏دار در نظر گرفته شد.

یافته‏ها

میانگین سن تقویمی نمونه­ها 33/3±35/10 سال، سن Willems 20/3±14/10 سال و سن Demirjian 43/3±86/10 سال تعیین شد. جدول 1 نشان می‏دهد که سن دندانی  Willems، 2/0 سال کم‏تر از سن تقویمی و سن دندانی Demirjian 5/0 سال بیش‏تر از سن تقویمی تخمین زده شده است که این دقت بیشتر روش Willems را نشان می‏داد. بر اساس آزمون t، تفاوت میانگین سن دندانی Willems و سن تقویمی و همچنین تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و سن تقویمی در کل نمونه‏ها از لحاظ آماری معنی‏دار بود (05/0>P). جدول 2 نشان می‏دهد در گروه‏های تکاملی اول (25/0>P) و چهارم (20/0>P)، در کل نمونه مورد بررسی تفاوت میانگین سن دندانی Willems و میانگین سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار نبود. ولی در دو گروه دوم و سوم، تفاوت میانگین سن Willems و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار بود (05/0>P). با توجه به این جدول تعیین سن به روش Willems در کل جامعه آماری در گروه تکاملی اول، بیشترین دقت را نشان می‏داد. همچنین آزمون t در این جدول نشان می‏دهد در گروه تکاملی دوم در کل جامعه آماری تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار نبود (06/0>P). ولی در گروه‏های دیگر مورد بررسی، تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار بود (05/0>P). تعیین سن به روش Demirjian در کل جامعه آماری در گروه تکاملی دوم دقت بیشتری را نسبت به گروه‏های تکاملی دیگر نشان می‏داد. جدول 3 نشان می‏دهد در گروه‏های تکاملی اول (59/0>P) و چهارم (45/0>P) در جامعه آماری دختران تفاوت میانگین سن دندانی Willems و میانگین سن تقویمی از لحاظ اماری معنی‏دار نبود. ولی در گروه دوم و سوم تفاوت میانگین سن Willems و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار بود (05/0>P). پس با توجه به این جدول تعیین سن به روش Willems در جامعه آماری دختران در گروه تکاملی PM1=PM2، بیشترین دقت را نشان می‏دهد. آزمون t در این جدول نشان می‏دهد در گروه تکاملی PM1>PM2 (047/0>P) و در گروه PM2=M2 (07/0>P) در جامعه­آماری دختران تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار نیست. ولی در گروه‏های دیگر مورد بررسی (PM1>PM2 و PM1=PM2) تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و میانگین سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار است (05/0>P). پس با توجه به این جدول تعیین سن به روش Demirjian در جامعه آماری دختران در گروه تکاملی PM1>PM2 دقت بیشتری را نسبت به گروه‏های تکاملی دیگر نشان می‏داد. جدول 4 نشان می‏دهد در همه گروه‏های تکاملی مورد بررسی در جامعه آماری پسران، تفاوت میانگین سن Willems و سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار نبود. روش Willems در گروه تکاملی PM1>PM2 در جامعه آماری پسران بیشترین دقت را در مقایسه با سه گروه دیگر نشان می‏داد (93/0>P). آزمون t در این جدول نشان می‏دهد در گروه تکاملی سوم در جامعه آماری پسران تفاوت میانگین سن دندانی Demirjian و میانگین سن تقویمی از لحاظ آماری معنی‏دار نبود (14/0>P) ولی در گروه‏های دیگر تکاملی در جامعه آماری پسران، این تفاوت معنی‏دار است (05/0>P).


 

جدول 1 : آزمون t زوج برای بررسی تفاوت در کل نمونه مورد بررسی

گروه

میانگین

انحراف معیار

t

P-value

W-CA

21/0 -

94/0

94/3-

001/0>*

Dem-CA

50/0

19/1

40/7

001/0>*

W- Dem

71/. -

83/.

9/14-

001/0>*

 اختلاف آماری معنی‏دار سن تقویمی. CA (Chronological age)سن دندانی به روش ویلمز. W.سن دندانی به روش دمیرجیان Dem

 

جدول 2 :آزمون t زوج برای بررسی تفاوت در گروه‏های تکاملی مورد مطالعه در کل جامعه آماری

گروه

تعداد

میانگین

انحراف معیار

t

P-value

PM1=PM2

W-CA

102

11/0 -

99/0

15/1 -

25/0

Dem-CA

59/0

19/1

04/5

001/0>*
 

W-Dem

 

70/0 -

68/0 -

2/7-

001/0>*

PM1 > PM2

W-CA

51

42/0 -

78/0

80/3 -

001/0>*

Dem-CA

32/0

20/1

91/1

06/0
 

W-Dem

 

74/0 -

07/1

36/3-

001/0>*

PM2=M2

W-CA

77

30/0 -

08/1

46/2 -

001/0>*

Dem-CA

33/0

25/1

29/2

001/0>*
 

W-Dem

 

63/0 -

78/0

33/4-

001/0>*

PM2 > M2

W-CA

74

11/0 -

77/0

27/1 -

20/0

Dem-CA

70/0

11/1

44/5

001/0>*
 

W-Dem

 

81/0 -

83/0

2/6-

001/0>*

* اختلاف آماری معنی‏دار

جدول 3 : آزمون t زوج برای بررسی تفاوت در گروه‏های تکاملی در دختران

گروه

تعداد

میانگین

انحراف معیار

t

P-value

PM1=PM2

W-CA

71

07/0 -

06/1

45/0 -

59/0

Dem-CA

61/0

22/1

23/4

001/0>*
 

W- Dem

 

68/0-

7 6/0

4/8-

001/0>*

PM1 > PM2

W-CA

35

60/0 -

83/0

27/4 -

001/0>*

Dem-CA

16/0

30/1

73/0

47/0
 

W- Dem

 

76/0 -

14/1

9/3-

001/0>*

PM2=M2

W-CA

59

35/0 -

17/1

32/2 -

001/0>*

Dem-CA

32/0

33/1

83/1

07/0
 

W- Dem

 

66/0 -

88/.

8/5-

001/0>*

PM2 > M2

W-CA

46

09/0 -

77/0

76/0 -

45/0

Dem-CA

67/0

16/1

93/3

001/0>*
 

W- Dem

 

75/0 -

86/0

9/5-

001/0>*

* اختلاف آماری معنی‏دار

 

 

 

جدول 4 : آزمون t زوج برای بررسی تفاوت در گروه‏های مختلف در پسران

گروه

تعداد

میانگین

انحراف معیار

t

P-value

PM1=PM2

W-CA

31

22/0 -

83/0

46/1 -

15/0

Dem-CA

55/0

15/1

69/2

01/0 *
 

W- Dem

 

77/0

72/0

9/5-

001/0>*

PM1 > PM2

W-CA

16

01/0 -

45/0

09/0 -

93/0

Dem-CA

67/0

85/0

14/3

01/0 *
 

W- Dem

 

67/0 -

96/0

8/2-

013/0*

PM2=M2

W-CA

18

13/0 -

70/0

82/0 -

42/0

Dem-CA

36/0

99/0

54/1

14/0
 

W- Dem

 

49/0 -

70/0

9/2-

009/0*

PM2 > M2

W-CA

28

16/0 -

77/0

08/1 -

29/0

Dem-CA

76/0

05/1

80/3

*001/0>
 

W- Dem

 

91/0 -

78/0

1/6-

*001/0>

* تفاوت از لحاظ آماری معنی‏دار است.


بحث

در مطالعه‎ حاضر، برای 152 نمونه‎ رادیوگرافی، سن به روش Willems، Demirjian و زمان تکامل دندان‏های مولر و پرمولر تعیین و بررسی شد. نتایج آماری در این مطالعه نشان می داد که در کل جامعه آماری، سن دندانی Willems به طور میانگین 21/0 سال کم‏تر از سن تقویمی و سن دندانی Demirjian به طور میانگین 50/0 سال بیشتر از سن تقویمی تخمین زده بود که از لحاظ آماری بین میانگین سن دندانی Willems و Demirjian با میانگین سن تقویمی اختلاف معنی‏داری وجود داشت. این تحقیق دقت بیشتر روش Willems را نسبت به Demirjian نشان می‏داد. در تحقیقی کهBalwant و همکاران(21) روی درستی روش‏های Nolla، Haavikko، Camerier و Demirjian انجام داده بودند، به ترتیب روش WillemsHaavikko، Camerier، Nolla و در نهایت Demirjian بالاترین دقت را داشتند. که در تأیید نتایج مطالعه ما است. در مطالعه انجام شده توسط Nik و همکارانش(19)، نیز دقت روش Willems از Demirjian بیشتر بوده است که با نتایج مطالعه‎ی ما همخوانیدارد. همچنین در تحقیق انجام شده توسط Mani روی کودکان 15-7 ساله مالزیایی هر دو روش Willems و Demirjian کمی سن را بیشتر از میزان واقعی نشان دادند و این اختلاف در روش Willems و همکارانش(12)، کم‏تر بود که این نیز دقت بیشتر روش Willems را نشان داده و در تایید نتایج ما است. Eid و همکارانش(5) در بررسی روی کودکان برزیلی دریافتند که روش Demirjian سن را بیشتر از سن واقعی تخمین می‏زند(9) Nykanen و همکاران(13) نیز به همین نتیجه رسیده بودند که نتایج این دو تحقیق نیز با نتایج مطالعه‎ ما همخوانی دارد.

همچنین Maber و همکارانش(22) در مطالعه‏ای که روش‏های Nolla، Haavikko، Demirjian و Willems را برای کودکان بنگلادشی، بریتانیایی و قفقازی مورد بررسی قرار دادند، به این نتیجه رسیدند که بیشترین دقت مربوط به روش Willems است و سپس Demirjian دقیق‏تر از روش‏های Haavikko و Nolla است که نتایج این تحقیق هم مطالعه ما را تأیید می‏کند و همچنین در تایید مطالعه Camerier(23)، Grover(24) و باقریان(25) است.

در مطالعه حاضر مشخص گردید که سن تکاملی 1/41 درصد از کل جامعه آماری (4/38 درصد در دختران و 3/47 درصد در پسران) بر اساس این ترتیب بوده است که دندان پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم و دندان پرمولر دوم جلوتر از دندان مولر دوم بود. گروه تکاملی دندان پرمولر اول مشابه با دندان پرمولر دوم، 55/33 درصد از کل جامعه آماری را شامل می‏شد که بیشترین درصد بود.

در مطالعه‏ای که توسط Nik و همکارانش(19)، انجام شده بود دریافت. آنها که تکامل دندان‏های پرمولر اول، پرمولر دوم و مولر دوم بسیار متنوع است. مرحله تکاملی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم و پرمولر دوم جلوتر از مولر دوم بود این امر تنها در 1/7 درصد مردان و 0/7 درصد خانم‏ها قابل مشاهده بود و در 64 درصد مردان و 24 درصد خانم‏ها، مرحله تکاملی دندان پرمولر اول بسیار مشابه با پرمولر دوم بود که با نتایج مطالعه ما همخوانی دارد. در مطالعه حاضر، در کل جامعه آماری سن دندانی Willems در گروه تکاملی پرمولر اول مشابه با پرمولر دوم و سن دندانی Demirjian در گروه تکاملی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم، بیشترین دقت را نشان داد. در جامعه آماری دختران، سن دندانی Willems در گروه تکاملی پرمولر اول مشابه با پرمولر دوم و سن دندانی Demirjian در گروه تکاملی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم، بیشترین دقت را نشان داد. در جامعه آماری پسران، سن دندانی Willems در گروه تکاملی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم و سن دندانی Demirjian در گروه تکاملی پرمولر دوم مشابه با مولر دوم، بیشترین دقت را نشان داد. نتایج تحقیق Nik(19) نشان داد که به جز زمانی که تکامل دندان پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم بود، در بقیه گروه‏ها تفاوت خیلی کمی بین سن دندانی Demirjian در کل جامعه آماری و سن دندانی Demirjian در گروه مورد نظر و همین طور بین سن دندانی Willems در کل جامعه آماری و سن دندانی Willems در گروه مورد نظر وجود داشت. نتایج زمانی که تکامل دندان پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم بود نشان داد که در بیشتر گروه‏های سنی تفاوت معنی‏داری بین سن تقویمی و سن دندانی Demirjian وجود نداشت (برای هم پسران و هم دختران) که این نتیجه در تحقیق ما در کل جامعه آماری و در جامعه آماری دختران صدق می‏کند. در تحقیق حاضر دقت روش Willems در پسران بیشتر بود. Balwant(21) و Maber(22) نیز به این نتیجه رسیده بودند که دقت روش Willems در پسران بیشتر است.

در تحقیق انجام شده توسط Nik(19)، مقایسه بین میانگین سن ‎ تقویمی، سن دندانی Demirjian و سن دندانی Willems برای اشخاص و گروه‏های مختلف دقت بیشتری را برای زنان نسبت به مردان نشان داد. برای گروه‏های سنی همسان اغلب همه مراحل تکاملی در زنان در مقایسه با مردان زودتر دیده شده است. بنابراین در این تحقیق نشان داده شده که زنان یک بلوغ سریع‏تر در تکامل دندانی شان در مقایسه با مردان دارند. که این تکامل سریع‏تر در زنان بر اساس یک سری پارامترهایی است از جمله قد، بلوغ جنسی و تکامل اسکلتی. این نتیجه با مطالعه ما اختلاف دارد و شاید به دلیل تفاوت‏های آب و هوایی، غذایی و ژنتیکی باشد. این گونه می‏توان فرض کرد که فاکتور‏های هورمونی می‏توانند روی تفاوت‏های جنسی در تکامل دندانی تاثیر بگذارند؛ با این وجود تاثیر واقعی هورمون‏ها روی تکامل دندانی تا درجه زیادی ناشناخته است.

دندانپزشکان در پزشکی قانونی جهت تعیین سن در موارد متعددی از جمله کودکان با سن نامعلوم، باقیمانده از بلایای طبیعی نظیر زلزله و سیل و تعیین سن جسدهای مجهول الهویه، از روش‏های مختلف تعیین سن استفاده می‏کنند تا بتواند نزدیک‏ترین تخمین را به سن واقعی انجام بدهد.

نتیجه گیری

با توجه به نمونه مورد مطالعه، زمانی که یک دندانپزشک در پزشکی قانونی برای تخمین سن یک پسر مورد مشاوره قرارگیرد و از روش Willems استفاده کند و فرد در گروه تکاملی دندانی پرمولر اول جلوتر از پرمولر دوم قرار گیرد، تخمین سن دندانی با اطمینان بیشتری انجام می شود. ولی اگر فرد مورد نظر دختر باشد بیشترین دقت در روش Willems زمانی است که گروه تکاملی پرمولر اول مشابه با پرمولر دوم باشد ولی اطمینان دندانپزشک قانونی نسبت به حالتی که فرد مذکر باشد کمتر خواهد بود.

تشکر و قدردانی

این مقاله منتج از پایان نامه عمومی به شماره 545 دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان می‏باشد. بدینوسیله از همکاری و مساعدت مسئولین محترم بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان کمال تشکر را داریم.

References

  1. Willems G. A Review of the most commonly used dental age estimation techniques. J Forensic Odontostomatal 2001; 19(1): 9-17.
  2. Hillson S. Dental Anthropology. 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press; 1996. P. 120.
  3. Koshy S, Tandon S. Dental age assessment: The applicability of Demirjians method in South Indian children. J Forensic Sci Int 1998; 94(1-2): 73-85.
  4. Hegde RJ, Sood PB. Dental maturity as an indicator of chronological age: Radiographic evaluation of dental age in 6 to 13 years children of Belgaum using Demirjian methods. J Indian Soc Pedod Prev Dent 2002; 20(4): 132-8.
  5. Eid RM, Simi R, Friggi MN, Fisberg M. Assessment of dental maturity of Barazilian children aged 6-14 years using Demirjianʼs method. Int J Paediatr Dent 2002; 12(6): 423-8.
  6. Moorrees CF, Fanning EA,Hunt EE Jr. Age variation of formation stages of ten permanent teeth. J Dent Res 1963; 42: 1490-502.
  7. Infante PF, Owen GM. Relation of chronology of deciduous tooth emergence to height weight and head circumference in children. Arch Oral Biol 1973; 18(11): 1411-7.
  8. Biffa K, Dougall NB, Galea J, Mifsud D, Camilleri S. Chronologic and dental ages of Maltese school children-A pilot study. Malta Med J 2005; 17(4): 31-5.
  9. Demirjian A, Goldstein H, Tanner JM. A new system of dental age assessment. Hum Biol 1973; 45(2): 211-27.
  10. Liversidge HM, Speechly T, Hector MP. Dental maturation in British children: Are Demirjian’s standards appliciable? Int J Paediatr Dent 1999; 9(4): 263-9.
  11. Mornstad H, Reventlid M, Teivens A. The validity of four methods for age estimation by teeth in Swedish children: A multicentre study. Swed Dent J 1995; 19(4): 121-30.
  12. Mani SA, Naing L, John J, Samsudin AR. Comparsion of two methods of dental age estimation in 7-15-year-old Malays. Int Paediatr Dent 2008; 18(5): 380-8.
  13. Nykanen R, Espland L, Kvaal SI, Kroqstad O. Validity of the Demirjian method for dental age estimation when applied to Norwegian children. Act Odontal Scand 1998; 56(4): 238-44.
  14. Demirjian A, Goldstein H. New system for dental maturiation based on seven and four teeth. Ann Hum Biol 1976; 3(5): 411-21.
  15. Nolla CM. The development of permanent teeth. J Dent Child 1960; 27(4): 254-66.
  16. Galic I, Vodanovic M, Camerier R, Nakas E, Galic E, Selimovic E, et al. Accuracy of Camerier, Haavikko and Willems radiographic methods on age estimation on Bosnian-herzegovian children age groups 6-13. Int J Legal Med 2011; 125(2): 315-21.
  17. Willems G, VanOlmen A, Spiessens B, Carels C. Dental age estimation in Belgian children: Demirjian’s technique revisited. J Forensic Sci 2001; 46(4): 893-5.
  18. Cameriere R, Ferrunte L, Cingolani M. Age estimation in children by measurements of open apices in teeth. Int J Legal Med 2006; 120(1): 49-52.
  19. Nik- Hussein NN, Kee MM, Gan P. Validity of Demirjian and Willems methods for dental age estimation for Malaysian children aged 5-15 years old. Forensic Sci Int 2011; 204(1-3): 208.
  20. Pechnikova M, Gibelli D, De Angelis D, de Santis F, Cattaneo C. The "blind age assessment": Applicability of Greulich and Pyle, Demirjian and Mincer aging methods to a population of unknown ethnic origin. Radiol Med 2011; 116(7): 1105-14.
  21. Balwant R, Anand SC. Tooth developments: An accuracy of age estimation of radiographic method. J Med Sci 2006; 1(2): 130-2.
  22. Maber M, Liversidge HM, Hector MP. Accuracy of age estimation of radiographic methods using developing teeth. Forensic Sci Int 2006; 159(1): 68-73.
  23. Camerier R, Farrante L, Liversidge HM, Prieto JL, Brkic H. Accuracy of age estimation in children using radiograph of developing teeth. Forensic Sci Int 2008; 176(2-3): 173-7.
  24. Grover S, Marya CM, Avinash J, Pruthi N.  Estimation of dental age and its comparison with chronological age: Accuracy of two radiographic methods. Med Sci Law 2012; 52(1): 32-5.
  25. Bagherian A, Sadeghi M. Assessment of dental maturity of children aged 3.5 to 13.5 years using the Demirjian method in an Iranian population. J Oral Sci 2011; 53(1): 37-42.
Journal of Mashhad Dental School
Volume 37, Issue 4 - Serial Number 87
January 2014
Pages 291-300

Files

History

  • Receive Date: 26 October 2013
  • Accept Date: 26 October 2013

Share

How to cite

Statistics