بررسی آزمایشگاهی ریزنشت حد فاصل گلاس آینومر و سیلانت رزینی در ترمیم ‏های باندشونده محافظه‏ کارانه (CAR)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

2 مربی گروه آمار و اپیدمیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

3 دندانپزشک

چکیده

مقدمه: در ترمیم‏‏های باندشونده محافظه‏کارانه (CAR) به منظور آزادسازی فلوراید از گلاس آینومر استفاده می‏گردد، هدف از مطالعه حاضر تعیین آزمایشگاهی ریزنشت حدفاصل گلاس آینومر (GI) و سیلانت رزینی (F.S) در ترمیم‏‏های باندشونده محافظه‏کارانه (CAR) می‏باشد.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه آزمایشگاهی یک حفره به طول 5 میلیمتر، عرض 3 میلیمتر و به عمق یک میلیمتر در سطح باکال 21 دندان پرمولر سالم انسان ایجاد شد و با گلاس آینومر پر و کیور گردید. سپس شیار دیگری به همان طول، ولی به عرض و عمق نیم میلیمتر در تماس
با آن ایجاد گردید فیشورسیلانت در داخل آن قرار داده شد. همچنین در سطح لینگوال دندان‏ها حفره‏ای به طول 5، عرض3 میلیمتر و عمق 1 میلیمتر ایجاد گردید و با کامپوزیت Flow پر شد. سپس شیار دیگری در کنار آن ایجاد گردید و در آن فیشورسیلانت قرار داده شد. سپس دندان‏ها هزار بار در دستگاه ترموسایکل قرار داده شدند (دمای بین 5 درجه تا 55 درجه) و برای تست نفوذ رنگ به مدت 24 ساعت در محلول فوشین غوطه‏ور شدند. میزان نفوذ رنگ حدفاصل گلاس آینومر-سیلانت، گلاس آینومر-دندان، سیلانت-دندان، کامپوزیت-سیلانت و کامپوزیت-دندان پس از برش در بعد باکولینگوآلی به کمک استریومیکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت و نتایج بر اساس آزمون فرید‏من و ویل کاکسون تفسیر گردید.
یافته‏ها: میزان ریزنشت بین گلاس-دندان به طور معنی داری بیشتر از گلاس-سیلانت بود، همچنین ریزنشت بین گلاس-سیلانت بیش از ریزنشت حدفاصل کامپوزیت-دندان و کامپوزیت-سیلانت بود، همچنین ریزنشت سیلانت-دندان از بقیه کمتر بود.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه به نظر می‏رسد در ترمیم‏های محافظه کارانه با توجه به میزان ریزنشت حدفاصل گلاس و سیلانت بهتر است از کامپوزیت بجای گلاس آینومر استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Microleakage of Glass Ionomer and Resin Sealant Interface in Conservative Adhesive Restoration (CAR): An In Vitro Study

نویسندگان [English]

  • AliReza Heidari 1
  • Sara Ghadimi 1
  • Shahram Mosharafian 1
  • Hossein Ansari 2
  • Elnaz Ghonodi 3
1 Assistant Professor, Dept of Pediatric Dentistry, Dental School, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Instructor, Dept of Epidemiology & Statistics, Medical School, Zahedan University of Medical Sciences, Zahedan, Iran
3 Dentist
چکیده [English]

Introduction:Glass ionomer is used in conservative adhesive restoration (CAR) in order to release floride. The purpose of this study was to evaluate the microleakage of glass ionomer and fissure sealant interface in in vitro conservative adhesive restorations (CAR).
Materials & Methods: In this in vitro experimental study, a cavity with diameters of 5 and 3mm and depth of 1 mm was prepared in the buccal surface of 21 human’s intact premolar teeth. The prepared cavities were filled with glass ionomer and cured. Then another groove with diameter of 5mm×0.5mm×0.5mm was prepared adjacent to and in touch with the first box and filled with fissure sealant and cured. In the lingual surface of each tooth, a cavity with diameter of 3mm×3mm and depth of 1 mm was prepared and filled with flowable composite and cured. Another groove with diameter of 3mm×0.5mm was prepared and filled with fissure sealant and cured. Next, the teeth were subjected to thermolcycling (1000 cycle at 5 to 55 ºc and then immersed in a fuschine solution for 24 hours. After that, rate of color penetration between glass-sealant, glass-tooth, sealant-tooth, and composite-tooth was evaluated with stereomicroscope after being buccolingually sectioned. Results were statistically analysed using the Friedman and Wilcoxon tests.
Results:The rate of microleakage between glass-tooth was greater than glass-sealant and also the microleakage between glass-sealant was greater than the microleakage between composite-tooth and composite-sealant. The microleakage between composite-sealant was less than the others.
Conclusion: According to the results of this study, it is better to use composite instead of glass ionomer in conservative resin restorations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Microleakage
  • Fissure sealant
  • Composite
  • Glass Ionomer

مقدمه

ترمیم رزینی محافظه‏کارانه روش جانشین برای ترمیم دندان‏های دائمی جوان است که فقط نیاز به حداقل تراش دندان برای حذف پوسیدگی دارند، اما شیارهای مجاور آن نیز که مستعد به پوسیدگی هستند به طور همزمان با سیلانت پوشانده می‏شوند.(1)

این تکنیک در سال 1978 توسط Simonsen معرفی شد. تکنیک شامل عریض کردن پیت و فیشورها (اناملوپلاستی) و برداشتن مینا یا عاج پوسیده می‏باشد. بسته به وسعت ساختار دندانی می‏توان از رزین فیلردار یا بدون فیلر برای ترمیم حفره محافظه‏کارانه استفاده کرد. معمولاً در نواحی که عاج اکسپوز شده است از یک بیس مناسب و رزین کامپوزیت استفاده می‏شود. در نهایت فیشورسیلانت روی دیگر پیت و فیشورهای سالم و همچنین پیت و فیشور ترمیم شده قرار می‏گیرد. در این نوع ترمیم برداشت نسج اضافی از دندان به هدف تأمین‏گیر ضروری نیست.

در CAR (Conservative adhesive resin restoration)، حفره تراش داده شده با کامپوزیت نوری یا گلاس آینومر پر می‏شود و روی آن سیلانت قرار می‏گیرد.(2) مزیت عمده استفاده از گلاس آینومر در این ترمیم‏ها، آزادسازی فلوراید توسط آن می‏باشد.

در تحقیقی توسط Poulsens و همکارانش در سال 2006 بر روی 153 کودک 13-8 ساله مشخص شد که دندان‏های سیل شده با سیلانت (Delton) Resin-base ریسک کمتری نسبت به دندان‏های سیل شده با گلاس‏آینومر (Fuji III) در پیشرفت پوسیدگی دارند.(3)

 طبق تحقیق Ashwin و همکاران در سال 2007 بر روی سطح اکلوزال 16 دندان مولر دوم سالم فک پایین در کودکان 12 ساله مشخص شد که هیچ اختلافی در ریزنشت بین گلاس آینومر (Fuji VII) و رزین Unfilled لایت کیور (3M) وجود ندارد.(4)

Ganesh و همکاران با تحقیق بر روی پیت و فیشورهای 40 دندان پرمولر در سال 2007 نشان دادند که سیلانت resin baseConcise، بهتر از گلاس آینومر
VIIFUJI در سیل کردن عمل می کند.(5)

گلاس آینومر‏ها با اتصال فیزیکی-شیمیایی به نسوج آبدوست عاج و داشتن مزایایی چون آ‍زادسازی فلوراید سبب می‏شوند که فلوراید در مینای اطراف حفره شرکت کرده و در نتیجه مقاومت مینا را به پوسیدگی افزایش دهد(1) و یک اثر ضد پوسیدگی در ساختمان دندانی ایجاد کند. همچنین ضریب انبساط گلاس با ساختمان دندان قابل مقایسه است و زیست سازگاری خوبی با پالپ و ریشه دارد.(6) لذا به نظر می‏رسد استفاده از گلاس‏آینومر در ترمیم‏ها مزایای فراوانی داشته باشد. از طرفی گلاس‏آینومر دارای عیب‏هایی چون استحکام باند در حد
MP3-2 به عاج دندان و نداشتن استحکام کافی و سایش زیاد می‏باشد.(6)

سیلانت رزینی علاوه بر سیل شیارها می‏تواند به عنوان پوشاننده عیب‏های گلاس عمل کند. ترمیم‏های چسبنده که روی آنها شیارپوش گذاشته شده است کارائی درازمدتی را نشان داده‏اند و در تمام موارد میزان موفقیت به سالم باقی ماندن شیارپوش بستگی دارد.(2)

بزرگترین مانع در هر ترمیم ایده‏آل، ریزنشت پس از کار می‏باشد.(2) سیلانت‏ها به عنوان سد فیزیکی باید عاری از ریزنشت باشند اما از آن جا که هیچ‏گونه ترمیم محافظه‏کارانه‏ای کامل نیست(2) و هیچ ماده‏ای حتی سیلانت عاری از ریزنشت نیست‌، اگر سیلانت ریزنشت داشته باشد و باند مناسب با گلاس نداشته باشد، دباند می‏شود و باعث سایش گلاس و یا ریزنشت از کنار گلاس می‏شود.

لذا انجام تحقیقی جهت ارزیابی تماس گلاس و سیلانت لازم به نظر می‏رسد تا میزان احتمالی میکرولیکیج بین سیلانت و گلاس با میکرولیکیج بین سیلانت و کامپوزیت مقایسه شود.

مواد و روش‏ها

21 عدد دندان پرمولر سالم از مراکز درمانی مختلف دندانپزشکی جمع‏آوری شدند و بعد از اطمینان از عدم وجود هرگونه ترک و پوسیدگی, دندان‏ها به مدت 24 ساعت جهت ضدعفونی در پرکلرامین قرار داده شدند، سپس تا شروع تحقیق، در داخل نرمال سالین و در دمای معمولی اتاق (23-27 درجه) نگهداری گردیدند.

نمونه‏ها در تمام مراحل تحقیق به جز مرحله ترموسیکلینگ و پس از رنگ‏آمیزی در شرایط ذکر شده نگهداری شدند.

در سطح باکال حفره‏ای با فرز فیشور توربین، به طول 5 میلیمتر، عرض 3 میلیمتر و عمق 1 میلیمتر ایجاد گردید. این شیار طبق دستور کارخانه ابتدا با آب و هوا به مدت 30 ثانیه تمیز و خشک شد، سپس گلاس آینومر (Vitremer (3M ESPE, USAمطابق دستورات کارخانه در این حفره گذاشته و 20 ثانیه کیور شد. سپس با کناره فرز Inverted شیار دیگری به طول 5 میلیمتر و عرض و عمق 5/0 میلیمتر در کنار گلاس آینومر به نحوی که هم گلاس آینومر درگیر شود و هم دندان، ایجاد شد. این شیار پس از شستن و خشک کردن، با اسیدفسفریک 35% به مدت 20 ثانیه اچ و سپس به مدت 5 ثانیه شسته و با پوار هوا خشک شد. در پایان با استفاده از سیلانت
(
Concise (3M ESPE, USA 20 ثانیه کیورینگ ترمیمی شد.

همچنین در سطح لینگوال دندان‏ها حفره‏ای به طول 5، عرض 3 و عمق 1 میلیمتر ایجاد شد. پس از شستن و خشک کردن حفره، با استفاده از اسیدفسفریک 35% به مدت 20 ثانیه اچ شد. سپس به مدت 5 ثانیه شسته و خشک شد؛ دیواره‏های حفره باندینگ به Exite
(Schmerz-Dentin) آغشته و 20 ثانیه کیور شد.درنهایت کامپوزیتFlowable،Filtek Supreme XT (3M ESPE, USA) در حفره تراش داده شده قرار داده و 20 ثانیه کیور گردید. شیار دیگری به طول 3 میلیمتر و عرض و عمق 5/0 میلیمتر در کنار حفره ترمیم شده با کامپوزیت طوری ایجاد شد که هم دندان و هم کامپوزیت درگیر شود. پس از شستن و خشک کردن شیار با اسیدفسفریک 35% به مدت 20 ثانیه اچ شد و بعد از شستشو به مدت 5 ثانیه و خشک کردن، سیلانت (Concise (3M ESPE, USA در آن قرار داده و به مدت 20 ثانیه کیور شد.

دندان‏ها در دستگاه ترموسایکل قرار داده شدند تا 1000 بار بین دمای 5 تا 55 درجه سانتیگراد تغییر حرارت داده شوند. آپکس دندان‏ها جهت جلوگیری از نفوذ رنگ از طریق فورامن آپیکال با موم چسب مسدود گردید و کلیه سطوح دندان تا فاصله 1 میلی متری سطوح ترمیم شده،‌ توسط لاک ناخن جهت جلوگیری از نفوذ رنگ پوشیده شد. دندان‏ها در فوشین بازی 2 درصد به صورتی که رنگ تا 5 سانتی متر بالای نمونه‏ها قرار گیرد به مدت 24 ساعت قرار داده شدند. دندان‏های رنگ‏آمیزی شده کدبندی شدند و درنهایت به وسیله دستگاه برش و دیسک در بعد باکولینگوالی و از وسط حفره‏های ترمیم شده برش داده شدند.

میزان ریزنشت در سطوح بین سیلانت-دندان، گلاس -سیلانت، گلاس-دندان، کامپوزیت-دندان و سیلانت- کامپوزیت با استریومیکروسکوپ به صورت زیر تعیین شد:

درجه 1: عدم نفوذ رنگ، درجه 2: نفوذ رنگ کمتر از  3/1 طول سطح بینابینی، درجه 3: نفوذ رنگ به میزان 3/1   تا 3/2 طول سطح بینابینی و درجه 4: نفوذ رنگ بیش از 3/2  طول سطح بینابینی.(5و4)

پس از تعیین مقادیر ریزنشت در گروه‏های مختلف، داده‏ها با استفاده از آزمون‏های آماریFriedman  و Wilcoxon آنالیز گردیدند.

یافته‏ها

میزان ریزنشت در حدفاصل سیلانت و دندان، سیلانت و گلاس، گلاس و دندان، سیلانت و کامپوزیت، کامپوزیت و دندان در جدول و نمودار 1 ذکر شده است.

لازم به ذکر است که از مجموع 21 نمونه سطح بینابینی گلاس آینومر و دندان، یک نمونه به دلیل ناخوانا بودن از مطالعه حذف شد و بقیه درصد‏ها بدون درنظر گرفتن آن حساب شد؛ این مساله در مورد دو نمونه سطح بینابینی گلاس آینومر و سیلانت، 4 نمونه سطح بینابینی کامپوزیت و سیلانت و یک نمونه سطح بینابینی کامپوزیت و دندان نیز وجود داشت که همگی از مطالعه حذف شده و بقیه درصدها بدون در نظر گرفتن این موارد ناخوانا حساب شدند.

برای تعیین اختلاف بین میزان ریزنشت هر کدام از مواد از آزمون Friedman استفاده شد، این آزمون نشان داد که اختلاف بین آنها معنی دار است (0001/0P=).

آزمون Wilcoxonنشان داد که این اختلاف بین گروه دندان-گلاس و سیلانت-دندان (049/0P=) و همچنین
بین دندان-گلاس و کامپوزیت-سیلانت معنی‏دار است (049/0
P=)؛ بین سایر گروه‏ها اختلاف معنی‏داری مشاهده نشد (05/0P>).

 

 


 

 

 

 

جدول 1 : توزیع فراوانی میزان ریزنشت در سطوح مختلف

 

میزان ریزنشت

نوع ماده

سیلانت-گلاس

سیلانت-دندان

گلاس-دندان

کامپوزیت-سیلانت

کامپوزیت-دندان

تعداد

درصد

تعداد

درصد

تعداد

درصد

تعداد

درصد

تعداد

درصد

1- بدون ریزنشت

7

8/36

18

7/85

1

0/5

13

5/76

8

0/40

2- صفر تا 3/1 سطح بینابینی

0

0/0

1

8/4

3

0/15

1

9/5

1

0/5

3- 3/1 تا 3/2 سطح بینابینی

1

3/5

2

5/9

3

0/15

1

9/5

3

0/15

4- بیشتر از 3/2 سطح بینابینی

11

9/57

0

0/0

13

0/65

2

8/11

8

0/40

 

 

 


بحث

شیارپوش‏های ناقص در پیشگیری از پوسیدگی موثر نیستند و این امر منجر به احتمال حمله مجدد پوسیدگی از سطوح خوب پوشیده نشده می‏شود. این سیلانت‏ها به عنوان سد فیزیکی باید عاری از ریزنشت باشند.

محققین مطالعات زیادی در رابطه با ریزنشت گلاس دندان و سیلانت-دندان انجام داده‏اند، اما تحقیق در رابطه با ریزنشت گلاس-سیلانت تاکنون انجام نشده است.

در تحقیقی که Pereira و همکارانش در سال 2003 بر روی 400 دندان پرمولر اول 100 کودک 6 تا 8 ساله در مقایسه بین گلاس آینومر و رزین مدیفاید گلاس آینومر به عنوان فیشورسیلانت انجام دادند، مشخص شد که میزان گیر این 2 ماده تفاوت زیادی با هم دارد و علاوه بر این میزان گیر مواد یونومریک پایین است اما این مواد اثر ضدپوسیدگی را نشان دادند.(7)

طبق تحقیق Hicks در سال 1990 ضایعات ثانویه حداکثر تا میزان 17 درصد در مواردی که سیلانت‏ها یا رزین‏های کامپوزیتی به کار برده شدند و 5/7 درصد در مـواردی که گـلاس آیـنومـر بـه کـار برده شـده، دیـده

شده‏اند.(1)

May و همکارانش در سال 1996 تحقیقی بر روی 50 دندان کشیده شده انجام دادند، به این صورت که با ایجاد حفره‏های کلاس V بر روی سطح فاسیال و لینگوال دندان‏ها، آنها را توسط مواد مختلفی از جمله Dentin conditioner+Fuji II LCT و Vari Glass vlc+ probond primer و Opti bond + XRVH erculite و Silvx plus + scotch bond multi-purpose و Rostorative Z100 + scotch bond multi purpose پر شدند. نصف نمونه‏ها به طور تصادفی توسط رزین سیل شدند. در نهایت دیده شد که تمام نمونه‏ها ریزنشت کمی را نشان دادند با وجود اینکه سیلانت استفاده شده بود. تمام نمونه‏ها به جز VariGlass ریزنشت کمی را در دنتین سیل نشده نشان دادند و مشخص شد که کاربرد سیلانت رزینی به طور بارزی ریزنشت را از بین Vari Glass و دنتین یا سمنتوم کاهش می دهد اما تأثیری بر روی دیگر سیستم‏های ترمیم ندارد.(8)

Beiruti و همکارانش در سال 2006، یک مطالعه مـروری در مـورد تأثیـر ضدپوسیـدگی 2 سیـلانت گلاس‏آینومر و Resin-Base انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که هیچ دلیلی مبنی بر برتری گلاس آینومر و سیلانت‏های Resin-Base بر دیگری در جلوگیری از پیشرفت ضایعات عاجی در طی زمان وجود ندارد.(9)

Malip و همکاران در سال 2006 در مطالعه‏ای بر روی 30 دندان پرمولر سالم نشان دادند که ریزنشت در سه ماده گلاس‏آینومر، کامپومر و رزین کامپوزیت واضح بود اما گلاس آینومر بیشترین ریزنشت را نشان داد.(10)

نتایج به دست آمده از مجموع 21 حفره‏ای که با گلاس آینومر، سیلانت و کامپوزیت پر شده بودند نشان داد که نفوذ رنگ بین سیلانت-دندان و کامپوزیت-سیلانت به طور متوسط بین Grade1,2 بود و نفوذ رنگ بین گلاس و دندان به طور متوسط بین Grade3,4 بود. نفوذ رنگ بین گلاس-سیلانت وکامپوزیت-دندان به طور متوسط بین Grade2,3 بود.

مطابق آنالیز آماری صورت گرفته مشخص شد که تنها تفاوت نفوذ رنگ (میکرولیکیج) بین گلاس-دندان با سیلانت-دندان و گلاس-دندان با کامپوزیت-سیلانت معنی دار بود (0001/0P=).

Akyuz و همکارانش در سال 1992 نشان دادند که کاربرد سیلانت بر روی ترمیم‏های کامپوزیتی به طور وسیعی ریزنشت آنها را کاهش می‏دهد اما به طور کامل آن را حذف نمی‏کند که با نتایج تحقیق ما تطابق دارد(11) که علت آن را می‏توان چنین توجیه کرد که فیشورسیلانت با توجه به سیالیت بیشتر نسبت به کامپوزیت توانایی نفوذ در مناطق و مارجین‏هایی را دارد که کامپوزیت نتوانسته است نفوذ کند، لذا میزان ریزنشت کاهش می‏یابد.

در تحقیق Ovrebo در سال 1990 بر روی سطح اکلوزال 10 دندان پرمولر 2 طرفه فک بالا که در یک طرف از کامپوزیت و در طرف دیگر از سمان گلاس‏آینومر به عنوان فیشورسیلانت استفاده کرده بود، نشان داده شد که هیچ ریزنشتی در نمونه‏های کامپوزیتی دیده نشد، درحالی که ریزنشت وسیعی در نمونه‏های کار شده با گلاس آینومر دیده شد، همچنین در 3 مورد گلاس آینومر کنده شده بود که البته در بررسی استریومیکروسکوپ ذرات باقیمانده از گلاس مشاهده شد که دارای اثر ضدپوسیدگی بوده‏اند.(12) تحقیقی دیگر در سال 1996 نشان داد که سیل سمان گلاس آینومر از سیلانت رزینی خیلی کمتر است.(13) که نتایج این مطالعه با نتایج تحقیق ما مشابهت دارد.

Payne و همکارانش نشان دادند که دندان‏های سیل شده با سیلانت رزینی ریسک کمتری نسبت به دندان‏های سیل شده با گلاس در پیشرفت پوسیدگی دارند(14)، همچنین در تحقیق Mali و همکارانش بر روی 3 ماده گلاسآینومر, کامپومر و رزین کامپوزیت, گلاس آینومر دارای بیشترین ریزنشت بود(10) Ganesh در سال 2007 نشان داد که سیلانت رزینی بهتر از گلاس‏آینومر عمل سیل کردن را انجام می‏دهد(5) تحقیق پهلوان و بانوا نشان داد که درزی بین گلاس-کامپوزیت و گلاس-عاج وجود دارد.(15) در همه مطالعات قبلی نتایج حاصله با نتایج به دست آمده در این تحقیق همخوانی دارد، با توجه به نحوه اتصال گلاس و سیلانت به دندان، مشاهده چنین نتایجی دور از انتظار نیست.

 اگر سیلانت باند مناسب با دندان نداشته باشد, ریزنشت از بین سیلانت و دندان صورت می‏گیرد و در ادامه دو راه وجود دارد: ریزنشت یا از حدفاصل گلاس دندان و یا از حد فاصل سیلانت-گلاس.

لذا اتصال مابین گلاس-دندان و گلاس-سیلانت جهت استحکام ترمیم‏های پیشگیری کننده (CAR) که در آنها به منظور آزادسازی فلوراید و پیشگیری از پوسیگی از گلاس‏آینومر استفاده شده است، بسیار حایز اهمیت می‏باشد.

اختلاف ریزنشت بین سطوح مختلف در این تحقیق شاید به دلیل نوع واکنش سخت شدن و نحوه اتصال گلاس آینومر و مواد رزینی باشد. در گلاس آینومر این واکنش از طریق واکنش‏های شیمیایی اسید-باز بین گلاس و اسید پلی آلکنونیک اتفاق می‏افتد، اما در فیشورسیلانت این واکنش ناشی از پلیمریزاسیون رادیکال‏های آزاد می‏باشد. لذا به نظر می‏رسد اتصال بین گلاس و سیلانت نمی‏تواند اتصال قابل توجهی باشد، چرا که ماهیت Setting این دو ماده متفاوت است و اتصال شیمیایی مابین این دو ماده صورت نمی‏گیرد و اگر اتصالی وجود دارد صرفاً اتصالات مکانیکال خواهد بود.(6)

از سویی دیگر به خاطر ماهیت رزینی کامپوزیت و فیشورسیلانت هر دوی این مواد به خاطر نحوه Setting مشابه می‏تواند به یکدیگر اتصال شیمیایی برقرار کند لذا این اتصال از اتصال مابین گلاس و فیشورسیلانت استحکام بیشتری خواهد داشت، بنابراین ریزنشت مابین سطوح گلاس و فیشورسیلانت بیشتر از سطوح مابین کامپوزیت و فیشورسیلانت خواهد بود.

علاوه بر این، فیشورسیلانت و مواد باندینگ به داخل خلل و فرج میکروسکوپی ایجاد شده در سطح مینا در طول مراحل اچینگ نفوذ پیدا می‏کنند و یک اتصال میکرومکانیکال ایجاد می‏کنند، اما اتصال گلاس آینومر با نسوج دندان یک اتصال فیزیکی-شیمیایی است. لذا با توجه به نحوه اتصال گلاس و سیلانت به دندان می‏توان عنوان کرد میزان ریزنشت بین گلاس و دندان بیشتر از میزان ریزنشت بین کامپوزیت و دندان می‏باشد.

نتیجه گیری

با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می‏رسد، صرف در نظر گرفتن آزادسازی فلوراید و ایجاد مقاومت در برابر پوسیدگی برای کاربرد گلاس آینومر در ترمیم‏های محافظه‏کارانه بجای استفاده از کامپوزیت، کافی نباشد چرا که سبب افزایش میزان ریزنشت در این حفرات می‏گردد. در پایان پیشنهاد می‏شود مطالعه مشابهی با حجم نمونه بیشتر بصورت Invivo و آینده‏نگر صورت گیرد.

تشکر و قدردانی

در پایان بر خود لازم می‏دانیم از زحمات خانم دکتر مونا نصیری سوادکوهی که ما را در تهیه این مقاله بسیار یاری نمودند کمال تشکر را بنمائیم.

  1. Pinkham J, Casamassimo P, fields HW, Mc Tigue DJ, Nowak A. Pediatric Dentistry: Infancy Through Adolescence. 4th ed. St. Louis: Mosby Co; 2005. P. 303-6.
  2. Mc Donald RE, Avery DR, Dean JA. Dentistry for the Child and Adolescent. 8th ed. St. Louis: Mosby Co; 2004. P. 360-2.
  3. Poulsen S, Laurberg L, Vaeth M, Jensen U, Haubek D. A field trial of resin-based and glass ionomer fissure sealants: Clinical and radiographic assessment of caries. community Dent Oral Epidemiol 2006; 34(1): 36-40.
  4. Ashwin R, Arathi R. Comparative evaluation for microleakage between Fuji-VII glass ionomer cement and light-cured unfilled resin: A combined invivo invitro study. J Indian Soc pedod prev Dent 2007; 25(2): 86-7.
  5. Ganesh M, shobha T. Comparative evaluation of the marginal sealing ability of fuji VII and concise as pit and fissure sealants. J contemp Dent pract 2007; 8(4):10-8.
  6. Craig RJ, Pavers JM. Dental Restorative Material. 11th ed. St. Louis: Mosby Co; 2002. P. 256-75.
  7. Pereira AC, Pardi V, Mialhe FL, Meneghim MdeC, Ambrosano GM. A 3 year clinical evaluation of glass-ionomer cements used as fissure sealants. AM J Dent 2003; 16(1): 23-7.
  8. May KN Jr, Swift EJ Jr, Wilder AD Jr, Futrell SC. Effect of a surface sealant on microleakage of class V restorations. Am J Dent 1996; 9(3): 133-6.
  9. Beiruti N, frencken JE, van't hof MA, van Palenstein helderman WH. Caries-preventive effect of resin-based and glass ionomer sealants over time: A systematic review. Community Dent oral Epidemiol 2006; 34(6):
    403-9.
  10. Mali P, deshpande S, Singh A. Microleakage of restorative materials: An invitro study. J Indian Soc pedod prev Dent 2006; 24(1): 15-8.
  11. Akyuz S, Mentes A, Oktay C. The effect of a sealant on the microleakage of composite resin restorations: An invivo study. J Marmara Univ Dent Fac 1992; 1(3): 211-4.
  12. Overbo RC, Raadal M. Microleakage in fissures sealed with resin or glass ionomer cement. Scand J Dent Res 1990; 98(1): 66-9.
  13. Raadal M, Utkilen AB, Nilsen OL. Fissure sealing with light-cured resin-reinforced glass-ionomer cement (Vitrebond) compared with a resin sealant. Int J Paediatr Dent 1996; 6(4): 235-9.
  14. Payne JH. The marginal seal of class II restoration: flowable composite resin compared to injectable glass ionomer. J Clin Peditr dent 1999; 23(2): 123-30.
  15. Pahlavan A, Banava S. An investigation on the effect of light cure and self cure composite resins on bonding strength of light cure glass ionomer to dentin (in-vitro). Journal of Dental Medicine, Tehran University of Medical Sciences 2002; 16(4): 5-15. (Persian)