تاثیر پرسلن پوشاننده و استفاده از لاینر بر استحکام باند ریز کششی سرامیک زیرکونیایی Cercon

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پروتزهای دندانی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

2 دانشیار پروتزهای دندانی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

3 دانشیار گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

4 دندانپزشک

5 دانشجوی دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

مقدمه: یکی از نقاط ضعف سرامیک‏های زیرکونیایی، باند ضعیف آنها با ونیر پرسلنی است. استفاده از لاینر و نیز پرسلن‏های مختلف برای غلبه بر این امر پیشنهاد شده است. هدف این مطالعه بررسی این دو عامل بر روی استحکام باند ریزکششی در یک نوع سرامیک زیرکونیایی تهیه شده به روش CAD-CAM بود.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه آزمایشگاهی-تجربی 12 نمونه دیسکی شکل (5/3×4/19 میلی متر) از سرامیک Cercon (Degussa, Hanau, Germany)ساخته شد. نیمی از نمونه‏ها ابتدا با لاینر A2 پوشش داده شده و نیم دیگر بدون رنگ آمیزی آماده شدند. سپس از هر گروه سه دیسک با پرسلن ونیریCeram kiss و نیم دیگر با پرسلن Zirkonzhan با ضخامت 5/3 میلیمتر با استفاده از مولد مخصوص ونیر شدند. به این ترتیب چهار گروه از دیسک‏ها آماده گردید (CC,ZC,CW,ZW). پس از آن دیسک‏ها به صورت میکروبارهایی (30 میکروبار در هر گروه) تراش داده شدند و استحکام باند ریزکششی بین کور و ونیر پرسلنی اندازه گیری گردید. سپس سطح شکست توسط میکروسکوپ الکترونی ارزیابی گردید. داده‏ها توسط آزمون‏های آماری  One-way ANOVA و Post-hoc مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‏ها:میانگین میزان استحکام باند در گروه‏های سفید (W) و رنگی (C) در استفاده از ونیر Ceram Kiss به ترتیب 61/26 و 90/34 مگاپاسکال و ونیر Zirkonzahn  47/16 و 2/20 مگاپاسکال تعیین گردید. آزمون آماری نشان داد نوع ونیر و استفاده از لاینر هر دو بر روی باند ریز کششی موثر است (001/0P<) و استفاده از لاینر باند قویتری را ایجاد می‏کند.
نتیجه گیری:به دلیل تاثیر نوع ونیر و استفاده از لاینر بر باند ریزکششی کور-ونیر رستوریشن‏های زیرکونیایی، انتخاب صحیح پرسلن پوشاننده و کاربرد لاینر برای سرامیک Cerconتوصیه می‏شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Porcelain Veneer and Liner Usage on Microtensile Bond Strength of Cercon Zirconia Ceramics

نویسندگان [English]

  • Marzieh Alikhasi 1
  • Hakimeh Siadat 2
  • Abbas Monzavi 3
  • MohammadAli Naseri 4
  • Seddigheh Sheikhzadeh 5
1 Assistant Professor of Prosthodontics, Dental Research Center, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Prosthodontics, Dental Research Center, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Dept of Prosthodontics, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 Dentist
5 Dental Student, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction: Bond strength between veneers ceramic any zirconia framework is the weakest component in the layered structure. This bond was sensitive to the liner application and type of  veneer ceramic. This study examined the core-veneer microtensile bond strength of a CAD/CAM (computer aided design/computer assisted manufactured) zirconia ceramics by comparing two ceramic veneers with and without liners.
Materials & Methods: Disc-shaped (19.4×3.5mm) specimens were fabricated using CAD/CAM zirconia core materials (Cercon). Half of the discs were left white and the others were colored with an A2 liner. The specimens, were veneered with  Ceram Kiss or Zirkonzahn ICE veneering ceramics (3.5 mm). The discs were then cut into microbars (CC, ZC, CW, ZW) and the microtensile  strength of the core-veneer bond was calculated. The specimens were analyzed by SEM and the data were compared using one-way ANOVA and Post hoc tests.
Results: The type of veneering ceramic (Ceram Kiss) and liner application (coloring) significantly affected the core-veneer microtensile bond strength (P<0.0001). The Zirkonzahn layer (ZC, ZW) did not show significant differences (P=0.08).
Conclusion: Careful selection of veneering ceramics and liner applications can be recommended as they have significant roles in microtensile bond strength of core veneered restorations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ceramics
  • Microtensile bond strength
  • Zirconia

مقدمه

نیاز به ترمیم‌هایی با زیبایی عالی و سازگاری زیستی مناسب در سال‏های اخیر منجر به جایگزینی آلیاژهای معمول با زیرساخت‏های تمام-سرامیک گردیده است.(1) کورهای سرامیکی معمولاً کریستال‏های تقویت شده از جمله دی سیلیکات و یا لوسایت در یک ماتریس شیشه‏ای هستند و یا از اکسید زیرکونیا تشکیل شده‏اند. پلی‌کریستال‌های زیرکونیایی محدودیت‌های کاربرد مواد تمام سرامیکی را کاهش داده و استفاده از آنها را در بازسازی‌های چندواحدی با موفقیت بیشتر ممکن ساخته است. ثبات شیمیایی منحصر به فرد، خصوصیات مکانیکی عالی، زیبایی رنگ و استفاده همزمان از تکنولوژی
CAD/CAM[1] در آنها موجب شده است که زیرکونیا به عنوان یک ماده کور انتخابی در درمان‌های متعدد پروتزی مورد استفاده قرار بگیرد.(2) با افزودن 50% وزنی زیرکونیا به گلاس پرسلن، افزایشی به میزان 80%-20% در استحکام خمشی و مقاومت شکستگی در مقایسه با پرسلن تنها گزارش شده است.(3) مطالعات متعددی نشان داده‌اند که زیرکونیا از سایر سرامیک‌های دندانی محکم‌تر می‌باشد.(5و4) همچنین، بریج‌های زیرکونیایی ماندگاری بیشتری در مقایسه با سایر سرامیک‌های دندانی نشان داده‌اند.(6) با این حال، استحکام باند زیرکونیا به ونیر در رستورشین‌های تمام سرامیکی به عنوان یکی از نقاط ضعف آن مطرح بوده و عواملی چون نحوه آماده‌سازی سطح فریم‌ورک، نوع ونیر سرامیکی مورد استفاده و روش استفاده از ونیر همگی در این استحکام موثر هستند. برای دستیابی به مزایای متعدد مواد کور در پروتزهای دندانی، استحکام باند بین کور و ونیر باید به میزان کافی بوده تا بتوانند استرس‌های فانکشنال را از ونیرهای زیبایی به فریم‌‌ورک‌ زیرین انتقال دهند.(7) علاوه بر این، مشخص گردیده که استحکام باند ونیر به زیرکونیا به نوع ماده ونیر مورد استفاده و هماهنگی آن با کور زیرین نیز بستگی دارد.(8) امروزه انواع مختلف سیستم‏های زیرکونیایی در بازار دندانپزشکی وجود دارد و علیرغم شباهت ساختار شیمیایی آنها، تفاوت‏هایی همچون اختلاف در روش‌های ساخت، مراحل Milling و دمای Sintering در بین آنها وجود دارد. یکی دیگر از این اختلافات تفاوت در نحوه رنگ‏آمیزی این کورهای سفید زیرکونیایی است.(10و9) تکنیک‌های مختلفی نظیر افزودن پیگمان‌های فلزی به پودر زیرکونیای اولیه در قبل یا بعد از فشردن بلوک‌های Milling، غوطه‌ور ساختن فریم‌ورک‌های Milled در عوامل رنگی محلول یا استفاده از مواد لاینر مختلف در فریم‌ورک‌های سفید Sinter شده برای رنگ‌آمیزی فریم‌ورک‌های زیرکونیایی مد نظر بوده است.(11و7) تردیدی نیست که روش‌های مختلف رنگ‌آمیزی کور که در سیستم‌های مختلف به کار گرفته شده‌اند، همگی می‌توانند در خصوصیات و عملکرد زیرکونیا موثر باشند.(12) این تغییر خصوصیت‌ها می‌تواند ناشی از اجزاء رنگی اضافه شده به زیرکونیا از جمله CeO2، Fe2O3 و Bi2O3 باشد. همچنین، دیده شده است که استفاده از عوامل لاینر اثرات آشکاری در بهبود استحکام باند زیرکونیا به ونیر مخصوصاً در سرامیک‌های Press-on داشته است.(8) بر این اساس هدف این مطالعه بررسی تاثیر کاربرد دو نوع پرسلن ونیر و استفاده از لاینر بر استحکام باند ریزکششی یک نوع سرامیک CAD-CAM است.

مواد و روش‏ها

در این تحقیق تجربی از یک ماده کور زیرکونیای CAD/CAM تجاریCercon (Zirconia based ceramic, Degussa, Hanau, Germany) تعداد 12 عدد دیسک زیرکونیای سفید به گونه‏ای آماده شد که پس از Sintering ابعادی برابر mm5/3×4/19 داشته باشند. نیمی از نمونه‏های دیسکی شکل توسط یک وسیله شیشه‏ای با سر گرد با لاینر توصیه شده توسط کارخانه (Degussa, Hanau, Germany) به رنگ A2 به ضخامت 25/0 میلیمتر پوشش داده شدند. فرآیند Sintering بعد از رنگ‌آمیزی انجام شد و دیسک‌ها به مدت سه ساعت به دمای 1500 درجه سانتی‌گراد رسانده شده و دو ساعت در این دما نگه داشته شدند. تمامی دیسک‌ها طبق دستور کارخانه سازنده بعد از آماده‌سازی، تحت فرآیند Air-abrasion و Steam cleaningقرار گرفتند. به این ترتیب دیسک‌ها در 2 گروه 6 تایی از نمونه‌های سرامیکی Cercon لاینر زده (رنگی،C) و بدون لاینر (سفید،W) قرار گرفتند. سپس در هر گروه سه دیسک توسط پرسلن ونیریZirkonzahn ICE (Zirkonzhan ICE Zirkon, Zirkonzhan GmbH, Italy) و سه دیسک با پرسلن Ceram Kiss (Degudent, GmbH, Hanau-wolfgang-Germany) با ضخامت 5/3 میلیمتر پوشش داده شدند. برای این منظور دیسک‌ها درون یک مولد قرار گرفته و Slurry ceramic از سرامیک‌های Zirkonzahn ICE (Z) و (C)Ceram Kiss در آن متراکم گردید و پرسلن گذاری در دو مرحله، در مرحله اول 5/1 میلیمتر و در مرحله دوم 2 میلیمتر با در نظر گرفتن انقباض آنها پخت شد. برای پخت هر نوع پرسلن ونیر از دستور کارخانه سازنده آن درون کوره پخت پرسلن (Austromat .3007, Dekema deutal-keramico fen GmbH Co, Germany) استفاده گردید. نمونه‌ها پس از انجام فرآیند Firing در درون پلی استر شفاف مدفون شدند و بعد از ثابت کردن نمونه‏ها درون دستگاه برشMecatom C (Presi, France)، 120 میکرو بار با ابعاد mm7×1×1 در 4 گروه 30 تایی تهیه شد (CW، CC، ZW،CW). میکروبارها با استفاده از دستگاه استریومیکروسکوپ (SZ Olympus, Tokyo, Japan) با بزرگنمایی 25 برابر بررسی شدند تا در صورت وجود هر گونه نقص از تحقیق خارج گردند. پس از شستشو با اولتراسونیک، میکروبارهای تهیه شده در گروه‌های مختلف با چسب سیانوآکریلات به دستگاه آزمون استحکام باند ریزکششی (Instron 6022, Instron Limited, High Wycombe, UK) به گونه‏ای متصل شدند که خط اتصال کور-ونیر در وسط قرار بگیرد. سپس نیرو با سرعت نوک تیغه برابر mm/min1 بر محل اتصال اعمال گردید و حداکثر نیروی لازم برای شکست باند بین ماده کور و ونیر سرامیکی ثبت شد (تصویر 1).

علاوه بر این، 5 نمونه از هر گروه به صورت تصادفی انتخاب و تحت میکروسکوپ الکترونی (XL 20, Philips, Eindhoven, Netherlands) بررسی شدند تا نحوه شکست در آنها (در کور، ونیر، و حدفاصل کور-ونیر) تعیین گردد (تصویر 2). در نهایت برای آنالیز آماری داده‏ها از تست One-way ANOVA و تست‏های Post-hoc استفاده شد.

 

 

 

تصویر 1 : دستگاه استحکام ریزکششی به همراه میکروبار بعد از اعمال نیرو به میکروبار و ایجاد شکست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                     A                                           B

 

تصویر 2 : میکروسکوپ الکترونی برای بررسی سطح شکست نمونه‌ها (A سطح ونیر با بزرگنمایی 1000، B شکست ادهزیو با بزرگنمایی 300)

 

 

یافته‏ها

اطلاعات توصیفی داده‏ها در جدول 1 ارائه شده است. ابتدا آنالیز واریانس دو عاملی انجام گردید که در آن نوع لاینر و نوع پرسلن پوشاننده عوامل تحت بررسی بودند. نتایج نشان داد که این دو عامل اثر متقابلی براستحکام باند ریزکششی داشت. لذا از آنالیز One-way ANOVA برای مقایسه چهار گروه استفاده شد، که نشان داد بین گروه‏ها اختلاف معنی داری وجود دارد (001/0P<). نتایج آزمون Tukey HSD نشان می‏داد که تنها بین گروه‏هایی که از پرسلن Zirkonzahn استفاده شده بود (ZC و ZW)، اختلاف معنی‏دار وجود نداشت (جدول 2) و در مقایسه دو به دوی گروه‏های دیگر (CC>CW)، (ZW<CW) (CC>ZC) اختلاف معنی‏دار وجود داشت (جدول 2). ارزیابی نحوه شکست نمونه‏ها تحت میکروسکوپ الکترونی نشان داد کلیه شکست‏های ایجاد شده در هر چهار گروه در حدفاصل ونیر-کور و یا در ونیر رخ داد که به دلیل حجم نمونه کم تحت آنالیز آماری قرار نگرفت.

 

 

جدول 1 : میانگین و انحراف معیار استحکام باند ریزکششی

(مگا پاسکال) گروه‏های مختلف بر حسب نوع ونیر و لاینر

گروه

میانگین

انحراف معیار

حداقل

حداکثر

CW

61/26

08/6

60/18

90/41

CC

94/34

86/8

00/20

20/55

ZW

47/16

83/2

70/10

60/20

ZC

02/20

32/3

30/12

30/25

CW: Ceramkiss-White, CC: Ceramkiss-Colored,

ZW: Zirkonzahn -White, ZC: Zirkonzahn-Colored

 

 

جدول 2 : نتایج آزمون توکی برای مقایسه دوبه دوی گروه‏‏ها

دو گروه مورد مقایسه

اختلاف میانگین

P-value

CC - CW

32/8

001/0>

ZW - CW

14/10

001/0>

CC - ZC

91/14

001/0>

CC - ZW

46/18

001/0>

CW - ZC

59/6

001/0>

ZC - ZW

55/3

08/0

CW: Ceramkiss-White, CC: Ceramkiss-Colored,

ZW: Zirkonzahn -White, ZC: Zirkonzahn-Colored

 

 

 

 

 

بحث

استفاده از آزمون استحکام باند ریزکششی مزایای زیادی دارد از جمله آن که به دلیل اندازه کوچک میکروبارها و عمودی بودن نیرو در این آزمون، با کاهش احتمال اتصال ترک‌های ساختاری آنها، یک تخمین دقیق‌تری از میزان استحکام باند کور به ونیر به دست آمده و احتمال پراکندگی داده‌ها نیز کاهش می‌یابد.(13) استفاده از آزمون استحکام باند ریزکششی در مواد سرامیکی دندانی مستلزم دقت زیاد در نحوه ساخت نمونه‌ها و استانداردسازی روش‌های لابراتواری است تا از ایجاد ضایعات ساختاری از جمله حباب در لایه ونیری جلوگیری شود، امری که به هر حال بروز آن اجتناب‏ناپذیر است. در مطالعه حاضر، در بیشتر نمونه‏ها حباب‏های ساختاری در ونیر دیده شد که می‏تواند انحراف معیار مطالعه را در نتایج توجیه نماید.

خرد شدن و لایه لایه شدن رستوریشن‌های زیرکونیایی ونیر شده در هنگام اعمال بارهای مختلف همواره محتمل می‌باشد، بنابراین نقش عوامل تاثیرگذار در باند ونیر و کور باید مورد بررسی قرار گیرد.(14و4و1) نتایج تحقیق حاضر نشان داد استحکام باند ریزکششی سرامیک Cercon بیشتر از آنکه تحت تاثیر کاربرد لاینر باشد به نوع پرسلن پوشاننده بستگی دارد؛ به گونه‏ای که استفاده از پرسلن Ceram Kiss استحکام باند بالاتری، چه با کاربرد لاینر و چه بدون لاینر، نسبت به Zirkonzahn ICE ایجاد کرد. این امر به لزوم سازگاری پرسلن پوشاننده با سرامیک کور تاکید می‏کند. این نتایج با یافته‏های مطالعه Aboushelib و همکاران هماهنگی ندارد چراکه آنها نشان دادند استحکام باند ونیر زیرکونیایی تحت تأثیر نوع سرامیک لایه‌ای مورد استفاده (CeramKiss یا Noble Rondo) نبوده است.(15) در مطالعه‏ای دیگر از این محقق گزارش شد که کاربرد مواد لاینر به صورت معنی‌داری میزان استحکام باند و نحوه شکست نمونه‌ها را تحت تأثیر قرار داده و نتایج آن نیز به نوع ماده لاینر به کار رفته بستگی داشت.(8) در مطالعه حاضر نیز دیده شد که در صورت کاربرد Ceram Kiss به عنوان پرسلن ونیری، استفاده از لاینر، استحکام باند را افزایش داد. به عبارت دیگر، استحکام باند زیرکونیای رنگی Cercon در مقایسه با زیرکونیای سفید به صورت آشکاری بیشتر برآورد گردید.

از طرف دیگر گزارش شده است که استفاده از لاینر در سطوح زیرکونیایی صاف قبل از فشردن سرامیک ونیری، منجر به کاهش استحکام باند کور-ونیر و افزایش فراوانی شکست‌های روی داده در حد فاصل ترمیم‌ها می‏شود.(8) در تحقیق حاضر، کاربرد لاینر بعد از سایش سطوح با ذرات آلومینیوم اکساید صورت گرفته و این امر می‏تواند تفاوت در نتیجه را توجیه نماید. از جمله ملزومات دیگر لایه ونیر هماهنگی (TEC)
Thermal Expansion Coefficient کور و ونیر است. مطالعات نشان داده است که در صورت وجود اختلاف زیاد TEC این دو لایه، استرس‏های ناخواسته‏ای در یک‏چهارم تماس رخ می‏دهد. وقتی TEC لایه پرسلن بالاتر از ماده کور باشد، جدا شدن ونیر از روی کور رخ می‏دهد، اگرچه میزانی از عدم هماهنگی بین TEC این دو لایه لازم است.(16) در مطالعه حاضر این ضریب برای Ceram Kiss و Zirkonzahn ICE به ترتیب برابر 2/9 و 6/9 بود که اگرچه مقدار مربوط به Zirkonzahn به TEC کور زیرکونیایی (5/10) نزدیک‏تر بود ولی شاید نتایج بهتر باند با Ceram Kiss به عدم هماهنگی مطلوب تر آن با زیرکونیا و یا استحکام بالاتر آن بازگردد.

در تحقیق حاضر در نحوه شکست نمونه‌ها در هر یک از گروه‌های 4 گانه از هر دو نوع کوهزیو و ادهزیو در سرامیک‌ها گزارش شد. این نوع شکست‏ها (بدون شکست در لایه کور) با نتایج تحقیقات دیگر نیز قابل مقایسه می‌باشد که در آنها شکست‌ها ناشی از ایجاد ترک در حدفاصل کور-ونیر و نیز در ونیر گزارش شده‏اند.(18و17و8) این پدیده از دو جهت قابل تفسیر است. اول اینکه شکست ناشی از بروز ترک می‌تواند عملکرد عالی Y-TZP و مقاومت مناسب آن در برابر پخش ترک‌ها را نشان دهد. دوم اینکه، شکست ناشی از ایجاد ترک می‌تواند از استحکام باند ضعیف کور زیرکونیایی به سرامیک ونیری ناشی شود.(19) با این حال، باید دقت نمود مکانیسم واقعی و دقیق شکست‌های باند کور-ونیر هنوز به طور قطعی مشخص نشده و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

نتیجه گیری

نتایج تحقیق حاضر، در مجموع برآوردی از میزان استحکام باند ریزکششی کور زیرکونیایی Cercon بود که نشان داد که نوع ونیر سرامیکی اثرات معنی‌داری در میزان استحکام باند کور-ونیر داشته‌است. همچنین استفاده از لاینر برای ماده زیرکونیایی Cercon می‏تواند در افزایش استحکام باند این سرامیک موثر باشد.

تشکر و قدردانی

این مقاله حاصل بخشی از طرح تحقیقاتی تحت عنوان مقایسه استحکام باند ریزکششی ونیر سرامیکی به دو نوع کور زیرکونیایی MAD/MAM) و (CAD/CAM مصوب دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران در سال 1387 به کد 88-01-69-8439 می‏باشد که با حمایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران اجرا شده است.


 
  1. Sundh A, Molin M, Sjogren G. Fracture resistance of yttrium oxide partially-stabilized zirconia all-ceramic bridges after veneering and mechanical fatigue testing. Dent Mater 2005; 21(5): 476-82.
  2. Ardlin BI. Transformation-toughened zirconia for dental inlays, crowns and bridges: Chemical stability and effect of low-temperature aging on flexural strength and surface structure. Dent Mater 2002; 18(8): 590-5.
  3. Kon M, Ishikawa K, Kuwayam N. Effects of zirconia addition on fracture toughness and bending strength of dental porcelains. Dent Mater 1990; 9(2): 181-92.
  4. Tinschert J, Natt G, Mautsch W, Augthum M, Spiekermann H. Fracture resistance of lithium disilicate-, alumina- and zirconia-based three-unit fixed partial dentures: A laboratory study. Int J Prosthodont 2001; 14(3): 231-8.
  5. Kosma T, Oblak C, Jevnikar P, Funduk N, Marion L. The effect of surface grinding and sandblasting on flexural strength and reliability of Y-TZP zirconia ceramic. Dent Mater 1999; 15(6): 426-33.
  6. Fischer H, Weber M, Marx R. Lifetime prediction of all-ceramic bridges by computational methods. J Dent Res 2003; 82(3): 238-42.
  7. Aboushelib MN, Kleverlaan CJ, Feilzer AJ. Microtensile bond strength of different components of core veneered all-ceramic restorations. Dent Mater 2005; 21(10): 984-91.
  8. Aboushelib MN, Kleverlaan CJ, Feilzer AJ. Microtensile bond strength of different components of core veneered all-ceramic restorations. Part II: Zirconia veneering ceramics. Dent Mater 2006; 22(9): 857-63.
  9. Guazzato M, Albakry M, Ringer SP, Swain MV. Strength, fracture toughness and microstructure of a selection of all-ceramic materials. Part II. Zirconia-based dental ceramics. Dent Mater 2004; 20(5): 449-56.
  10. Bocanegra-Bernal MH, Diaz de la Torre S. Review: Phase transitions in zirconium dioxide and related materials for high performance engineering ceramics. J Mater Sci 2002; 37: 4947-71.
  11. Heffernan MJ, Aquilino SA, Diaz-Arnold AM, Haselton DR, Stanford CM, Vargas MA. Relative translucency of six all-ceramic systems. Part II: Core and veneer materials. J Prosthet Dent 2002; 88(1): 10-5.
  12. Milleding P, Karlsson S, Nyborg L. On the surface elemental composition of non-corroded and corroded dental ceramic materials in vitro. J Mater Sci Mater Med 2003; 14(6): 557-66.
  13. Dundar M, Ozcan M, Gokce B, Comlekogln E, Leite F, Valandro LF. Comparison of two bond strength testing methodologies for bilayered all-ceramics. Dent Mater 2007; 23(5): 630-6.
  14. Vult von Steyern P, Carlson P, Nilner K. All-ceramic fixed partial dentures designed according to the DC-Zirkon technique. A 2-year clinical study. J Oral Rehabil 2005; 32(3): 180-7.
  15. Aboushelib MN, Kleverlaan CJ, Feilzer AJ. Microtensile bond strength of different components of core veneered all-ceramic restorations. Part 3: double veneer technique. J Prosthodont 2008; 17(1): 9-13.
  16. Fischer J, Stawarzcyk B, Trottmann A, Hämmerle CH. Impact of thermal misfit on shear strength of veneering ceramic/zirconia composites. Dent Mater 2009; 25(4): 419-23.
  17. Kim B, Zhang Y, Pines M, Thompson VP. Fracture of porcelain-veneered structures in fatigue. J Dent Res 2007; 86(2): 142-6.
  18. Studart AR, Filser F, Kocher P, Luthy H, Gauckler LI. Mechanical and fracture behavior of veneer-framework composites for all-ceramic dental bridges. Dent Mater 2007; 23(1): 115-23.
  19. White SN, Miklus VG, McLaren EA, Lang LA, Caputo AA. Flexural strength of a layered zirconia and porcelain dental all-ceramic system. J Prosthet Dent 2005; 94(2): 125-31.