Document Type : original article
Authors
1 Assistant Professor, Dept, of Orthodontics, School of Dentistry and Dental Research Center of Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
2 Dept, of Community Medicine and Public Health, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
3 Dentist
Abstract
Keywords
Main Subjects
مقدمه:
یکی از اهداف عمده در درمانهای نوین ارتدنسی، بهبود زیبایی صورت است. بدون شک افرادی که از جذابیت چهره برخوردارند در عرصه های مختلف زندگی از موفقیت بیشتری بهره مند می باشند. حرکت دندانها می تواند با نظم بخشیدن به دندانهای قدامی بر زیبایی صورت افراد تاثیر گذاشته تا یک لبخند جذاب حاصل آید. لبخند یکی از مؤثرترین مفاهیم جهت بروز احساسات و عواطف است. از نظر بیمار، ارتدنتیست مسئول حفظ و یا ایجاد لبخندی زیبا بدون تخریب فانکشن می باشد و اهمیت این مساله در حدی است که گاهی بیمار حتی حاضر است فانکشن را نیز فدای زیبایی نماید. حال اگر حرکات دندانی طی درمان ارتدنسی بدون توجه به روابط بافت نرم و دندانها طرح ریزی شود، ممکن است در انتهای درمان با وجود این که مدلهای مطالعه تمامی ویژگی های مطلوب را از لحاظ روابط اکلوژنی داراست ولی بیمار لبخند زیبایی نداشته باشد.
تحقیقات مختلف نشان داده است که رابطۀ دندانها نسبت به انحنای لب بالا و میزان دیده شدن لثه بر زیبایی لبخند تاثیر می گذارد(2و1). از طرفی مطالعات مختلف ثابت کرده است که مکانیک عضلات در ایجاد لبخند و زیبایی آن موثر است(4و3).
Rigsbee و همکارانش نشان دادند در لبخندهای زیبا، لب بالا تا میزان دیده شدن 10 میلیمتر از ثنایاها بالا رفته و عرض دهان نیز به 130% اندازۀ اولیه اش افزایش می یابد(4).
Peck و همکاران نیز نشان دادند که موقعیت خط لبخند تا حد زیادی به جنس بیمار بستگی دارد به
گونه ای که این خط در زنان 5/1 میلیمتر بالاتر از مردان است(5).
در همین رابطه Sarver در سال 2003 عنوان کرد اکثر ارتودنتیست ها ترجیح می دهند حین لبخند ارادی، بالا رفتن لب، تا حد لبۀ لثه دندانهای ثنایای فک بالا متوقف شود. با این وجود، دیده شدن مقداری از لثه حین لبخند قابل قبول است و در بسیاری از موارد این پدیده نشان از زیبایی و طراوت جوانی دارد(6).
با توجه به این که امروزه کشیدن دندان در ارتدنسی امری معمول شده است لذا همواره
نگرانی هایی از بابت تاثیر آن بر زیبایی لبخند وجود دارد. به طوری که Moore و همکارانش نشان دادند لبخندهای Broad یا پهن توسط افراد عادی زیباتر از لبخندهای باریک ارزیابی می شوند(7).
از طرفی Zachrisson ادعا کرده چون امروزه بیشتر بیماران خواهان Full smile می باشند به همین جهت طی درمانهای ارتدنسی باید از عریض شدن کوریدور باکال جلوگیری کرد(9و8).
در سال 1995، McLaughlin عنوان نمود دستگاههای Pre-adjusted چون دارای تورک لینگوالی تاج در نواحی مولر و پره مولر می باشند غالباً باعث ایجاد لبخند باریک بخصوص در بیمارانی که با کشیدن دندان تحت درمان هستند می شود(10).
Ackerman و همکارانش با بررسی 60 نفر (30 نفر ارتدنسی شده و 30 نفر ارتدنسی نشده) پس از 5/2 سال به این نتیجه رسیدند که در افراد ارتدنسی شده نسبت به افراد ارتدنسی نشده صاف شدن
Smile arc بیشتر است(11).
Johnson و Smith در سال 1995 دریافتند که هیچ اختلافی در زیبایی لبخند بیماران درمان شده به وسیلۀ کشیدن دندان و بدون کشیدن دندان وجود ندارد(12).
Gianelly و Kim نیز با بررسی کستهای مربوط به 30 بیمار ارتدنسی شده با کشیدن چهار پره مولر اول و 30 بیمار درمان شده بدون کشیدن دندان و بررسی عرض قوس فکی در آنها و ارتباط آن با فتوگرافهای صورت در وضعیت لبخند از روبرو به این نتیجه رسیدند که درک زیبایی لبخند و تعداد دندانهای قابل مشاهده حین لبخند در دو گروه تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارد(13).
در این رابطه Hulsey فتوگرافهای استاندارد چهل نفر را که بیست نفر از آنها با کشیدن دندان تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته بودند و بیست نفر دیگر اکلوژن طبیعی داشتند مورد بررسی قرار داد. او متوجه شد که قوس ایجاد شده بوسیلۀ لبۀ برندۀ دندانهای قدامی فک بالا در افرادی که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته بودند صاف تر است. از طرفی هیئت داوران معتقد بودند قوس لبخند صاف تر، از جذابیت کمتری برخوردار می باشد. به علاوه او متوجه شد که Buccal corridor ratio هیچ اثر منفی بر لبخند زیبا ندارد(14).
Roden–Johnson و همکارانش نیز با بررسی 20 فتوگراف مربوط به زنان درمان شده توسط دو متخصص ارتدنسی که عده ای از آنها فرم قوس فکی باریک و عده ای دیگر فرم قوس فکی نرمال داشتند و مقایسه آنها با فتوگرافهای مربوط به زنان دارای اکلوژن نرمال به این نتیجه رسیدند که هیچ تفاوت معنی‌داری در نمره درک زیبایی لبخند با مقادیر متفاوت Buccal corridor ratio وجود ندارد(15).
لذا هدف از تحقیق حاضر تعیین استانداردهای یک لبخند زیبا و نیز مطالعة تأثیر درمان ارتدنسی بدون کشیدن دندان بر زیبایی لبخند می باشد. به این ترتیب مشخص می شود کدام یک از شاخص های مرفومتریک یا به عبارتی چه موقعیتی از دندانهای قدامی و خلفی در ایجاد لبخند زیبا موثرتر هستند یا بالعکس می توانند سبب تخریب لبخند شوند.
مواد و روش ها:
در این تحقیق مورد – شاهدی که از فروردین 1382 تا شهریور 1384 به انجام رسید تعداد 63 نفر شامل 30 زن ارتدنسی شده بدون کشیدن دندان با تکنیک استاندارد اج وایز که در خاتمه درمان دارای اکلوژن نرمال بودند و نیز تعداد 33 زن دارای اکلوژن نرمال بدون سابقه درمان ارتدنسی با میانگین سنی 03/1±24 انتخاب شدند.
در کلیۀ نمونه های انتخاب شده دندانها فاقد کرودینگ بوده و میدلاین بالا و پایین بر یکدیگر منطبق بود. به علاوه اوربایت و اورجت در حد طبیعی و دندانها روی خط اکلوژن قرار داشتند و بیمار به جز دندان عقل هیچ یک از دندانهای دیگر را نکشیده بود و در ضمن فاقد پرکردگی در ناحیۀ دندانهای قدامی بود. بیماران ارتدنسی شده از بایگانی بخش ارتدنسی دانشکدۀ دندانپزشکی مشهد و نیز بیماران درمان شده توسط مجریان طرح و افراد اکلوژن نرمال از بین دانشجویان دندانپزشکی سالهای چهارم، پنجم و ششم انتخاب شدند.
پس از کسب رضایت افراد جهت شرکت در این پروژه و نیز کسب مجوز کمیتۀ اخلاقی دانشگاه، از هر فرد در وضعیت Posed smile تحت شرایط یکسان 5 فتوگراف استاندارد سیاه و سفید از روبرو تهیه شد به گونه ای که پلان فرانکفورت به موازات افق و پلان مید ساجیتال عمود بر لنز بود. Posed smile لبخند ارادی، استاتیک و قابل تکرار می باشد که پس از گفتن کلمه Cheese ایجاد خواهد شد. سپس از بین 5 تصویر، طبیعی ترین عکس توسط یک نفر متخصص ارتدنسی و نیز یک دانشجوی سال ششم دندانپزشکی انتخاب شد. درانتخاب طبیعی ترین عکس، قرینه بودن لبخند و نیز واضح بودن تمام نقاط مورد نیاز برای محاسبه شاخصهای مورفومتریک لحاظ گردید. پس از این مرحله، ناحیة دهان از زیر بینی تا بالای چانه بصورت مستطیل بریده شد و تصاویر اسکن کامپیوتری شدند.
اما گروه داوران شامل 2 نفر متخصص ارتدنسی (یک زن و یک مرد)، 2 زن و مرد جوان دانشجوی سال ششم دندانپزشکی، 2 زن و مرد جوان ناآشنا با علم دندانپزشکی و 4 مرد و زن ناآشنا با دندانپزشکی با میانگین 55-45 سال بودند. سپس هر یک از تصاویر اسکن شده به صورت اسلاید در برنامۀ Power point xp درآمد و در زیر هر عکس یک شماره از 1 تا 63 تایپ شد. سپس هر یک از تصاویر به 10 داور نشان داده شد و از آنها خواسته شد بر مبنای Visual analogue scale[1] زیبایی لبخند هر تصویر را ارزیابی نمایند. در این درجه بندی یک کاغذ 100 میلیمتری در اختیار هر یک از داوران قرار گرفته و سپس از آنها خواسته شد پس از درج شمارۀ تصویر بر مبنای احساس خود از آن عکس روی یکی از
خانه های کاغذ را علامت بزنند. به افراد گفته شد که خانة صفر نازیباترین و خانة 100 زیباترین لبخند خواهد بود سپس برای هر لبخند میانگین عددی را که 10 نفر علامت زده بودند محاسبه کرده و درجه بندی لبخند بر مبنای این میانگین به این صورت انجام شد که نمرۀ بین 20-0 را زشت و به فاصله های 20 تایی به ترتیب معمولی، زیبا، بسیار زیبا و عالی
تقسیم بندی شد. جهت پایایی ابزار، همبستگی درونی بین داوران در ده نمونه (5 نفر مورد و 5 نفر شاهد) انجام شد که 87/0=α بود.
حال شاخص های مرفومتریک لبخند، برای هر 63 نمونه توسط یک شخص با تجربه با برنامه فتوشاپ 7 محاسبه شد. به این منظور ابتدا نقاط زیر روی هر تصویر تعیین شد: (تصویر 1)
تصویر 1 :
شاخص های مرفومتریک لبخند عبارتست از نسبت خط لبخند، نسبت کوریدورهای باکال و نسبت قرینگی که از طریق فرمولهای زیر محاسبه شد:
Smile line ratio =
length of perpendicular for the arc of the upper incisors
----------------------------------------------------------------
length of perpendicular for the arc of the lower lip
برای محاسبۀ این نسبت ابتدا نقاط ذکر شده با Brush tool روی فتوگرافها تعیین شد. سپس خطی افقی برروی لبۀ برندۀ دندانهای ثنایا که از نقاط LL و RL عبور کند ترسیم شد و فاصلۀ عمود از نقطۀ C تا این خط با ابزار Ruler اندازه گیری شد. خط افقی دیگری نیز از نقاط RLab و LLab واقع بر لبۀ فوقانی لب پائین ترسیم شده و سپس فاصلۀ عمود از نقطۀ CLab تا این خط اندازه گیری شد. اندازه های عمودی نمایانگر قوس لب پائین نسبت به دندانهای ثنایای
بالا بوده و از تقسیم این دو مقدار بر یکدیگر
Smile line ratio به دست خواهد آمد.
این شاخص بیان کننده هماهنگی بین قوس لب پایین و دندانهای ثنایای بالا می باشد.
اما نسبت کوریدورهای باکال از طریق فرمول زیر محاسبه شد:
Buccal corridor ratio =
distance between upper canines, points RCus and LCus
------------------------------------------------------------------------
distance between the corners of the smile, points RCh and LCh
به این صورت که فاصله بین خارجی ترین نقاط دندانهای نیش (نقاط RCus و LCus) و نیز فاصله بین RCh و LCh اندازه گیری شد و این دو اندازه بر هم تقسیم گردید.
و در نهایت نسبت قرینگی از طریق فرمول زیر محاسبه گردید:
Symmetry ratio =
distance from RCh to CLow + distance from RCh to CLab
------------------------------------------------------------------
distance from LCh to CLow + distance from LCh to CLab
در پایان پس از ورود اطلاعات و با بهره گیری از نرم افزار SPSS، شاخصهای میانگین و انحراف معیار، تعیین گردید. آزمون کلموگروف – اسمیرنوف برای نرمال بودن متغیرهای کمی انجام شد. و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون من- ویتنی و آنالیز واریانس استفاده شد. در همۀ آزمون ها سطح
معنی داری 05/0 مد نظر بوده است.
یافته ها:
در این تحقیق از مجموع 63 نفر، 3/14% لبخند معمولی، 7/66% لبخند زیبا و 0/19% لبخند خیلی زیبا داشتند.
این مطالعه نشان داد، 3/27% از افراد دارای اکلوژن نرمال بدون سابقه درمان ارتدنسی لبخند خیلی زیبا و 6/57% لبخند زیبا و 1/15% لبخندی معمولی داشته اند در صورتی که در گروه ارتدنسی شده نسبت لبخندهای خیلی زیبا 10%، لبخندهای زیبا 7/76% و لبخندهای معمولی 3/13% بود ولی آزمون ناپارامتری من- ویتنی تفاوت معنی داری را نشان نداد (27/0=P- value).
بر اساس جدول 1، متوسط نسبت خط لبخند در گروه اکلوژن نرمال، 4/0±66/0 و در گروه
Non extraction، 70/0±56/0 بود ولی تفاوت
معنی داری بین دو گروه وجود نداشت (46/0=P).
همچنین، متوسط نسبت کوریدورهای باکال در گروه اکلوژن نرمال، 03/0±63/0 و در گروه
Non extraction، 56/0±65/0 بود ولی تفاوت
معنی داری بین دو گروه وجود نداشت (07/0=P).
از طرف دیگر بین متوسط نسبت قرینگی در گروه اکلوژن نرمال (08/0±98/0) و Non extraction (06/0±98/0) تفاوت معنی داری وجود نداشت (78/0=P).
با توجه به جداول 2و3و4 و نتایج آزمون آنالیز واریانس که برای مقایسه شاخصهای مرفومتریک لبخند در گروه اکلوژن نرمال و Non extraction و در مجموع این دو گروه و نیز بین سه گروه لبخند معمولی، زیبا و بسیار زیبا که براساس امتیاز
طبقه بندی شده درک لبخند تعیین شده بود انجام گرفت مشخص شد این مقایسه ها معنی دار نمی باشد.
جدول 1 : مقایسه میانگیننسبت خط لبخند، نسبت قرینگی لبخند، و نسبت کوریدور باکال در دو گروه تحت مطالعه
|
شاخص
|
گروه |
|||
|
Normal انحراف ±میانگین |
Non extraction انحراف ±میانگین |
نتیجه آزمون من-ویتنی |
||
|
نسبت خط لبخند |
4/0±66/0 |
70/0±56/0 |
46/0=p |
73/0=z |
|
نسبت کوریدور باکال |
03/0±63/0 |
56/0±65/0 |
07/0=p |
8/1=z |
|
نسبت قرینگی لبخند |
08/0±98/0 |
06/0±98/0 |
78/0=p |
28/0=z |
جدول 2 : میانگین و انحراف معیار توزیع فراوانی
شاخص های مرفومتریک لبخند برحسب درک زیبایی آن در افراد اکلوژن نرمال
|
|
N |
Mean±SD |
Sig |
F |
|
نسبت خط لبخند لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
5 19 9 33 |
50/0±49/0 45/0±72/0 17/0±64/0 40/0±66/0 |
55/0 |
60/0 |
|
نسبت کوریدور باکال لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
5 19 9 33 |
85/5±61/0 52/2±64/0 37/3±62/0 47/3±63/0 |
17/0 |
87/1 |
|
نسبت قرینگی لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
5 19 9 33 |
28/6±93/0 10/0±00/1 21/4±97/0 67/8±98/0 |
23/0 |
52/1 |
جدول 3 : میانگین و انحراف معیار توزیع فراوانی
شاخص های مرفومتریک لبخند برحسب درک زیبایی آن در افراد Non extraction
|
|
N |
Mean±SD |
Sig |
F |
|
نسبت خط لبخند لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
4 23 3 30 |
45/0±49/0 63/0±76/0 15/0±13/0 56/0±7/0 |
53/0 |
64/0 |
|
نسبت کوریدور باکال لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
4 23 3 30 |
62/0±35/4 61/5±65/0 62/8±65/0 69/5±65/0 |
54/0 |
61/0 |
|
نسبت قرینگی لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
4 23 3 30 |
21/2±95/0 32/6±99/0 76/7±96/0 13/6±98/0 |
37/0 |
04/1 |
جدول 4 : میانگین و انحراف معیار شاخص های مرفومتریک لبخند برحسب درک زیبایی آن در مجموع دو گروه مورد مطالعه
|
|
N |
Mean ±SD |
Sig |
F |
|
نسبت خط لبخند لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
9 42 12 63 |
46/0 ± 47/0 63/0 ± 67/0 27/0±52/0 56/0±61/0 |
53/0 |
63/0 |
|
نسبت کوریدور باکال لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
9 42 12 63 |
95/4±62/0 54/4±65/0 93/4±63/0 75/4±64/0 |
11/0 |
28/2 |
|
نسبت قرینگی لبخند معمولی لبخند زیبا لبخند بسیار زیبا مجموع |
9 42 12 63 |
86/4±94/0 21/8±00/1 90/4±97/0 51/7±98/0 |
08/0 |
63/2 |
بحث:
در تحقیق حاضر که با هدف تعیین رابطه بین درک زیبایی لبخند با شاخص های مرفومتریک آن در افراد دارای اکلوژن نرمال در دو گروه با و بدون سابقه ارتدنسی صورت گرفت تعداد 63 زن (30 نفر درمان شده به روش Non extraction و33 نفر با اکلوژن نرمال بدون سابقه ارتدنسی) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد در مجموع افراد مورد بررسی 3/14% دارای لبخند معمولی، 7/66% لبخند زیبا و 19% لبخند بسیار زیبا بودند.
این تحقیق نشان داد هیچ یک از نمونه های مورد بررسی اعم از ارتدنسی شده و نشده دارای زیبایی لبخندی در حد عالی نبودند. شاید علت این مساله این باشد که چهار نفر از داوران را دندانپزشکان تشکیل می دادند و احتمال دارد این افراد دقت بیشتری در ارزیابی زیبایی لبخند با توجه به شاخص های تعریف شده علم دندانپزشکی اعمال کرده بودند. از طرف دیگر سیاه و سفید بودن تصاویر هرچند مانع از ایجاد اثر مخدوش کنندگی رنگ پوست و لب و غیره می شد ولی امکان داشت در یک زمینه تصویر با کنتراست نسبتاً کم، داوران درک پایین تری از زیبایی داشته باشند.
از طرف دیگر در تحقیق حاضر مشخص شد در مجموع، نمرۀ زیبایی لبخند بین دو گروهNormal و Non extraction تفاوت معنی داری ندارد (27/0=P). شاید علت این مساله این باشد که بخشی از
نمونه های مورد بررسی در این تحقیق نمونه های Non extraction بودند که در مقایسه با بیمارانی که به روش Extraction درمان می شوند تغییرات کمتری در فرم قوس دندانی آنها ایجاد می شود. در این رابطه Hulsey در سال 1970 نشان داد گروه داوران به افراد ارتدنسی شده نمره پایین تری نسبت به افراد اکلوژن نرمال می دهند که شاید علت این امراستفاده از
نمونه های Extraction درتحقیق Hulsey بوده است(14).
مطالعه حاضر نشان داد شاخص های مرفومتریک لبخند اعم از نسبت خط لبخند، نسبت کوریدورهای باکال و نسبت قرینگی بین دو گروه اکلوژن نرمال و Non extraction تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارد. در رابطه با نسبت خط لبخند می توان اینگونه استدلال کرد که احتمالاً ارتدنسی بدون کشیدن دندان سبب صاف تر شدن قوس لبخند نمی شود. با این حال به نظر می رسد نسبت کوریدورهای باکال با توجه به مقدار عددی p (07/0) بیش از سایر شاخص های مرفومتریک بین دو گروه نرمال و Non extraction دارای تفاوت بوده و در گروه Non extraction بیش از نرمال باشد. از آنجا که بیشتر شدن این نسبت
می تواند به علت بزرگ شدن صورت کسر یا به عبارتی افزایش فاصلۀ اینتر کانین باشد لذا می توان این طور توجیه کرد که در نمونه های Non extraction به علت اکسپنشن ایجاد شده جهت ایجاد فضا این نسبت بیشتر از نمونه های اکلوژن نرمال افزایش
می یابد.
در این رابطه Roden–Johnson و همکارانش در سال 2005 با مقایسۀ فتوگراف های مربوط به زنان ارتدنسی شده با زنان دارای اکلوژن نرمال به این نتیجه رسیدند که هیچ تفاوت معنی‌داری در نمره درک زیبایی لبخند با مقادیر متفاوت کوریدور باکال وجود ندارد(15).
شاید علت شباهت تحقیق Roden–Johnson و تحقیق حاضر این باشد که در هر دو تحقیق گروه داوران و همینطور گروه های مورد مقایسه و معیار اندازه‌گیری کوریدور باکال به یکدیگر شباهت داشته است.
در سال 2005 Moore و همکارانش با بررسی ده اسلاید رنگی از 5 زن و 5 مرد در حالت لبخند نشان دادند لبخندهای Broad یا پهن توسط افراد عادی زیباتر از لبخندهای باریک ارزیابی می شوند به عبارت دیگر کوریدور باکال کوچک نقش مهمی در زیبایی لبخند زنان و مردان داشت(7).
در این رابطه Zachrisson نیز ادعا کرد که جهت ایجاد لبخند پر باید از عریض شدن کوریدور باکال طی درمانهای ارتدنسی جلوگیری کرد(9و8).
با این وجود در تحقیق حاضر و بر اساس جداول 2و3و4 کوریدور باکال نقش مهمی در زیبایی لبخند در گروههای مختلف نداشته است.
ولی تحقیق Hulsey در سال 1970 نشان داد که خط لبخند نقش مهمی در ایجاد یک لبخند جذاب دارد. در تحقیق حاضر متوسط نسبت خط لبخند در زیباترین لبخندهای گروه نرمال 13/0± 15/0 و در گروه Non extraction مساوی با 70/0±56/0 بود ولی نتیجه آزمون واریانس تفاوت معنی داری را بین لبخندهایی با زیبایی های مختلف نشان نمی داد(14).
از طرفی تحقیق Hulsey نشان داد قرینگی لبخند نقش مهمی در ایجاد یک لبخند زیبا دارد. در تحقیق حاضر نسبت قرینگی در افراد دارای لبخند بسیار زیبا، 90/4±97/0 و مقدار آن در گروه لبخندهای معمولی، 84/4±94/0 بوده است یعنی در این گروه مختصری لبخند غیر قرینه تر از لبخندهای بسیار خوب بوده با این وجود نتیجه آزمون آماری تفاوت معنی داری را بین دو گروه نشان نداد البته باید یاد آور شد در انتخاب نمونه ها هیچ بیماری که دارای مشکلات عصبی - عضلانی موثر در عدم قرینگی لبخند باشد وجود نداشت(14).
در رابطه با تحقیق حاضر Gianelly و Kim به این نتیجه رسیدند که درک زیبایی لبخند و تعداد دندانهای قابل مشاهده حین لبخند در افراد ارتدنسی شده با کشیدن 4 پره مولر و بدون کشیدن دندان تفاوت
معنی داری با یکدیگر ندارد(13).
از طرف دیگر Smith و Johnson در سال 1995 با بررسی فتوگرافهای روبروی صورت 60 بیمار در وضعیت لبخند (30 نفر درمان شده با کشیدن چهار پره مولر اول و 30 نفر Non extraction) به این نتیجه رسیدند که ارتباطی بین کشیدن پره‌مولرها و درک زیبایی لبخند وجود ندارد(12).
نتیجه گیری:
مهمترین نتایج این تحقیق عبارت بود از:
1- خط لبخند، قرینگی لبخند و کوریدور باکال نقش مهمی در زیبایی لبخند ندارد.
2- زیبایی لبخند افراد ارتدنسی شده به روش
Non extraction مشابه افراد دارای اکلوژن نرمال
می باشد.
1. این روش ابزاری روا برای تعیین احساس فرد اعم از درک زیبایی، درد و غیره می باشد و در تحقیقات مختلف روایی آن به اثبات رسیده است.
)