نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جراحی دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات ایمپلنتهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
2 دانشجوی دندانپزشکی ، کمیته پژوهشهای دانشجویی، دانشکده دندانپزشکی،دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3 استادیار اندودانتیکس، مرکز تحقیقات دندانپزشکی ترابی نژاد، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Introduction: Dental trauma is one of the most common causes for visit to the dental office. The prognosis of dental trauma depends on the basic measures taken immediately after the trauma. This study aimed to evaluate the knowledge of parents toward this issue.
Materials & Methods: This cross-sectional study was conducted on 500 parents of children aged 8-12 years, selected using a two-stage sampling (cluster-quota). A standardized questionnaire was prepared and filled by the participants, validity and reliability of which were evaluated after localization. Data analysis was performed using ANOVA and t-test (α=0.05).
Results: In this study, mean parental knowledge was equal to 5.25±2.01. A slight direct and significant difference was observed between parental awareness and educational level of the parents (r=0.165, P<0.001). However, no significant difference was found between parental knowledge and variables of age, gender and number of children. Parental knowledge toward traumatic avulsed teeth was evaluated, according to which 44.6% of parents had a positive attitude toward replacing the fallen permanent teeth. According to the results, 10.4% of the participants required teeth replacement approximately 20-30 minutes after falling out, and 18.2% regarded milk and saliva as the best environment for teeth replacement. Collected data revealed that the majority of parents acquired their knowledge from TV.
Conclusion: According to the results of this study,low level of knowledge toward traumatic avulsed teeth was observed in the participants. It is recommended that awareness of parents be raised through training programs.
کلیدواژه‌ها [English]
مقدمه
تروماهای دندانی یکی از علل مراجعه به مراکز دندانپزشکی می باشد.(2و1) این موضوع تا جایی اهمیت دارد که انجمن جراحان دهان، فک و صورت آمریکا (یکی از اصلی ترین وظایف اورژانس های دندانپزشکی را مدیریت و درمان تروماهای دندانی توصیف کرده است.(4-3)بیرون افتادن دندان از دهان یکی از شدیدترین صدماتی است که ممکن است طی بازی یا ورزش رخ دهد. هنگام بروز این حادثه شانس موفقیت درمان تا حد زیادی به دانش، مهارت و واکنش به موقع اطرافیان در برخورد با این مشکل ارتباط دارد. اگر دندان بیرون افتاده شیری باشد، نیازی به جایگزینی مجدد ندارد و فقط لازم است از شیری بودن آن اطمینان حاصل کرد. در صورتی که دندان بیرون افتاده دائمی باشد، امکان جایگزینی مجدد آن در محل وجود دارد. هر چقدر که شرایط انتقال دندان بهتر و فرد جوان تر باشد، شانس موفقیت درمان بیشتر و بهتر خواهد بود. مهم ترین نکاتی که در این زمینه وجود دارد محل نگهداری دندان و مدت زمان بیرون بودن دندان در خارج از دهان است.(5)
تروماهای دندانی در جوامع انسانی نسبت به چند دهه اخیر افزایش داشته است. بنابراین بسیاری از دندانپزشکان توصیه کرده اند که اولین بررسی های دندانی کودکان در طول سال اول تولد که امکان پیشگیری از بسیاری بیماری های دهان و دندان ممکن می باشد، انجام گیرند. با این حال ، در اکثر کشورهایی با درآمد کم و یا متوسط نسبت قابل توجهی از کودکان از دسترسی به سرویس های دندانپزشکی محروم می باشند و والدین تنها در صورت بروز مشکلات جدی به مراکز دندانپزشکی مراجعه می کنند.(6و2)
از مهم ترین علل توجه به تروماهای دندانی، تاثیرات منفی این نوع جراحات بر روی کیفیت زندگی کودکان و همچنین هزینه های درمانی این جراحات می باشد.(7) همه افراد در معرض خطر بروز صدمه به ناحیه سر و صورت خود هستند. در بسیاری از این صدمات، دندان‌ها هم ممکن است آسیب ببینند. تصادفات رانندگی، زمین خوردن و مسابقات ورزشی، همه از عواملی هستند که موجب آسیب به دندان‌ها می‌شوند. این صدمات، گاهی یک شکستگی مختصر در تاج دندان است، گاهی ریشه دندان هم درگیر می‌شود و گاهی نیز بافت‌های اطراف دندان هم صدمه می‌بینند. حتی ممکن است دندان به طور کامل از حفره خود خارج شود. هر کدام از این حالت‌ها، درمان خاص خود را می‌طلبد. پیش آگهی موفق بودن درمان تروماهای دندانی، وابسته به اقدامات اساسی بلافاصله بعد از وقوع یک حادثه منجر به تروما می باشد. اما شروع به موقع و مناسب درمان جراحات ناشی از تروماهای دندانی خود وابسته به فاکتورهای متعددی بوده که یکی از آن ها سطح آگاهی والدین به ویژه مادران نسبت به این مسئله می باشد.(9و8) زیرا بیشترین تروماهای دندانی در خانه و سپس در مدرسه اتفاق می افتد. آگاهی جامعه اولین گام برای اقدام در برابر حوادث ناگوار است. این مساله برای صدمات وارده به دندان ها به خصوص هنگام بیرون افتادن دندان ها از دهان اهمیت دارد. در این موارد نقش والدین و معلمان برای کنترل این حوادث بسیار مهم و کارگشاست.(10)
اگر چه نمی توان با اطمینان گفت که وقوع تروماهای دندانی در کدام کشورها بیشتر است ولی آمارها نشان می دهند که در کشورهای درحال توسعه و یا فقیر، اکثر حوادث ترومایی دندانی کودکان مورد توجه قرار نمی گیرد.(11)
شیوع بالا و شدت تروماهای دندانی در گروه های سنی مختلف جامعه به طور معنی داری نشان دهنده نیاز برای برنامه ریزی مراقبت های دهان و دندان و یا دیگر استراتژی هایی مانند افزایش آگاهی عموم افراد جامعه و به ویژه والدین می باشد.(13و12) هدف از این پژوهش بررسی میزان آگاهی والدین به ویژه مادران نسبت به این مسئله بود.
مواد و روش ها
این مطالعه یک مطالعه توصیفی تحلیلی بود که در بین والدین کودکان 12-8 سال در شهر اصفهان در سال
95-94 انجام شد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 500 عدد که با ضریب اطمینان 95 درصد و خطای براورد میزان دقت که 22/0 در نظر گرفته شده بود، محاسبه گردید.
بدین صورت که نمونه گیری به روش دو مرحله ای بود که ابتدا به صورت خوشه ای انجام گردید و سپس در مدارس انتخاب شده به صورت تصادفی و سهمیه ای از هر سال تحصیلی از بین 5 ناحیه آموزش و پرورش شهر اصفهان ابتدا چند مدرسه از هر ناحیه انتخاب شدند و سپس در مدارس انتخاب شده، چند کلاس به صورت تصادفی انتخاب و بر اساس تعداد دانش آموزان هر کلاس به صورت سهمیه ای پرسشنامه توزیع شد.
برای جمع آوری اطلاعات مورد نظر، از یک پرسشنامه که سوالات آن از مقالات مشابه با موضوع، جمع آوری شده بود، استفاده شد. سوالات با شرایط و نیازهای مطالعه هماهنگ و بومی سازی شد که براساس نیاز ها و امکانات و سطح آگاهی والدین اصفهان بود و روایی این پرسشنامه توسط 5 نفر از متخصصین دانشکده دندانپزشکی اصفهان مورد تایید واقع شد. پایایی این پرسش نامه با پاسخ دادن آن توسط20 نفر از والدین کودکان و با استفاده از آزمون مجدد بررسی گردید. حد زمانی آزمون مجدد یک هفته در نظر گرفته شد. در تحلیل پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ 8/86 درصد محاسبه شد. این پرسشنامه در جلسه آموزش خانواده به خود والدین داده شد و در آخر پس از پرکردن پرسشنامه و جمع آوری آن، به والدین پمفلت آموزشی و همچنین توضیح مختصر و کارآمدی پیرامون مدیریت تروماهای دندانی منجر به بیرون افتادن دندان از ساکت داده شد.
پرسشنامه تهیه شده شامل دو قسمت برای جمع آوری اطلاعات دموگرافیکی شرکت کنندگان (شامل نام و نام خانوادگی، سن، جنس و ...) و 20 سوال پیرامون آگاهی والدین درباره ترومای دندان های بیرون افتاده بود. سوالات قسمت دوم پرسشنامه به صورت چند گزینه ای بود و آگاهی والدین پیرامون ترومای دندان های بیرون افتاده و شناخت عوامل موثر بر تروما سنجیده شد. این سوالات در دو بخش طراحی شدند. در بخش اول، 4 سوال چند گزینه ای حول موضوع (ضربه به ناحیه سر و صورت و دهان کودک) طراحی شد. در بخش دوم نیز 11 سوال حول موضوع (مراجعه کودک با یک دندان در دست) طراحی شد.در این پرسشنامه 15 سوال طرح شده بود و برای هر سوال صحیح یک نمره در نظر گرفته شد. در صورت عدم پاسخ یا پاسخ اشتباه نمره صفر منظور می گردید. بر این اساس نمره (1/12-15) عالی، (1/9-12) خوب، (1/6-9) متوسط و کمتر از 6 ضعیف تعیین گردید.
در انتها نیز یک سوال برای بررسی نیاز والدین به آموزش در زمینه مدیریت وقوع تروما مطرح شده است. برای طراحی پرسشنامه، از مجموع سوالاتی که در مقالات مختلف بوده است استفاده شد و طبق فرهنگ بومی تغییر داده شد.
داده ها وارد نرم افزار SPSS با ویرایش 22 شده و با توجه به نرمال بودن توزیع داده ها به وسیله تست های آماری t- test و ANOVA آنالیز شدند.(05/0₌α)
یافته ها
پس از جمع آوری پرسشنامه ها و آنالیز داده ها، اطلاعات دموگرافیکی والدین در جدول 1 قرار داده شد.
186 (2/37 درصد) نفر از والدین شاهد ضربه های دندانی بودند که در 137 (4/27 درصد) نفر از آن ها فرزندانشان یک دندان ضربه خورده داشتند. نمره آگاهی والدینی که شاهد ضربه های دندانی بودند و همچنین آن هایی که فرزندانشان یک دندان ضربه خورده داشتند به ترتیب 16/2±39/5 و75/1±13/5 محاسبه شد.
165 (33 درصد) نفر از والدین، از قبل اطلاعاتی درباره ترومای دندانی داشتند که منبع کسب اطلاعات آن ها در نمودار 1 آورده شده است.
139 (9/27 درصد) نفر از والدین تمایل داشتند اطلاعاتی در مورد حوادث و صدمات دندانی از طریق راه هایی که در نمودار 2 آورده شده، کسب کنند.
224 (8/48 درصد) نفر از والدین علت عدم توانایی جایگذاری دندان بیرون افتاده را اطلاعات کم و 42 (4/8 درصد) نفر عامل آن را ترس ذکر کرده بودند. 149 (8/29 درصد) نفر نمی دانستند که می توانند یا نه و 65 (13 درصد) نفر از آن ها دلایل دیگر را برای عدم توانایی خود بیان کرده بودند.
در جواب به این سوال که آیا باید دندان دائمی خارج شده را در جای خود (ساکت دندانی) جایگذاری کرد، 223 (6/44 درصد) نفر از والدین گزینه صحیح و 277 (4/55 درصد) نفر از والدین گزینه اشتباه را انتخاب کرده بودند که نشان می دهد به طور تقریبی نیمی از افراد، آگاهی کافی در مورد جایگذاری دندان دائمی بیرون افتاده نداشتند.
در ارتباط با حداکثر زمان جایگذاری دندان بیرون افتاده 52 (4/10 درصد) نفر از والدین گزینه صحیح و 448 (6/89 درصد) نفر از والدین گزینه غلط را انتخاب کرده بودند که نشان می داد آگاهی والدین در این زمینه بسیار کم و ناکافی بود.
در جواب سوال دیگر که در صورت عدم توانایی جایگذاری دندان بیرون افتاده، بهترین محیط برای نگهداری دندان، کدام محیط می باشد، 91 (2/18 درصد) نفر از والدین پاسخ صحیح و 409 (8/81 درصد) نفر گزینه اشتباه را انتخاب کرده بودند. که نشان می دهد آگاهی والدین در این زمینه نیز ناکافی بود.
بر حسب آزمون t بین میانگین آگاهی پدران و مادران تفاوت معنی داری وجود نداشت. (978/0P=)
بین آگاهی والدین و سطح تحصیلات آنها ارتباط مستتقیم و معنی دار و ضعیفی وجود داشت. (001/0P< و 165/0=r) به طوری که کسانی که تحصیلات بالاتری داشتند به نسبت آگاهی بالاتری هم داشتند.
بر حسب آزمون t-test بین آگاهی والدین و کسانی که اطلاعاتی از قبل داشتند تفاوت معنی داری وجود داشت. (001/0P<)
جدول 1 : توزیع فراوانی و میانگین و انحراف معیار آگاهی داده ها به تفکیک مشخصات دموگرافیک
|
مشخصات |
تعداد (درصد) |
نمره آگاهی انحراف معیار±میانگین |
نتیجه آزمون |
|
|
والدین پاسخ دهنده
|
پدر مادر |
106 (2/21) 394 (8/78) |
19/2±24/5 97/1±25/5 |
978/0P= |
|
محدوده سنی |
30-23 38-31 45-39 45-39 |
83 (6/16) 284 (8/56) 114 (8/22) 19 (8/3) |
66/1±19/5 15/2±22/5 99/1±33/5 57/1±15/5 |
472/0P= 32/0rs= |
|
سطح تحصیلات
|
بی سواد/ دوره ابتدایی راهنمایی متوسط/ دیپلم دانشگاهی |
36 (2/7) 67 (4/13) 294 (8/58) 103 (6/20) |
74/1 ± 55/4 88/1 ±58 /4 89/1 ± 32/5 36/2 ±71/5 |
001/0P< 165/0rs= |
rs) همبستگی اسپیرمن
نمودار 1 : توزیع فراوانی والدین مورد پژوهش بر حسب منبع کسب اطلاعات
نمودار 2 : توزیع فراوانی والدین مورد پژوهش بر حسب تمایل به کسب اطلاعات
بحث
تروماهای دندانی ممکن است در هر موقعیتی در حین کار، در بیرون یا داخل خانه، در حین ورزش و تفریح و یا در مسیر مدرسه و ... رخ دهند. به یقین پیش بینی وقوع حوادث ترومایی که باعث آسیب دندان ها می گردند، ممکن نمی باشند ولی می توان وقوع و اثرات منفی آن ها را کاهش داد.(5و4) بر اساس توصیه های انجمن بین المللی تروماتولوژی دندانی جایگذاری سریع دندان خارج شده در جای خود بهترین درمان در محل حادثه می باشد. در صورتی که به هر دلیلی این امکان وجود نداشته باشد، بهترین اقدام نگهداری دندان خارج شده و یا شکسته شده در یک محیط مایع فیزیولوژیک مناسب مانند شیر می باشد. قابل ذکر است که این کار به هیچ وجه نباید در آب انجام گیرد. در صورتی که دندان کثیف و یا آلوده شده باشد، بهتر است به آرامی و فشار آب ملایم شسته شده و دوباره در جای خود قرار داده شود. اما قبل از هر اقدامی باید اطمینان حاصل کرد که دندان آسیب دیده، یک دندان دائمی باشد (دندان شیری نباید جایگذاری شود.(14)
در مطالعه حاضر فاکتورهای دموگرافیک سن، جنس و تعداد فرزندان بر روی سطح آگاهی والدین در رابطه با ترومای دندان های بیرون افتاده بی تاثیر شناخته شد. قابل ذکر است مطالعات محدودی در این زمینه وجود دارد. Al-jame و همکارانش(15) نیز فاکتور های سن و جنس والدین را بر سطح آگاهی آنان در رابطه ترومای دندانی بی تاثیر دانسته اند. اما شاید بتوان گفت که سطح تحصیلات تنها فاکتور دموگرافیکی موثر در این زمینه باشد به طوری که در مطالعه حاضر مشابه نتایج مطالعه Ozer و همکارانش(16) رابطه معنی داری بین سطح آگاهی والدین با سطح تحصیلات آنان مشاهده شد.
جباری فر و همکارانش(17) در مطالعه ای که بر روی مادران اصفهانی انجام داده بودند، گزارش کرده اند که در حدود 37 درصد مادران اصفهانی سابقه یک وقوع ترومایی را در فرزندان خود داشته اند. طبق گزارش Shashikiran و همکارانش(18)، 47 درصد از والدین مناطق شهری هندوستان و 42 درصد از والدین مناطق روستایی هندوستان تجربه قبلی ترومای دندانی را در فرزندانشان داشتند. بنایراین بر اساس مطالعات قبلی به نظر می رسد که به طور تقریبی نیمی از والدین به ویژه مادران تجربه وقوع ترومای را در فرزندانشان داشته اند. البته این یافته به علت شیوع قابل توجه تروماهای دندانی در بین کودکان دور از انتظار نمی باشد.(19و16) نتایج مطالعه حاضر نیز نشان می دهد که 2/37 درصد والدین سابقه مشاهده یک ضربه یا حادثه ترومایی را داشتند. به طور مشابهی 4/24 درصد والدین تجربه یک وقوع یک حادثه ترومایی را در فرزندانشان داشته اند. این دو یافته می توانند نشان دهنده دو موضوع باشند، اول این که تقریباً یک سوم از والدین سابقه مشاهده و یا تجربه مستقیم تروماهای دندانی را داشتند، بنابراین می توان این گونه استنتاج کرد که فراوانی وقوع تروماهای دندانی در بین والدین و کودکان شهر اصفهان در حد متوسط می باشد. دوم اینکه از آنجایی که تعداد زیادی از والدین تجربه تروماهای دندانی را داشتند، پس می بایست سطح آگاهی آنان نسبت به والدینی که تجربه این نوع حوادث را نداشتند، بیشتر باشد، این مورد در برخی از مطالعات گزارش شده است.(19) اما نتایج به دست آمده در این مطالعه، این یافته را تایید نمی کند و بین آگاهی کسانی که اطلاعاتی از قبل داشتند و کسانی که اطلاعاتی نداشتند تفاوتی وجود نداشت. 2/70 درصد از والدین عنوان کرده بودند در صورتی که در طی ده سال گذشته فرزندشان واکسن کزاز را دریافت کرده و حادثه در یک محیط آلوده اتفاق افتاده باشد به اقدامی جهت واکسیناسیون کودکشان نیاز نیست. شاید توانایی تشخیص دندان دائمی و شیری از یکدیگر کلیدی ترین موضوع در مدیریت موارد دندان های خارج شده در کودکان کم سن و سال باشد.(14) از کل 500 پدر و مادر شرکت کننده در این مطالعه 4/74 درصد آن ها توانایی تشخیص دندان دائمی و شیری را از همدیگر داشتند، که این خود بیانگر آموزش کافی در این زمینه می باشد.
در رابطه با جایگذاری دندان دائمی خارج شده، 6/44 درصد والدین اعلام کرده بودند که بهترین روش درمان در صورت خارج شدن یک دندان در حین ترومای دندانی، جایگذاری آن در جایگاه اولیه خود می باشد. یکی از نتایج قابل توجه در این مطالعه این بود که 4/55 درصد شرکت کنندگان عنوان کرده بودند که نمی دانند و یا اینکه نباید دندان دائمی خارج شده را در محل اولیه آن در دهان جایگذاری کرد. تنها 4/7 درصد والدین اعلام کرده بودند که می توانند دندان خارج شده را در جای خود قرار دهند. در این مطالعه، 8/48 درصد والدین اعلام کرده بودند که علت اصلی عدم کاشت مجدد دندان خارج از ساکت، آگاهی ناکافی و پایین بودن اطلاعات آن ها درباره امکان چنین کاری می باشد. ترس (4/8 درصد) نیز یکی از دلایل عدم انجام این کار بود، 8/29 درصد از والدین نیز اظهار کرده بودند که آن ها نمی دانستند که این کار ممکن است. یافته های فوق مشابه با نتایج برخی دیگر از مطالعات(20و18و15) می باشد که توانایی والدین در جایگذاری دندان خارج شده از ساکت را ضعیف گزارش کرده بودند.(22) به نظر می سد که سطح آگاهی پایین والدین درباره مدیریت و درمان اورژانس دندان خارج شده، عملکرد آنان را نیز تحت تاثیر قرار داده و باعث احساس عدم توانایی انجام چنین کاری در آن ها شده است.زمان مناسب برای جایگذاری دندان دائمی بیرون افتاده کمتر از 30 دقیقه می باشد که 4/10 درصد از والدین گزینه صحیح را انتخاب کرده بودند که نشان می دهد آگاهی والدین در این زمینه بسیار پایین است.
بهترین محیط نگهداری دندان خارج شده در مواردی که امکان جایگذاری آن در محل وجود نداشته باشد، محیطی می باشد که علاوه بر حفظ ویژگی چسبندگی و قابلیت زنده نگه داشتن سلول های دندانی، به سادگی قابل حصول و در دسترس باشد. برای این منظور استفاده از بزاق خود بیمار و یا شیر می تواند بهترین گزینه باشند.(21) در این مطالعه 8/81 درصد از والدین، از آگاهی کافی برای انتخاب یک محیط مناسب برای حفظ دندان خارج شده برخوردار نبودند. این در حالی است که تنها 2/18 درصد از والدین شیر و بزاق را انتخاب کرده بودند. جباری فر و همکارانش(17) گزارش کرده بودند که 34 درصد مادران اصفهانی به درستی شیر و یا بزاق کودک را انتخاب کرده بودند. زیر 10 درصد از شرکت کنندگان آگاهی کافی برای انتخاب ماده مناسب برای انتقال دندان داشتند.
در برخی موارد ممکن است دندان خارج شده آلوده گردد. تنها در حدود 4/15 درصد شرکت کنندگان در این مطالعه شستن دندان آلوده با استفاده از آب را بهترین گزینه انتخاب کرده بودند. Ozer و همکارانش(16) نیز مشابه با یافته های مطالعه حاضر، گزارش کردند که تنها 9/5 درصد از والدین مناسب ترین روش پاک کردن دندان خارج شده را می دانستند و بیش از 71 درصد والدین نمی دانستند که چه اقدامی باید انجام دهند.
با توجه به این نکته که بسیاری از موارد تروماهای دندانی در بین کودکان رخ می دهند، عملکرد والدین در این مواقع می تواند نتایج عمیقی بر روی کیفیت زندگی و سلامت کودکان داشته باشد. بسیاری از والدینی که در این مطالعه شرکت کرده بودند از سطح آگاهی و عملکرد مناسبی درباره مدیریت و درمان اورژانس تروماهای دندانی برخوردار نبودند. به نظر می رسد پایین بودن سطح آگاهی والدین درباره تروماهای دندانی و روش های مناسب مدیریت دندان خارج شده عملکرد آنان را نیز تحت تاثیر قرار داده است.(22)
نتیجه گیری
نتایج کلی این مطالعه نشان دهنده پایین بودن سطح آگاهی والدین درباره تروماهای منجر به بیرون افتادن دندان از ساکت بود.
تشکر و قدردانی
این مقاله برگرفته از پایان نامه به شماره 395310 از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد. بدینوسیله از معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تقدیر و تشکر می گردد.
فرم اصلی پرسشنامه:
نسبت با دانش آموز : مادر ¨ پدر¨
سن: ...................... سال
میزان تحصیلات : بیسواد ـ ابتدایی ¨ راهنمایی¨
متوسط ـ دیپلم ¨ دانشگاهی ¨
تعداد فرزند : پسر ...................... دختر ...............................
1ـ آیا تا به حال شاهد ضربه های دندانی بوده اید؟
بله ¨ خیر¨
2ـ آیا فرزندتان تاکنون یک دندان ضربه خورده داشته است؟
بله ¨ خیر¨
3ـ آیا تاکنون اطلاعاتی در مورد حوادث و صدمات دندانی و کنترل آن کسب کرده اید؟
بله ¨ خیر¨
4ـ در صورت مثبت بودن از چه طریقی:
تلویزیون ¨ روزنامه، کتاب، بروشور¨ دندانپزشک¨ دوستان¨ مراکز بهداشتی ¨ اینترنت¨
موقعیت اول: در صورت وارد شدن ضربه به ناحیه ی سر و صورت کودک
5ـ در صورت صدمه به ناحیه سر و صورت̜ اولین و بهترین اقدام کدام است؟
الف) بررسی دهان و بررسی دندان ها ¨
ب) پیدا کردن دندان گم شده و یا قطعات دندان شکسته و جایگذاری دندان خارج شده در جای خود ¨
ج) گذاشتن دندان خارج شده در آب و فرستادن سریع کودک به مرکز درمانی ¨
د) الف و ب ¨ ه ) نمی دانم ¨
6ـ به نظر شما کدام یک از نواحی بیشتر در معرض ضربه هستند؟
الف) لب ¨ ب) دندان های جلو بالا¨
ج) دندان های جلو پایین¨ د) دندان های عقب¨
ه)نمی دانم ¨
7ـ در صورتی که حادثه در یک محیط آلوده رخ داده باشد، در مورد واکسیناسیون کزاز کودک چه تصمیمی می گیرید؟
الف) با پزشک تماس می گیریم¨
ب) با دندان پزشک تماس می گیریم ¨
ج) به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می کنید¨
د) نمی دانم ¨
8- به نظر شما اگر فرزندتان طی 10سال اخیر واکسن کزاز دریافت کرده است در صورت بروز حادثه آیا به اقدام دیگری نیاز دارد؟
الف) بله ¨ ب) خیر ¨ ج) نمی دانم ¨
در صورتی که فرزند شما با یک دندان در دست مراجعه کند.
9ـ آیا می دانید که دندان خارج شده شیری یا دائمی است؟
الف) بله¨ ب) خیر¨
10ـ فکر می کنید حتماً دندان شیری خارج شده را باید سرجایش برگردانید؟
الف) بله¨ ب) خیر¨ ج) نمی دانم ¨
11ـ فکر می کنید حتماً دندان دائمی خارج شده را باید سرجایش برگردانید؟
الف) بله¨ ب) خیر¨ ج) نمی دانم ¨
12ـ آیا شما می توانید دندان خارج شده را در محل خودش قرار دهید؟
الف) بله ¨ ب) خیر ¨ ج) نمی دانم ¨
13ـ اگر قادر به جاگذاری دندان خارج شده نیستند لطفاً دلایل خود را بیان کنید.
الف) اطلاعات کم ¨ ب) ترس ¨
ج) نمی دانم که می توانم یا نه ¨
د) دلایل دیگر را بیان کنید ............................................................
14- فکر می کنید تا چه زمانی فرصت دارید دندان را سرجایش برگردانید؟
الف) 10 دقیقه ¨ ب) 15 دقیقه¨ ج) 30-20 دقیقه¨ د) بیشتر از 20 دقیقه ¨ ه ) نمی دانم ¨
15ـ اگر دندان خارج شده آلوده باشد چکار می کنید؟
الف) تمیز کردن دندان با یک مسواک ¨
ب) برگرداندن دندان در ساکت (محل خودش) بدون انجام هر کاری ¨
ج) شستن دندان زیر فشار ملایم آب ¨
د) تمیز کردن با گاز یا پنبه مرطوب¨
ه) دور انداختن دندان ¨ ی) نمی دانم ¨
16ـ اگر قسمتی از تاج دندان خارج شده بشکند چه کار می کنید؟
الف) باز هم آن را جاگذاری می کنم ¨
ب) به دندانپزشک مراجعه کرده یاباوی تماس می گیریم¨
ج) نمی دانم ¨ د) دندان را دور می اندازم ¨
17ـ اگر دندان را سرجایش نگذاشتید چطور آن را نگهداری می کنید تا به یک مرکز دندان پزشکی مراجعه کنید؟
الف) یخ ¨ ب) آب ¨ ج) الکل¨
د) شیر ¨ ه) بزاق¨ د) دست کودک¨
ی) محلول ضد عفونی کننده ¨
و) دیگر موارد را بیان کنید ........................................................
ر) نمی دانم
18ـ بعد از صدمه به دندان اگر خونریزی وجود داشت چه اقدامی می کنید؟
الف) یک دستمال را گاز گرفته تا خون ریزی بند بیاید¨
ب) کودک را سریع به مرکز دندانی بیمارستان می برم ¨
ج) دهان را با آب شسته تا خون بند بیاید ¨
د) نمی دانم ¨
19- به نظر شما در کدام بازه سنی زیر جایگذاری دندان خارج شده از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
الف)14-8 ¨ ب) 18-14 ¨
ج) بعد از 18 سالگی¨ د) نمی دانم¨
20- از چه طریقی تمایل دارید در مورد حوادث و صدمات دندانی اطلاعاتی کسب کنید؟
تلویزیون ¨ روزنامه، کتاب، بروشور¨ دندانپزشک¨ دوستان¨ مراکز بهداشتی ¨ اینترنت¨
)