بررسی اثر رنگ‏ آمیزی بر استحکام خمشی سرامیک زیرکونیایی Zirkonzahn

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشیار گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

2 دانشیار گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

3 دندانپزشک عمومی، عضو مرکز تحقیقات جراحی‏‏های جمجمه، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

4 دستیار تخصصی گروه دندانپزشکی کودکان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

مقدمه: زیرکونیای خالص علی‏رغم استحکام بالا، به دلیل سفیدی رنگ مشکلاتی در تأمین زیبایی مورد نیاز بیماران دارد. احتمال داده می‌شود افزودن مواد رنگی به زیرکونیا بر خصوصیات مکانیکی و میزان استحکام شکست آن تأثیرگذار باشد. ‌تحقیق حاضر با هدف مقایسه میزان استحکام خمشی سرامیک‌ Zirkonzahn به دنبال استفاده از رنگ‌‏های A3، B3 وD3 با حالت بدون رنگ‌آمیزی انجام شد.
مواد و روش‌ها: دیسک‌‏های سرامیکی Zirkonzahn به ابعاد mm15×1 طبق اصول استاندارد تهیه و به صورت تصادفی با استفاده از نمونه رنگ‌‏های A3، B3 و D3 رنگ‌آمیزی شدند (10 عدد در هر گروه). 10 نمونه نیز به عنوان گروه کنترل، بدون رنگ‌ باقی ماندند. میزان استحکام شکست نمونه‌‏‏‏های با روش استحکام خمشی Biaxial و تست Piston on 3 balls محاسبه شد و برای تعیین عناصر موجود در نمونه‌‏‏‏های از آزمون EDX (Energy Dispersive X Ray) استفاده شد. داده‌‏های استحکام خمشی با آنالیز واریانس یک‌طرفه ارزیابی شدند.
یافته‌ها: استحکام خمشی نمونه‌‏های بدون رنگ‌آمیزی 2/300±6/1449 مگاپاسکال، نمونه‌‏های A3، 4/168±7/1660 مگاپاسکال، B3، 1/282±2/1624 مگاپاسکال و D3، 9/255±3/1496 مگاپاسکال برآورد گردید. هیچ تفاوت آماری معنی‌داری برحسب میزان استحکام خمشی در گروه‌‏های مختلف دیده نشد.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد استحکام خمشی سرامیک Zirkonzahn تحت تأثیر عامل رنگ‌آمیزی یا نوع رنگ به کار رفته در آن نبوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Shading on Flexural Strength of Zirkonzahn; Zirconia-Based Ceramics

نویسندگان [English]

  • Marzieh Alikhasi 1
  • Habib Hajmiragha 2
  • Armita Arvin 3
  • Razieh Khanmohammadi 4
1 Dental Research Center, Assistant Professor, Dept of Prosthodontics, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Dept of Prosthodontics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Dentist, Craniomaxillofacial Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 Postgraduate Student, Dept of Pediatric Dentistry, School of Dentistry, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Introduction: Despite high strength of pure Zirconia, it is too white to achieve all esthetic treatment needs in some patients. It seems that adding color agent affects the mechanical properties of Zirconia and its fracture strength. The objective of the current study was to compare the fracture strength of Zirkonzahn ceramics using colors A3, B3, D3 and the one without coloring.
Materials & Methods: In the current study, disc-shaped Zirkonzahn specimens were fabricated using standard principles with the dimensions of 1×15 mm and randomly colored using A3, B3 and D3 shades (10 specimens for each group). Furthermore, 10 uncolored specimens were also considered as control group. The fracture strength of the specimens was measured using biaxial flexural strength method and piston-on-3-balls test. The elements in the specimens were determined by EDX (Energy Dispersive XRay) examinations. The data relevant to flexural strength were subjected to one-way ANOVA test.
Results: Flexural strength of uncolored Zirkonzahn specimens was 1449.61 MPa. These values were found to be 1660.72MPa, 1624.28 MPa and 1496.38 MPa in the specimens colored by A3, B3 and D3 shades respectively. No significant differences were found among different groups regarding the mean of fracture strength.
Conclusion: It seems that flexural strength of Zirkonzahn was not influenced by coloring factor or the kind of colors used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flexural strength
  • Zirconia
  • color shade

مقدمه

در موقعیت‌‏های کلینیکی نیازمند زیبایی، رستوریشن‌‏های تمام سرامیکی به عنوان یک انتخاب مناسب مطرح‏‌اند. معرفی پلی‌کریستال‌‏های زیرکونیایی چهاروجهی (TZP) به عنوان کور، محدودیت‌‏های کاربرد مواد تمام سرامیکی را از بین برده و استفاده از آن‏‏‏ها را در بازسازی‌‏های چندواحدی با موفقیت بیشتر ممکن ساخته است. علیرغم زیبایی بیشتر فریم‌ورک‌‏های زیرکونیایی در مقایسه با فریم‌ورک‌‏های فلزی، زیرکونیا در عمل سفید و اپک می‌باشد. به همین دلیل، فریم‌ورک‌‏های زیرکونیایی رنگی مختلفی ابداع و برای دستیابی به خواص رنگی بهتر و طبیعی‌تر در بریج‏‏‏های و کراون‌‏‏‏های مورد استفاده قرار گرفته‌اند.(1) تکنیک‌هایی نظیر افزودن پیگمان‌ فلزی به پودر زیرکونیا قبل یا بعد از فشردن بلوک‌‏های Milling، غوطه‌ور ساختن فریم‌ورک‌‏های Milled در عوامل رنگی محلول یا استفاده از مواد لاینر مختلف در فریم‌ورک‌‏های Sinter شده برای رنگ‌آمیزی مدنظر بوده است.(2) مزایای کاربرد فریم‌ورک‌‏های زیرکونیایی رنگی، کاهش ضخامت ونیر به کار رفته برای پوشش رنگ سفید فریم‌ورک یا عدم نیاز به ماده لاینر پوششی می‌باشد.(3) توانایی کنترل رنگ در کور، می‏تواند نیاز به ونیر بخش لینگوالی و جینجیوالی کانکتور‏‏‏های را در مواردی که فضای بین اکلوزالی محدود است حذف کند، به علاوه بخش پالاتالی کراون‏‏های قدامی بریج‏‏‏ها می‏تواند منحصراً از کور ساخته شود که در بیمارانی که اوربایت افزایش یافته و کمبود فضا برای ونیردر سمت لینگوال دارند، مناسب است.(4) به نظر می‏رسد روش‌‏های مختلف رنگ‌آمیزی کور می‏تواند در خصوصیات و عملکرد زیرکونیا موثر باشد.

خصوصیات مکانیکی مواد نظیر استحکام آنها، اولین پارامتر در اندازه‌‌گیری توانایی‌‏‏‏های و محدودیت‌‏های بالینی ترمیم‌‏های دندانی نظیر مواد سرامیکی می‌باشند.(5) در مقایسه با فلزات که در برابر تنش‏های بالا تغییر شکل می‌دهند، سرامیک‌‏‏‏های در پاسخ به تنش دچار شکست می‏گردند. بنابراین ترک‌‏‏‏های ممکـن است در مواد سرامیکی حتی در تنش‏های پایین نیز گسترش یابند. به عنوان یک یافته، استحکام کششی (Tensile Strength) در سرامیک‏‏‏‏های و شیشه­‏‏‏ها، از استحکام فشاری (Compressive strength) کمتر است.(6) مطالعات محدودی در مورد تأثیر رنگ‌آمیزی روی خصوصیات زیرکونیا وجود دارد. در مطالعه Ardlin استحکام خمشی نمونه‏‏های White-shaded کمتر از Yellow-shaded بود.(1) تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر رنگ‏آمیزی برروی استحکام خمشی سرامیک با بیس زیرکونیای Zirkonzahn در مقایسه با نمونه‌‏های بدون رنگ‌آمیزی صورت گرفت.

مواد و روش‏ها

بلوک‌‏های (Italy، Zirkonzahn، ICE Zirkon) Zirkonzahn در مرحله Green stage با استفاده از دستگاه Copy milling system برش خورده و40 دیسک با ابعاد mm15×1 تهیه شد. به گونه‏ای که در یک سمت دستگاه دیسک کامپوزیتی (با ابعاد مورد نظر) قرار داده شد و در سمت دیگر بلوک زیرکونیا مطابق با مدل کامپوزیتی تراش خورد. نمونه‏‏‏‏ها، به صورت تصادفی به 4 گروه 10 تایی تقسیم شدند. سه گروه از دیسک‌‏‏‏ها با استفاده از مایع رنگی Zirkonzahn با رنگ‏هایA3, B3, D3 رنگ‏آمیزی شدند و گروه کنترل بدون رنگ باقی ماند. دیسک‌‏‏‏های به مدت 3 ثانیه در مایع رنگی غوطه ور شدند و با استفاده از لامپ مادون قرمز به مدت 30 دقیقه خشک شدند. سپس تمام دیسک‌‏‏‏های در کوره Sintering در دمای °c1500 Sinter شدند. در مرحله بعد به منظور پالیش، سرامیک‏‏‏‏ها توسط چسب دو طرفه بر روی بلوک فلزی مانت شدند. یک سطح نمونه با استفاده از Polishing machine تحت جریان آب توسط Silicon carbide paper شماره 800، 1000 و 1200 هر کدام به مدت 5 دقیقه پالیش گردیدند و سپس جهت انجام تست‏‏های مکانیکی در محیط خشک قرار گرفتند.(7)

برای انجام تست‌‏های مکانیکی ضخامت دیسک سرامیکی به وسیله کولیس دیجیتال (Mitutoyo, CD-15B, England) در 4 نقطه و قطر آن توسط میکرومتر دیجیتالی با دقت 001/0 (Mitutoyo, Andover, England) در 3 نقطه اندازه گیری و میانگین آن‏‏‏‏های محاسبه شد. جهت اندازه‏گیری Biaxial flexural strength از تست Piston on 3 balls استفاده شد. دستگاه مورد استفاده Universal Testing Machine (Zwick, Germany) بود که در آن به کمک پیستونی به قطر mm 1 نیرویی با سرعت mm⁄min1 به مرکز دیسک‏‏‏‏ها وارد می‏شد. دیسک‏‏‏‏ها بر روی صفحه‏ای شامل سه توپچه قرار گرفتند. جهت تهیه صفحه از دایره‏ای فلزی به قطر mm 8/10 استفاده شد و گوی‏‏‏‏هایی با قطر mm2/3 و فاصله mm10 از یکدیگر بر روی آن قرار گرفتند (تصویر 1). سپس پیستون و صفحه به دستگاه متصل شدند و سطح غیرپالیش نمونه در معرض نیروی پیستون قرار گرفت تا زمانی که بشکند.(8) نتایج به دست آمده توسط نرم‌افزار Pc (Nexygen, Lolyd Instrumat) به ثبت رسید. به کمک این نرم‏افزار، میانگین نیرو در حین شکست برای هر گروه تعیین شد. با استفاده از فرمول استحکام شکست، مقادیر استحکام شکسـت نمونه‌‏‏‏های تعیین گردید.

 

 

 

تصویر 1 : تست  Piston on three balls در دستگاه Universal testing machine.  دیسک بر روی صفحه فلزی به قطر mm8/10 شامل سه Ball با قطرmm 2/3 و فاصلهmm 10 از یکدیگر قرار می‏گیرد و با پیستونی به قطر mm  1 نیرویی با سرعتmm⁄min 1 به مرکز دیسک وارد می‏شود، نشان می‏دهد.

 

 

فرمول بر اساس استاندارد ایزو 6872 محاسبه شد که به قرار زیر است:(8)

 S= -0/2387 P(X-Y)/d2

S ماکزیمم استحکام خمشی بر حسب مگاپاسکال (MPa) است، P نیروی اعمال شده در لحظه شکست بر حسب نیوتن (N) است. d ضخامت نمونه بر حسب mm در ناحیه شکست است.

Y و  X بر اساس فرمول زیر محاسبه می‏شود:

در این فرمول، ν ضریب Poisson بود که این نسبت برای سرامیک‏‏های زیر کونیا، 32/0 محاسبه شده است.(9)

همچنین A شعاع Support circle، B شعاع نوک پیستون و C شعاع نمونه بود.

به منظور بررسی ترکیب عناصر موجود در رنگ مورد استفاده برای رنگ‏آمیزی سرامیک، نمونه‏‏‏‏های پس از شکست تحت آنالیز EDX (Energy Dispersive X Ray) قرار گرفتند.5 نمونه از هر گروه به صورت تصادفی ارزیابی شدند. ابتدا نمونه‏‏‏‏ها توسط دستگاه اولتراسونیک تمیز شدند و سپس توسط دستگاه (Quorum, SC7620, Sussex, UK) Sputter coater پوششی از طلا و پالادیوم جهت رسانا کردن نمونه‏‏‏‏های بر روی آن‏‏‏های قرار گرفت. نمونه‏‏‏‏های توسط دستگاه (Thermo Noran, USA) EDX به منظور تعیین عناصر موجود مورد آنالیز قرار گرفتند. درصد وزنی و درصد اتمی هر عنصر موجود در نمونه، توسط نرم‏افزار محاسبه شد.

برای تحلیل داده‌‏‏‏ها از نرم‌افزار آماری SPSS با ویرایش 16 استفاده شد. برای این منظور، مقادیر میانگین و انحراف معیار میزان استحکام شکست نمونه‌‏های سرامیکی در گروه‌‏های مختلف تعیین و گزارش شدند. چگونگی تبعیت داده‌‏‏‏های از توزیع نرمال با استفاده از آزمون Kolmogorov-Smirnov و فرض تساوی واریانس گروه‌‏‏‏ها (هموژن بودن آنها) نیز با استفاده از آزمون Levene ارزیابی شد. همچنین، میزان استحکام شکست نمونه‌‏‏‏های در گروه‌‏های مختلف با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه (ANOVA) از نظر آماری مورد قضاوت قرار گرفت.

یافته‏ها

بر اساس جدول 1، استحکام خمشی نمونه‌‏های بدون رنگ‌آمیزی برابر MPa 61/1449، نمونه‌‏های با رنگ A3، برابر MPa 72/1660، دیسک‌‏های با رنگ B3 برابر MPa 279/1624 و نمونه‌‏های با رنگ D3 نیز برابر MPa 38/1496 برآورد گردید. بنابراین کمترین استحکام خمشی در نمونه‌‏های کنترل و بیشترین مقادیر استحکام در دیسک‌‏های با رنگ A3 گزارش گردید. نتایج استحکام خمشی Biaxial نمونه‌‏‏‏های در گروه‌‏های مختلف با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه تفاوت آماری معنی‌داری از نظر استحکام خمشی در گروه‌‏های مختلف نشان نداد (22/0=P)، (جدول 1).

نتایج ارزیابی‌‏های EDX نشان داد یون غالب در نمونه‌‏های سرامیکی همان زیرکونیم، ماده به کار رفته در ساختار آن‏‏‏ها بوده است. آنالیز الگوی آزمایشات EDX نشان داد که گروه‏‏‏ها در سه عنصر اربیوم (Er)، هافنیوم (Hf) و بیسموت (Bi) با یکدیگر اختلاف اندکی داشتند. بالاترین مقدار Bi مربوط به گروه A3 و کمترین مقدار آن مربوط به گروه بدون رنگ بود. همچنین عناصر Er و Hf در گروه A3 کمترین میزان و در گروه بدون رنگ بالاترین مقدار را داشت. بالاترین مقدار اکسیژن (O) مربوط به گروه A3 و کمترین مقدار آن مربوط به گروه بدون رنگ بود. اما از نظر آماری اختلاف معنی‏دار نبود (جدول 2).

 

جدول 1 : شاخص‌‏های پراکندگی و مرکزی استحکام خمشی Biaxial نمونه‌‏‏‏ها در گروه‌‏های مختلف رنگ‌آمیزی بر حسب پاسکال

گروه

تعداد

میانگین

انحراف معیار

حداقل

حداکثر

بدون رنگ‌آمیزی

10

6/1449

2/300

3/1037

2/2018

رنگ A3

10

7/1660

4/168

1/1424

5/1907

رنگ B3

10

2/1624

1/282

4/1100

7/1920

رنگ D3

10

3/1496

9/255

7/1103

7/1803

 

 

جدول 2 : میانگین و انحراف معیار درصد وزنی (Wt) عناصر در گروه‏های مختلف

O

Er

Hf

Bi

 

 

145/11

820/0

490/1

480/2

میانگین

بدون رنگ‌آمیزی

091/0

452/0

145/1

268/0

انحراف معیار

880/12

000/0

410/0

820/2

میانگین

رنگ A3

919/0

000/0

579/0

084/0

انحراف معیار

330/12

375/0

965/0

830/2

میانگین

رنگ B3

202/1

021/0

360/0

155/0

انحراف معیار

460/12

725/0

945/0

640/2

میانگین

رنگ D3

343/1

063/0

336/1

014/0

انحراف معیار

198/0

108/0

809/0

149/0

 

P value


 بحث

تحقیق حاضر با هدف تعیین اثر رنگ‌آمیزی روی استحکام خمشی Biaxial دیسک‌‏های سرامیکی Zirkonzahn انجام شد. علت استفاده از رنگ‌‏های A3، B3 و D3 کاربرد کلینیکی زیاد آن‏‏‏ها بود. به علاوه این رنگ‌‏‏‏ها میزان اشباعیت رنگ نسبتاً بالایی دارند که به نظر می‌رسید اثرات آن بر میزان استحکام خمشی بیشتر باشد.

برای اندازه‏گیری استحکام خمشی نمونه‏‏‏‏های از تست Biaxial flexural strength استفاده شد، زیرا در این تست، نیرو به مرکز دیسک وارد می‏شود و نقایص لبه‏‏‏‏ها که ممکن است موجب شکست زودهنگام شود، کمتر تاثیرگذاراست. به علاوه آماده‏سازی نمونه‏‏‏‏ها نسبت به تست 3-point و 4-pointآسان‏تر است.(10)

در مطالعه حاضر تمامی نمونه‌‏‏‏ها بعد از رنگ‌آمیزی، به منظور کاهش میزان ضایعات سطحی تحت پالیش قرار گرفتند. شاید یکی از دلایل استحکام خمشی بالای نمونه‌‏‏‏ها با این موضوع مرتبط باشد. زیرا در تحقیقی که توسط Fisher در بررسی اثرات خشونت سطحی بر استحکام خمشی 4 سیستم سرامیکی انجام شد، مشخص گردید در تمامی سیستم‌‏‏‏ها هرچه سطح نمونه خشن‌تر بوده است، استحکام خمشی نیز کمتر بوده است.(11)

نـتایج ارزیـابی‌‏های EDX نـشان داد بـالاترین مـقدار بیسموت (Bi) مربوط به گروه A3 وکمترین مقدار آن مربوط به گروه بدون رنگ بود که این میزان با مقادیراستحکام هماهنگ است. Bi به عنوان کمک در ثبات و Sintering زیرکونیای چهاروجهی عمل می‌نماید.(13و12) پس می‏توان علت احتمالی بیشترین استحکام شکست A3 را به این عنصر نسبت داد. همچنین درتحقیق حاضر، عناصر Er و  Hfدر گروه A3 کمترین میزان و در گروه بدون رنگ بالاترین مقدار را داشت که نقش احتمالی این عناصر را در کاهش استحکام شکست نشان می دهد. افزودن اکسید‏های فلزی در Y-TZP این توانایی بالقوه را دارد که سبب تغییرات کریستالی و ریزساختاری در آن شود که می‏تواند خواص مکانیکی آن را تحت تاثیر قرار دهد. احتمالاً تغلیظ زیرکونیا با اکسید‏های فلزی می‏تواند سایز ذرات را تغییر دهد و سبب کاهش ثبات زیرکوینا و تمایل آن به تشکیل فاز مونوکلینیک شود.

به علاوه نتایج نشان داد که میزان اکسیژن در گروه بدون رنگ از سایر گروه‏‏‏‏های پایین‏تر بوده است. به دلیل آن که عناصر رنگی به صورت اکسید فلزی به مایع رنگی اضافه می‏شوند، میزان کمتر اکسیژن در گروه کنترل قابل توجیه است.

در مطالعه Ardlin(1) مقادیر استحکام خمشی بالاتری در استفاده از نمونه‌‏های زیرکونیایی Yellow-shaded در مقایسه با White-shaded گزارش شد. دلیل این یافته می‌تواند به خاطر وجود ترکیباتی مانند CeO2، Fe2O3، Bi2O3 در نمونه‏‏های رنگی باشد که نتایج این مطالعه با تحقیق حاضر مشابه بوده است. از آنجایی که در مطالعه حاضر این اختلاف معنی‏دار نبود می‏توان بیان کرد که روش تولید نمونه‌‏‏‏های در تحقیق حاضر با تحقیق Ardlin متفاوت بوده است و علاوه بر این، ممکن است مقدار رنگ اضـافه شـده در تـحقیق حـاضر کم بـوده و تـاثیر

معنی‏دار روی استحکام نگذاشته باشد.

در مطالعه Pittayachawan و همکاران(14) که تاثیر رنگ‌آمیزی در سیستم Lava به روش غوطه‌وری، بر میزان استحکام خمشی Biaxial مورد بررسی قرار گرفته بود، مشخص گردید رنگ‌آمیزی تاثیری بر استحکام خمشی ندارد. با این حال، نتایج تحقیق حاضر با یافته‌‏های Hjerppe و همکاران(7) متفاوت می‌باشد. آنان در تحقیق خود نشان دادند فقط دیسک‌‏های رنگ‌آمیزی شده با D4، که در زمان 3 ثانیه رنگ‌آمیزی شده بودند، تفاوت معنی‌داری با گروه کنترل نداشتند و در سایر گروه‌ها، استحکام خمشی به دست آمده کمتر از گروه کنترل بوده است. آن‏‏‏ها استدلال کردند دلیل استحکام بالای این سرامیک‏‏‏‏های وجود مقداری یون Ca در ترکیب آن می‌باشد. در مورد دیسک‌هایی که در زمان 60 ثانیه رنگ‌آمیزی شده بودند، کاهش‌ بیشتری از نظر میزان استحکام شکست دیده شد که دلیل آن را می‌توان به زمان رنگ‌آمیزی نسبت داد که موجب تورم نمونه‌‏‏‏های هنگام غوطه‌وری و در نتیجه موجب کاهش دانسیته و تخلخل بیشتر ماده حین Sintering شده بود.(7) در تحقیق حاضر، هیچ یک از نمونه‌‏های رنگی دچار چنین تغییراتی نشده بودند.

نتایج تحقیق حاضر از این جهت محدودیت دارد که در شرایط بالینی، متغیر‏های مداخله‌گر متعددی نظیر متغیر‏های مرتبط با میزبان وجود دارند که در عملکرد مواد سرامیکی در دهان تأثیرگذار هستند. در نتیجه، به نظر می‌رسد تعمیم‌ یافته‌‏های مطالعات آزمایشگاهی به شرایط بالینی محدودیت‌هایی داشته باشد. پیشنهاد می‏شود میزان استحکام مواد سرامیکی بعد از قرار گرفتن در سیکل‌‏های حرارتی به جهت مطابقت با شرایط کلینیکی تعیین شود و اثر عوامل مختلف نظیر چگونگی آماده‌سازی و مدت زمان آن، نحوه Firing، مدت زمان و زمان Sintering بر میزان استحکام مواد سرامیکی مشخص شود.

نتیجه گیری

نتایج تحقیق حاضر در بررسی میزان استحکام شکست سرامیک Zirkonzahn در رنگ‌آمیزی با استفاده از رنگ‌‏های A3، B3، D3 و بدون رنگ‌آمیزی نشان داد، تفاوت معنی‌داری به دنبال استفاده از نمونه‌ رنگ‌‏های مختلف یا عدم استفاده از رنگ‌ در نمونه‌‏های سرامیکی، از نظر میزان استحکام شکست، وجود ندارد. با این حال، استحکام شکست نمونه‌‏‏‏های به دنبال استفاده از رنگ، به میزان محدودی افزایش یافت.

تشکر و قدردانی

این مقاله حاصل بخشی از طرح تحقیقاتی مصوب دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران در سال 1388 به کد8840-69-04-88 و پایان نامه به شماره 4758 می‏باشد که با حمایت مالی مشترک بین بنیاد ملی نخبگان و معاونت پژوهشی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران اجرا شده است.

  1. Ardlin BI. Transformation-toughened zirconia for dental inlays, crowns and bridges: Chemical stability and effect of low-temperature aging on flexural strength and surface structure. Dent Mater 2002; 18(8): 590-5.
  2. Aboushelib MN, de Jager N, Kleverlaan CJ, Feilzer AJ. Microtensile bond strength of different components of core veneered all-ceramic restorations. Dent Mater 2005; 21(10): 984-91.
  3. Devigus A, Lombardi G. Shading Vita In-ceram YZ substructure: Influence on value and chroma. Part II. Int J Comput Dent 2004; 7(4): 379-88.
  4. Raigrodski AJ. Clinical and laboratory considerations for the use of CAD/CAM Y-TZP based restorations. Pract Proced Aesthet Dent 2003; 15(6): 469-76.
  5. Raigrodski A. Contemporary materials and technologies for all-ceramic fixed partial dentures: A review of the literature. J Prosthet Dent 2004; 92(6): 557-62.
  6. Rosenblum MA, Schulman A. A review of all-ceramic restorations. J Am Dent Assoc1997; 128(3): 297-307.
  7. Hjerppe J, Narhi T, Froberg K, Vallittu PK, Lassila LVJ. Effect of shading the zirconia framework on biaxial strength and surface microhardness. Acta Odontologica Scandinavica 2008; 66(5): 262-7.
  8. Hooshmand T. Effect of surface acid etching on the biaxial flexural strength of two hot pressed glass ceramics. J Prosthet Dent 2008; 17(5): 415-9.
  9. Swain MV. Unstable cracking of veneering porcelain on all-ceramic dental crowns and fixed partial dentures. Acta Biomaterialia 2009; 5(5): 1668-77.
  10. Guazzato M, Albakry M, Ringer SP.Strength, fracture toughness and microstructure of a selection of all-ceramic materials. Part II. Zirconia-based dental ceramics.Dent Mater 2004; 20(5): 449-56.
  11. Fischer H, Weber M, Marx R.Lifetime prediction of all-ceramic bridges by computational method.J Dent Res 2003; 82(3): 238-42.
  12. Keizer K, Burggraaf AJ.The effect of Bi2O3 on the electrical and mechanical properties of ZrO2-Y2O3 ceramics. J Mater Sci 1982; 17(4): 1095-102.
  13. Gulino A, La Delfa S, Fragala I, Egdell RG.Low-temperature stabilization of tetragonal zirconia by bismuth.Chem Mater1996; 8(6): 1287-91.
  14. Pittayachawan P, McDonald A, Petrie A, Knowles JC. The biaxial flexural strength and fatigue property of Lava Y-TZP dental ceramic.Dent Mater 2007; 23(8): 1018-29.